Restrukturyzacja kredytu – co to jest? W perspektywie obecnych trudności gospodarczych na to pytanie poszukuje odpowiedzi coraz więcej osób. Warto pamiętać, że istnieje wiele możliwości restrukturyzacji zobowiązań kredytowych, a z podjęciem właściwych działań nigdy nie warto zwlekać.
Spis treści:
- Co to jest restrukturyzacja kredytu? Najważniejsze założenia
- Na czym polega restrukturyzacja kredytu?
- Jakie są możliwości restrukturyzacji kredytu?
- Restrukturyzacja kredytu a postępowanie restrukturyzacyjne lub upadłościowe
- Restrukturyzacja kredytu – o czym pamiętać?
Pytanie o oddłużenie pojawia się zawsze wówczas, gdy dłużnik traci możliwość jego bieżącej spłaty. Problem pojawia się zwłaszcza w przypadku zobowiązań wobec instytucji kredytowych, które mają szerokie możliwości egzekucji swoich należności. Dlatego nigdy nie warto zwlekać z podjęciem działań, które doprowadzą do restrukturyzacji kredytu. Jak tego dokonać? Na to pytanie odpowiem w poniższym tekście.
Co to jest restrukturyzacja kredytu? Najważniejsze założenia
Poszukiwanie odpowiedzi na pytanie, co to jest restrukturyzacja kredytu, należy rozpocząć od przypomnienia, iż kredyt jest udzielany na podstawie umowy zawieranej pomiędzy kredytodawcą a kredytobiorcą. Umowa ta regulowana jest przede wszystkim przez dwie ustawy: Prawo bankowe oraz Kodeks cywilny. Aczkolwiek należy pamiętać o tym, że do umowy kredytów odnosi się także szereg innych przepisów prawa.
Definicję legalną czym jest umowa kredytowa, zawiera art. 69 ust. 1 Prawa bankowego, zgodnie z którą przez umowę kredytu bank zobowiązuje się oddać do dyspozycji kredytobiorcy na czas oznaczony w umowie kwotę środków pieniężnych z przeznaczeniem na ustalony cel, a kredytobiorca zobowiązuje się do korzystania z niej na warunkach określonych w umowie, zwrotu kwoty wykorzystanego kredytu wraz z odsetkami w oznaczonych terminach spłaty oraz zapłaty prowizji od udzielonego kredytu.
Zgodnie z Prawem bankowym umowa kredytu musi zostać zawarta na piśmie, a w jej treści należy uwzględnić m.in.:
- kwotę i walutę kredytu,
- cel, na który kredyt został udzielony,
- zasady i termin spłaty kredytu,
- wysokość oprocentowania kredytu i warunki jego zmiany,
- sposób zabezpieczenia spłaty kredytu,
- wysokość prowizji, jeżeli umowa ją przewiduje.
Do umowy kredytowej stosuje się także przepisy Kodeksu cywilnego, a co za tym idzie także zasadę swobody umów. Tym samym – w ramach przepisów prawa, w tym zwłaszcza Prawa bankowego – kredytodawca i kredytobiorca mogą ustalić treść umowy. A także ją zmienić.
Przeczytaj także: Sankcja kredytu darmowego (SKD) – kiedy ma zastosowanie?
Na czym polega restrukturyzacja kredytu?
W związku z tym restrukturyzacja kredytu może polegać na:
- zmianie treści obowiązującej umowy, np. poprzez wydłużenie terminu spłaty kredytu czy umorzenie części zaległości;
- przeprowadzeniu postępowania restrukturyzacyjnego – tu jednak należy pamiętać, że zróżnicowane możliwości przysługują konsumentowi i przedsiębiorcy.
Jednak w praktyce mówiąc o restrukturyzacji kredytu, najczęściej ma się na myśli pierwsze ze wskazanych tu rozwiązań, a więc zmianę treści umowy kredytowej w wyniku negocjacji przeprowadzonych przez kredytobiorcę i kredytodawcę.
W tym kontekście warto zaznaczyć, że właściwie wszystkie banki i instytucje kredytowe funkcjonujące w ramach jurysdykcji Komisji Nadzoru Finansowego mają swoje programy restrukturyzacji kredytów. Skorzystanie z nich jest możliwe po wyrażeniu gotowości przez samego kredytobiorcę, przykładowo w postaci złożenia stosownego zgłoszenia. Dopiero po tym możliwe jest przejście do ustalenia, na czym polega restrukturyzacja kredytu w konkretnych okolicznościach faktycznych.
Jakie są możliwości restrukturyzacji kredytu?
