Cyfryzacja postępowań restrukturyzacyjnych i upadłościowych polega na tym, że całość formalności załatwia się online w Krajowym Rejestrze Zadłużonych. Tylko w wyjątkowych okolicznościach dopuszczalne jest tradycyjne składanie pism w takich postępowaniach. Szczegółowe zagadnienia wyjaśni radca prawny zajmujący się sprawami upadłościowymi i restrukturyzacyjnymi.
Spis treści:
- Cyfryzacja postępowań restrukturyzacyjnych i upadłościowych – najważniejsze kwestie
- Do czego służy Krajowy Rejestr Zadłużonych?
- Procedura przebiega online
- Jak założyć konto w Krajowym Rejestrze Zadłużonych?
- Co oznacza cyfryzacja w praktyce? Najważniejsze informacje
Dzięki cyfryzacji usług publicznych coraz więcej spraw – sądowych i administracyjnych – można załatwić bez wychodzenia z domu. Podobnie sprawa przedstawia się z procedurami restrukturyzacyjnymi i upadłościowymi, które dzięki działalności Krajowego Rejestru Zadłużonych właściwie w całości toczą się online. To z kolei wymaga od stron i uczestników postępowania uzyskania stosownego dostępu do Krajowego Rejestru. Co warto wiedzieć o jego funkcjonowaniu? Na to pytanie odpowiem w poniższym wpisie.
Cyfryzacja postępowań restrukturyzacyjnych i upadłościowych – najważniejsze kwestie
Cyfryzacja postępowań restrukturyzacyjnych i upadłościowych była zapowiadana wiele lat temu. Już w pierwotnej wersji Prawa restrukturyzacyjnego – i wprowadzanych wraz z nim zmian w dawnym Prawie upadłościowym i naprawczym – zakładano uruchomienie Centralnego Rejestru Restrukturyzacji i Upadłości. Miał on być wykorzystywany m.in. do:
- zamieszczania i obwieszczania postanowień, zarządzeń, dokumentów i informacji dotyczących postępowania restrukturyzacyjnego i upadłościowego;
- wspomagania prowadzenia postępowania restrukturyzacyjnego oraz upadłościowego;
- składania pism i dokumentów oraz dokonywanie doręczeń;
- udostępniania – określonych w ustawie – wzoru pism procesowych i dokumentów.
Przepisy odnoszące się do Centralnego Rejestru Restrukturyzacji i Upadłości miały wejść w życie 1 lutego 2018 roku. Później termin ten kilkakrotnie przesuwano, jednak ostatecznie Centralny Rejestr nigdy nie został uruchomiony. Wszystko przez problemy ze zbudowaniem odpowiedniego systemu informatycznego. Zresztą jest to standardowy problem przy okazji cyfryzacji kolejnego rodzaju usług publicznych.
Do czego służy Krajowy Rejestr Zadłużonych?
W maju 2019 roku w Ministerstwie Sprawiedliwości powstał pomysł opracowania Krajowego Rejestru Zadłużonych w miejsce Centralnego Rejestru Restrukturyzacji i Upadłości. Przy jego wdrażaniu również pojawiły się problemy. Krajowy Rejestr miał działać od 1 grudnia 2020 roku, ale pojawiło się szereg opinii – zarówno ze strony sądów i innych organów władzy publicznej, jak i prawników zajmujących się restrukturyzacjami i upadłościami – że wprowadzenie cyfryzacji omawianych tu procedur w czasie pandemii nie jest dobrym pomysłem. Poza tym system obsługujący Krajowy Rejestr Zadłużonych nie był wówczas dopracowany. Ostatecznie uruchomiono go 1 grudnia 2021 roku.
