Umorzenie postępowania egzekucyjnego przez komornika zawsze otwiera pytania o to, co dalej w takiej sytuacji. Wszystko zależy od okoliczności konkretnego przypadku, jednak zawsze należy pamiętać, że umorzenie egzekucji nie oznacza umorzenia samego zobowiązania dłużnika. Wierzyciel zawsze ma prawo wrócić do egzekwowania swoich należności.
Spis treści:
- Kiedy następuje umorzenie postępowania egzekucyjnego przez komornika?
- Umorzenie postępowania egzekucyjnego – jakie są jego skutki?
- Umorzone postępowanie egzekucyjne – co dalej?
- Ponowne wszczęcie egzekucji po umorzeniu – o czym pamiętać?
- Umorzenie egzekucji komorniczej – najważniejsze informacje
Postępowanie egzekucyjne – prowadzone w przypadku spraw cywilnych przez komornika sądowego, działającego przy sądzie rejonowym – ma celu przymusowe odzyskanie od wierzyciela należności, które jest on winny dłużnikowi. Oczywiście sam sposób egzekucji musi być dostosowany do ich charakteru. Zawsze jednak postępowanie egzekucyjne może zostać – w całości bądź w części – umorzone. Co dzieje się dalej? Na to pytanie odpowiem w poniższym artykule.
Kiedy następuje umorzenie postępowania egzekucyjnego przez komornika?
Umorzenie postępowania egzekucyjnego przez komornika – co dalej może zdarzyć się w takiej sytuacji, wyjaśnię w kolejnych częściach tekstu – następuje z urzędu lub na wniosek. W pierwszym przypadku do umorzenia egzekucji dochodzi, jeżeli:
- okaże się, że egzekucja nie należy do organów sądowych,
- wierzyciel lub dłużnik nie ma zdolności sądowej albo gdy egzekucja ze względu na jej przedmiot lub na osobę dłużnika jest niedopuszczalna,
- jest oczywiste, że z egzekucji nie uzyska się sumy wyższej od kosztów egzekucyjnych,
- wierzyciel w ciągu sześciu miesięcy nie dokonał czynności potrzebnej do dalszego prowadzenia postępowania lub nie zażądał podjęcia zawieszonego postępowania,
- prawomocnym orzeczeniem tytuł wykonawczy został pozbawiony wykonalności albo orzeczenie, na którym oparto klauzulę wykonalności, zostało uchylone lub utraciło moc,
- egzekucję skierowano przeciwko osobie, która według klauzuli wykonalności nie jest dłużnikiem, i która sprzeciwiła się prowadzeniu egzekucji, albo jeżeli prowadzenie egzekucji pozostaje z innych powodów w oczywistej sprzeczności z treścią tytułu wykonawczego.
Natomiast umorzenie postępowania egzekucyjnego na wniosek jest dopuszczalne:
- jeżeli tego zażąda wierzyciel; jednakże w sprawach, w których egzekucję wszczęto z urzędu lub na żądanie uprawnionego organu, wniosek wierzyciela o umorzenie postępowania wymaga zgody sądu lub uprawnionego organu, który zażądał wszczęcia egzekucji,
- gdy zażąda tego dłużnik, jeżeli przed dniem złożenia wniosku o wszczęcie egzekucji roszczenie objęte tytułem wykonawczym uległo przedawnieniu, a wierzyciel nie wykaże, że nastąpiło zdarzenie, wskutek którego bieg terminu przedawnienia został przerwany,
- jeżeli wierzyciel jest w posiadaniu zastawu zabezpieczającego pełne zaspokojenie egzekwowanego roszczenia, chyba że egzekucja skierowana jest do przedmiotu zastawu.
Umorzenie postępowania egzekucyjnego – jakie są jego skutki?
Umorzenie postępowania egzekucyjnego pociąga za sobą ściśle określone skutki. Najważniejsze z nich określa art. 826 Kodeksu postępowania cywilnego. Zgodnie z tym przepisem:
- umorzenie postępowania egzekucyjnego powoduje uchylenie dokonanych czynności egzekucyjnych, lecz nie pozbawia wierzyciela możności wszczęcia ponownej egzekucji, chyba że z innych przyczyn egzekucja jest niedopuszczalna,
- umorzenie postępowania egzekucyjnego nie może naruszać praw osób trzecich,
- niezwłocznie po uprawomocnieniu się postanowienia o umorzeniu postępowania egzekucyjnego komornik zawiadamia o uchyleniu dokonanego zajęcia osoby trzecie, na których prawa i obowiązki zajęcie miało wpływ (chodzi tu zwłaszcza o dozorcę zajętej ruchomości, pracodawcę, bank, dłużnika zajętej wierzytelności lub inną osobę, która z zajętego prawa jest obciążona obowiązkiem względem dłużnika).
