Upadłość spółki z o.o. jest konsekwencją jej niewypłacalności. Wówczas, gdy do niej dojdzie należy złożyć stosowny wniosek do sądu upadłościowego, a z zaniedbaniem tego obowiązku wiążą się bardzo poważne konsekwencje. Co więc należy wiedzieć o upadłości spółki z o.o.? Na to pytanie odpowiada radca prawny specjalizujący się w tematyce upadłości i restrukturyzacji. Czytając poniższy tekst dowiesz się m.in.:
– jak przebiega upadłość spółki z o.o. krok po kroku;
– kiedy można złożyć wniosek o upadłość spółki z o.o.;
– jakie są koszty upadłości spółki z o.o.
Spis treści:
- Upadłość spółki z ograniczoną odpowiedzialnością to ostateczność
- Kiedy ogłasza się upadłość spółki z o.o.?
- Kto i w jakim terminie powinien złożyć wniosek o upadłość spółki z o.o.
- Co powinien zawierać wniosek o ogłoszenie upadłości spółki z o.o.
- Skutki ogłoszenia upadłości spółki z o.o.
- Upadłość spółki z o.o. a pracownicy
- Upadłość spółki z o.o. – to powinieneś wiedzieć
Prowadzenie działalności gospodarczej w ramach spółki z ograniczoną odpowiedzialnością gwarantuje wspólnikom wysoki poziom bezpieczeństwa przed poniesieniem negatywnych konsekwencji niepowodzeń biznesowych. Spółka z o.o. jest osobą prawną, a więc podmiotem zupełnie niezależnym od wspólników.
Nie znaczy to, że nie można ogłosić jej upadłości – wręcz przeciwnie, a niekiedy ten krok jest wręcz koniecznością. Zwłaszcza wówczas, gdy jest to jedyny sposób na rozwiązanie problemu zadłużenia spółki. Kiedy więc i na jakich zasadach ogłasza się upadłość spółki z ograniczoną odpowiedzialnością? Odpowiedź na to pytanie powinni poznać zwłaszcza członkowie zarządów tego rodzaju spółek.
Upadłość spółki z ograniczoną odpowiedzialnością to ostateczność
W pierwszej kolejności trzeba podkreślić, że upadłość spółki z o.o. – zupełnie tak samo, jak upadłość spółki akcyjnej – to ostateczność, z której należy korzystać tylko wtedy, gdy nie ma żadnych możliwości uratowania działalności biznesowej spółki. Dopóki zaś taka możliwość istnieje, należy z niej korzystać, nie poddając się w podejmowaniu wysiłków na rzecz oddłużenia. Dlatego wniosek o upadłość spółki z o.o. to standardowo ostatni krok w jej oddłużaniu, podejmowany wówczas, gdy wszystkie możliwości rozwiązania kryzysu zadłużenia zostały wyczerpane.
Oczywiście w praktyce zdarza się, że położenie ekonomiczne spółki jest tak złe, że właściwie od razu jedynym wyjściem z sytuacji – także pod kątem zabezpieczenia członków zarządu przed poniesieniem osobistej odpowiedzialności za długi kierowanej przez nich osoby prawnej – pozostaje ogłoszenie upadłości spółki z o.o. Jednak w większości przypadków najlepszym rozwiązaniem jest zainicjowanie postępowania restrukturyzacyjnego, któremu jak najbardziej może zostać poddana spółka z o.o. Upadłość prawie zawsze prowadzi – prędzej czy później, ale przeważnie prędzej – do zupełnej likwidacji spółki. Stąd podjęcie decyzji o złożeniu stosownego wniosku do sądu zawsze trzeba naprawdę dobrze przemyśleć, analizując ten problem przede wszystkim pod kątem przepisów obowiązującego prawa. Kiedy więc może nastąpić i z czym się wiąże ogłoszenie upadłości spółki z o.o.?
| Koszty związane z upadłością spółki z o.o. | Objaśnienie |
| Opłata za złożenie wniosku o upadłość | 1 000 zł (stała opłata za złożenie wniosku). |
| Zaliczka na koszty postępowania | Około 7 462 zł (równowartość przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia). |
| Koszty działań syndyka | Od kilkunastu do kilkudziesięciu tysięcy złotych (w zależności od liczby wierzycieli i masy upadłości). |
| Koszty likwidacji majątku | Od 10 000 zł do 50 000 zł (w zależności od ilości i rodzaju majątku). |
| Inne koszty administracyjne | Od kilku do kilkunastu tysięcy złotych (koszty administracyjne, archiwizacja dokumentów, itp.). |
Kiedy ogłasza się upadłość spółki z ograniczoną odpowiedzialnością?