Cyfryzacja postępowań upadłościowych i restrukturyzacyjnych możliwa jest właśnie dzięki działaniu Krajowego Rejestru Zadłużonych. Służy on do wykonywania właściwie wszystkich czynności w ramach tych procedur, a po tym w Krajowym Rejestrze gromadzi się informacje o:
- osobach fizycznych, osobach prawnych oraz jednostkach organizacyjnych niebędących osobami prawnymi, którym ustawa przyznaje zdolność prawną – wobec których są albo były prowadzone postępowania restrukturyzacyjne; upadłościowe lub wtórne postępowanie upadłościowe; zakończone prawomocnym orzeczeniem zakazu prowadzenia działalności gospodarczej; w przedmiocie uznania orzeczenia o wszczęciu zagranicznego postępowania upadłościowego;
- osobach fizycznych, osobach prawnych oraz jednostkach organizacyjnych niebędących osobami prawnymi, którym ustawa przyznaje zdolność prawną – wobec których umorzono postępowanie egzekucyjne prowadzone przez komornika sądowego lub sąd z uwagi na fakt, że z egzekucji nie uzyska się sumy wyższej od kosztów egzekucyjnych, albo umorzono postępowanie egzekucyjne prowadzone przez naczelnika urzędu skarbowego, albo dyrektora oddziału Zakładu Ubezpieczeń Społecznych z uwagi na fakt, że w postępowaniu egzekucyjnym nie uzyska się kwoty przewyższającej wydatki egzekucyjne;
- wspólnikach osobowych spółek handlowych, którzy ponoszą odpowiedzialność za zobowiązania spółki bez ograniczenia całym swoim majątkiem, jeżeli ogłoszono upadłość spółki, wszczęto wtórne postępowanie upadłościowe wobec spółki lub oddalono wniosek o ogłoszenie upadłości spółki z powodu braku majątku wystarczającego na pokrycie kosztów postępowania;
- osobach fizycznych, wobec których toczy się egzekucja świadczeń alimentacyjnych lub egzekucja należności budżetu państwa powstałych z tytułu świadczeń wypłacanych w przypadku bezskuteczności egzekucji alimentów, a które zalegają ze spełnieniem tych świadczeń za okres dłuższy niż 3 miesiące.
Przeczytaj także: Krajowy Rejestr Zadłużonych (KRZ) – czym się różni od KRD i BIK?
Procedura przebiega online
Cyfryzacja restrukturyzacji i upadłości polega na tym, że procedury te prowadzi się właściwie wyłącznie online. Jedynie w wyjątkowych okolicznościach możliwe jest wprowadzenie tradycyjnego obiegu dokumentów. To bez wątpienia najważniejsze skutki cyfryzacji postępowań. Warto wiedzieć, że o ile przeglądanie informacji o dłużnikach jest możliwe bez zalogowania, o tyle jedynie dla użytkowników zarejestrowanych w Krajowym Rejestrze Zadłużonych jest dostępne składanie wniosków i pism procesowych w:
- postępowaniu restrukturyzacyjnym;
- postępowaniu upadłościowym;
- postępowaniu w sprawie orzeczenia zakazu prowadzenia działalności gospodarczej.
Ponadto użytkownicy Krajowego Rejestru Zadłużonych mają możliwość przeglądania akt tych postępowań. Oczywiście o ile są ich uczestnikami bądź stronami.
Jak założyć konto w Krajowym Rejestrze Zadłużonych?
Postępowanie restrukturyzacyjne online – podobnie, jak upadłość prowadzona w sposób cyfrowy – wymaga zalogowania się do Krajowego Rejestru Zadłużonych. Można to zrobić na trzy sposoby, za pomocą:
- Krajowego Węzła Identyfikacji Elektronicznej;
- Kwalifikowanego podpisu elektronicznego;
- Indywidualnego konta.
Z ostatniego z tych rozwiązań można skorzystać po przejściu procesu rejestracji, który rozpoczyna się po uwierzytelnieniu danej osoby za pomocą Krajowego Węzła Identyfikacji Elektronicznej lub Kwalifikowanego podpisu elektronicznego. Pierwszy z tych mechanizmów wymaga posiadania profilu zaufanego lub e-dowodu. Przy czym profil zaufany można utworzyć, korzystając z usług bankowości elektronicznej, oferowanych m.in. przez następujące banki:
- PKO Bank Polski;
- Bank Pekao S.A.;
- BOŚ Bank;
- Millenium Bank;
- VeloBank S.A.;
- Credit Agricole Bank Polska S.A.;
- BNP Paribas Bank Polska S.A.;
- ING Bank Śląski S.A.;
- Santander Bank Polska S.A.;
- mBank S.A.
Poza tym w celu uzyskania profilu zaufanego można skorzystać z usług innych dostawców.
Przeczytaj także: Krajowy Rejestr Długów: jak sprawdzić kogoś? Jak sprawdzić siebie?
Co oznacza cyfryzacja w praktyce? Najważniejsze informacje
Wszystkie wnioski i inne pisma procesowe mogą być wnoszone w postępowaniu restrukturyzacyjnym lub upadłościowym jedynie za pomocą Krajowego Rejestru Zadłużonych. Dostęp do niego można uzyskać poprzez utworzenie indywidualnego konta, skorzystanie z profilu zaufanego lub e-dowodu. W pewnych wyjątkowych okolicznościach pismo można złożyć tradycyjnie w biurze podawczym sądu, a następnie zostanie ono wprowadzone do Krajowego Rejestru Zadłużonych przez pracownika sądu.