Dodatkowo warto pamiętać, że przed umorzeniem postępowania egzekucyjnego komornik może wysłuchać wierzyciela i dłużnika. Poza tym dłużnik i wierzyciel mają prawo domagać się otrzymania zaświadczenia o umorzeniu egzekucji.
Przeczytaj także: Co to egzekucja? Tłumaczy prawnik!
Umorzone postępowanie egzekucyjne – co dalej?
Powyżej wskazane regulacje określają co dalej, gdy komornik umorzył postępowanie. Mówiąc prostszym, mniej prawniczym językiem, umorzenie egzekucji oznacza, że dłużnik odzyskuje prawo swobodnego dysponowania wszystkim tym, co zostało zajęte przez komornika. Oczywiście chodzi tu o każdą z zajętych rzeczy lub praw. Tym samym – przykładowo – dłużnik po umorzeniu postępowania egzekucyjnego może w pełni korzystać ze swojej pensji czy środków zgromadzonych na koncie bankowym, a także z nieruchomości, której jest właścicielem.
Jednocześnie umorzenie postępowania egzekucyjnego nie oznacza umorzenia samych długów, które były egzekwowane przez komornika. Wierzyciel zachowuje prawo domagania się realizacji przysługujących mu praw. Ponadto – co do zasady – po umorzeniu egzekucji komorniczej na nowo rozpoczyna bieg przedawnienia roszczenia, które dochodzi wierzyciel.
Ponowne wszczęcie egzekucji po umorzeniu – o czym pamiętać?
Ponowne wszczęcie egzekucji po umorzeniu jest możliwe dopiero wówczas, gdy ustanie przyczyna, ze względu na którą doszło do umorzenia. Dlatego zawsze należy zbadać okoliczności konkretnego przypadku, a dopiero następnie ocenić, kiedy i na jakich warunkach będzie możliwy powrót do egzekucji komorniczej. Rada doświadczonego, zawodowego prawnika przeważnie ma tu wręcz bezcenny charakter. Zwłaszcza gdy wierzycielowi rzeczywiście zależy na odzyskaniu swoich należności.
Jednak z praktycznego punktu widzenia postępowanie egzekucyjne najczęściej umarza się z tego powodu, że nie jest możliwe wyegzekwowanie sumy wyższej od kosztów egzekucyjnych. A więc wówczas, gdy dłużnik po prostu nie ma majątku, z którego można by przeprowadzić egzekucję. W takich okolicznościach wierzyciel powinien czekać, aż pojawi się majątek, z którego egzekucja stanie się możliwa. Nie zawsze ustalenie tego rodzaju kwestii jest łatwe, chociażby z tego względu, że nie podaje się do publicznej wiadomości informacji o takich faktach, jak podjęcie przez dłużnika pracy czy znalezienie innego źródła zarobkowania bądź nabycie przez niego majątku.
Z tych względów warto na bieżąco badać różnego rodzaju rejestry, które mogą pozwolić na ustalenie sytuacji majątkowej dłużnika. Przede wszystkim należy badać dotyczące go wpisy w Krajowym Rejestrowe Sądowym oraz w Centralnej Ewidencji i Informacji o Działalności Gospodarczej. Są to niezwykle istotne rejestry publiczne, a zamieszczone w nich dane rzadko kiedy mijają się z prawdą.
Ponadto dobrym pomysłem jest sięgnięcie po dane zawarte w różnego rodzaju rejestrach dłużników. Bardzo często pozwalają one na skorzystanie z funkcji alertów o wpisach zamieszczanych w stosunku do konkretnych osób bądź instytucji. Znacząco ułatwia to bieżące śledzenie sytuacji dłużnika, w stosunku do którego umorzono postępowanie egzekucyjne. Można także rozważyć powierzenie sprawy profesjonalnej firmie zajmującej się – zgodnym z prawem – windykowaniem należności.
Przeczytaj także: Przedsądowe wezwanie do zapłaty. Kiedy należy je wysłać?
Umorzenie egzekucji komorniczej – najważniejsze informacje
Postępowanie egzekucyjne prowadzone przez komornika sądowego może zostać umorzone z urzędu lub na wniosek. Przy czym zawsze okoliczności, ze względu na które może dojść do umorzenia określa Kodeks postępowania cywilnego. Jednak do umorzonej egzekucji można wrócić. Dzieje się tak wówczas, gdy ustaną przyczyny, które legły u podstaw umorzenia. W praktyce najczęściej chodzi tu o odnalezienie majątku dłużnika, z którego możliwe jest przeprowadzenie egzekucji – przynajmniej w takim zakresie, jaki pozwala na pokrycie jej kosztów.
W każdym razie każdy wierzyciel powinien pamiętać, że umorzenie egzekucji nie stanowi ostatecznego zamknięcia mu drogi do odzyskania swoich należności od dłużnika. Musi on jednak na bieżąco badać sytuację dłużnika, aby nie przegapić momentu, w którym dopuszczalne stanie się wznowienie postępowania egzekucyjnego.