Z punktu widzenia przepisów Prawa upadłościowego nie ma wątpliwości, że spółka z ograniczoną odpowiedzialnością posiada zdolność upadłościową. A więc możliwe jest – oczywiście po spełnieniu określonych warunków – ogłoszenie jej upadłości. Przy czym upadłość spółki z o.o. zawsze zależy od tego, czy znalazła się ona w stanie niewypłacalności. Jeżeli nie – ale o ile boryka się ona z problemami z zadłużeniem – możliwe jest przeprowadzenie jej restrukturyzacji. Wynika to z faktu, że stosownie do art. 10 Prawa upadłościowego, upadłość ogłasza się w stosunku do dłużnika, który stał się niewypłacalny.
Skoro ogłoszenie upadłości spółki z o.o. zależy od jej niewypłacalności warto wiedzieć, na czym polega ten stan. Otóż z niewypłacalnością mamy do czynienia wówczas, gdy dłużnik utraci zdolność do wykonywania swoich wymagalnych zobowiązań pieniężnych. Chodzi więc tu o sytuacje, w których – obiektywnie rzecz biorąc – dłużnik nie jest w stanie ich wykonywać. Zakłada się, że do tego doszło, gdy opóźnienie w wykonaniu zobowiązań pieniężnych przekracza trzy miesiące.
Ponadto niewypłacalność spółki z ograniczoną odpowiedzialnością domniemywa się także wówczas, gdy jej zobowiązania pieniężne przekraczają wartość jej majątku, a stan ten utrzymuje się przez okres przekraczający dwadzieścia cztery miesiące.
Kto i w jakim terminie powinien złożyć wniosek o upadłość spółki z o.o.
Każda spółka z o.o. – upadłość nie jest tu wyjątkiem – działa za pośrednictwem swoich organów, a zwłaszcza poprzez zarząd, który jest odpowiedzialny za bieżące prowadzenie jej spraw. W związku z tym w zdecydowanej większości przypadków obowiązek złożenia w odpowiednim czasie wniosku o ogłoszenie upadłości spółki z o.o. spoczywa na każdym z członków jej zarządu. Nie ma przy tym znaczenia podział obowiązków przyjętych przez członków zarządu. Stąd obowiązek ten spoczywa nawet na tym członku, który jedynie figuruje w tej roli w stosownych rejestrach, a faktycznie nie zajmuje się sprawami spółki.
Zgodnie z przepisami wniosek upadłościowy musi zostać złożony do sądu w ciągu trzydziestu dni od dnia wystąpienia stanu niewypłacalności. Należy pamiętać, że w przypadku niewywiązania się z tego obowiązku osoby mające obowiązek złożenia wniosku o ogłoszenie upadłości ponoszą odpowiedzialność za wynikłą stąd szkodę. Z punktu widzenia członków zarządu ważnym aspektem tej kwestii jest zagadnienie, które można streścić w haśle upadłość spółki z o.o. a długi. Jeżeli wniosek nie zostanie złożony na czas, członkowie zarządu muszą liczyć się z tym, że będą musieli pokryć zadłużenie spółki z o.o. ze swojego prywatnego majątku. Warto więc wiedzieć, jak ogłosić upadłość spółki z o.o. Najważniejszą kwestią jest tu złożenie prawidłowo przygotowanego i opłaconego wniosku do właściwego sądu upadłościowego.
Co powinien zawierać wniosek o ogłoszenie upadłości?