W praktyce restrukturyzacja kredytu – co to jest, zostało wyjaśnione powyżej – najczęściej polega na wdrożeniu takich rozwiązań, jak:
- zawieszenie spłaty kredytu – jest to bardzo dobre rozwiązanie przede wszystkim dla tych kredytobiorców, którzy borykają się jedynie z przejściowymi problemami z regulowaniem rat kredytowych. Wówczas takie zawieszenie może dać mu czas na zgromadzenie odpowiednich środków czy rozwiązanie swoich problemów finansowych;
- wydłużenie okresu kredytowania – wdrożenie takiego mechanizmu pozwala na obniżenie wysokości miesięcznej raty kredytu. Dlatego z wydłużenia okresu kredytowania najczęściej korzystają ci, którzy mają finansowe możliwości spłaty, ale nie w dotychczasowej wysokości;
- konsolidacja zadłużenia – jest ciekawy mechanizm dla tych kredytobiorców, którzy posiadają wiele różnych kredytów bądź pożyczek. Dzięki konsolidacji, zamiast spłacać osobno każdą z nich, regulują jeden, skonsolidowany kredyt. Rozwiązanie to bardzo często wdraża się, gdy dłużnikowi grozi popadnięcie w tzw. spiralę zadłużenia.
Restrukturyzując kredyt, trzeba liczyć się z tym, że bank może zażądać ustanowienia dodatkowego zabezpieczenia spłaty. W grę wchodzi tu najczęściej hipoteka na nieruchomości. Choć nie jest to regułą, to jednak warto pamiętać o tym, że bank zgadzając się na restrukturyzację zobowiązania, chce mieć pewność, iż przyniesie ona pozytywny rezultat w postaci spłaty zadłużenia.
Restrukturyzacja kredytu a postępowanie restrukturyzacyjne lub upadłościowe
Kredyt kreuje dług, a to oznacza, iż możliwa tu jest restrukturyzacja długu na zasadach ogólnych, czyli wynikających z przepisów Prawa restrukturyzacyjnego lub Prawa upadłościowego. Tu jednak należy podkreślić, że korzystania z tych regulacji uzależnione jest od posiadania statusu przedsiębiorcy lub konsumenta. W pierwszym przypadku restrukturyzacja może zostać przeprowadzona w ramach jednej z czterech procedur:
- postępowania o zatwierdzenie układu,
- przyspieszonego postępowania układowego,
- postępowania układowego,
- postępowania sanacyjnego.
Zadłużony przedsiębiorca może także ogłosić upadłość. Natomiast konsument, czyli osoba fizyczna nieprowadząca działalności gospodarczej, ma możliwość sięgnięcia po:
- ogłoszenie upadłości konsumenckiej,
- postępowanie o zawarcie układu na zgromadzeniu wierzycieli.
Zarówno przedsiębiorca, jak i konsument mają prawo zainicjować wobec siebie wskazane tu procedury tylko wtedy, gdy znajdą się w stanie niewypłacalności. Jedynie Prawo restrukturyzacyjne dopuszcza otwarcie restrukturyzacji w przypadku zagrożenia niewypłacalnością. Stąd nawet wówczas, gdy kredytobiorca boryka się z poważnymi problemami ze spłatą kredytu, ale jednocześnie pozostaje wypłacalny i nie jest zagrożony niewypłacalnością, to przedmiotowe postępowania nie wchodzą w grę.
Przeczytaj także: Długi nie do spłacenia – co robić? Restrukturyzacja odpowiedzią?
Restrukturyzacja kredytu – o czym pamiętać?
Restrukturyzacja kredytu najczęściej polega na zmianach w umowie kredytowej, jaka łączy kredytobiorcę z kredytodawcą. Zmiany te mogą mieć właściwie dowolny zakres, byleby mieściły się w ramach wyznaczonych przez przepisy, zwłaszcza Prawa bankowego. W praktyce najczęściej spotyka się zawieszenie spłaty kredytu; wydłużenie okresu kredytowania oraz konsolidację zadłużenia.
Aby przeprowadzić taką restrukturyzację, niezbędne jest dojście do porozumienia pomiędzy stronami umowy kredytowej. Jednocześnie nierzadko warunkiem restrukturyzacji stawianym przez kredytodawców jest ustanowienie na ich rzecz dodatkowego zabezpieczenia spłaty, np. w formie hipoteki. Oczywiście w przypadku problemów z bieżącym regulowaniem kredytu nie jest wykluczone także sięgnięcie po postępowanie restrukturyzacyjne lub upadłościowe. Tu jednak konieczne jest spełnienie podstawowych przesłanek w postaci wystąpienia stanu niewypłacalności lub zagrożenia niewypłacalnością.