Upadłość nigdy nie jest ogłaszana z urzędu, a jedynie na wniosek uprawnionego podmiotu. Stąd każdy, kto chce ogłosić upadłość spółki z o.o. musi złożyć w tym celu wniosek do właściwego sądu upadłościowego. Przeważnie właściwość tego sądu określa się ze względu na adres głównej siedziby spółki. Natomiast wniosek o upadłość spółki z o.o. musi zawierać m.in.:
- numer spółki w Krajowym Rejestrze Sądowym;
- wskazanie miejsca, w którym znajduje się główny ośrodek podstawowej działalności spółki;
- wskazanie okoliczności, które uzasadniają wniosek i ich uprawdopodobnienie.
W ostatnim ze wskazanych tu elementów chodzi o podanie takich okoliczności, które świadczą o tym, że spółka stała się niewypłacalna. W praktyce wystarczy tu podać wysokość zaległości w spłacie zobowiązań; okres czasu, przez który takie zaległości występują czy zestawienie wartości zaległości z wartością majątku spółki.
Wnioskodawca musi także opłacić wniosek upadłościowy. Wysokość tej opłaty wynosi 1 000 złotych. Warto pamiętać, że upadłość spółki z o.o. – koszty związane z tą operacją, o czym często się zapomina, to nie zamykają się w samej opłacie od wniosku – nie zostanie ogłoszona, jeżeli wniosek nie zostanie prawidłowo opłacony. Co więcej – sąd w ogóle nie rozpozna nieopłaconego wniosku upadłościowego. W przypadku braku wymaganej opłaty sąd upadłościowy wzywa wnioskodawcę do jej uiszczenia, zakreślając termin na dokonanie tej czynności.
Skutki ogłoszenia upadłości spółki z ograniczoną odpowiedzialnością
Ogłoszenie upadłości spółki z o.o. pociąga za sobą daleko idące konsekwencje. Do najważniejszych można zaliczyć:
- przejście majątku spółki do masy upadłości;
- objęcie zarządu nad spółką i jej majątkiem przez syndyka;
- konieczność występowania w obrocie pod dotychczasową firmą z dodatkiem „w upadłości”;
- sprzedaż całego majątku i likwidację spółki.
Jednocześnie należy wspomnieć, że w realiach konkretnej sprawy może okazać się, że do zaspokojenia wierzycieli wystarczającą okaże się sprzedaż jedynie części majątku spółki. W ramach upadłości dopuszczalne jest także zawarcie układu z wierzycielami czy przeprowadzenie przygotowanej likwidacji (pre-pack). Zastosowanie tych rozwiązań przeważnie oznacza uratowanie spółki przed likwidacją.
Upadłość spółki z o.o. a pracownicy
Najczęściej ogłoszenie upadłości spółki z o.o. oznacza jej likwidację, a co za tym idzie także likwidację zakładu pracy. W takich przypadkach zatrudnieni w niej pracownicy muszą liczyć się z utratą pracy. Zwolnienia mogą wówczas dotknąć także tych pracowników, których stosunek pracy jest z różnych przyczyn chroniony, np. w związku z możliwością nabycia uprawnień emerytalnych.
Zasady te nie mają zastosowania wówczas, gdy nie dochodzi do likwidacji spółki, a więc przykładowo w ramach procedury przygotowanej likwidacji. Jeżeli spółka znajdzie nabywcę, to automatycznie przejmie on obowiązki pracodawcy. Wówczas dla pracowników właściwie nic się nie zmienia, a stosunek pracy może zostać rozwiązany tylko na zasadach ogólnych, m.in. w drodze wypowiedzenia. Jednak tylko na zasadach przewidzianych w Kodeksie pracy i w zawartych umowach o pracę.
Upadłość spółki z o.o. – to powinieneś wiedzieć
Ogłoszenie upadłości spółki z o.o. może nastąpić tylko wówczas, gdy stanie się ona niewypłacalna, a więc gdy utraci zdolność regulowania swoich wymagalnych zobowiązań pieniężnych.
Obowiązek złożenia do sądu upadłościowego wniosku, który może stać się podstawą ogłoszenia upadłości spoczywa co do zasady na każdym członku zarządu spółki. Musi on wywiązać się z tego obowiązku w terminie trzydziestu dni od dnia wystąpienia stanu niewypłacalności. W przeciwnym wypadku członkowie zarządu muszą liczyć się z koniecznością pokrycia szkód spowodowanych nieogłoszeniem na czas upadłości oraz z obowiązkiem pokrycia należności spółki ze swojego prywatnego majątku.
