Uproszczona restrukturyzacja firmy – na czym polega?

W czasie pandemii COVID-19 przedsiębiorcy przez kilka miesięcy mogli korzystać z uproszczonego postępowania restrukturyzacyjnego. Obecnie zbliżone rozwiązanie nadal jest dostępne – w ramach postępowania o zatwierdzenie układu. Na czym polega ta procedura i co należy o niej wiedzieć? Sprawdź!

Dzięki lekturze poniższego tekstu dowiesz się przede wszystkim:

• jakie korzyści daje rozpoczęcie postępowania restrukturyzacyjnego;
• jak przebiega uproszczona restrukturyzacja;
• w jaki sposób uproszczona restrukturyzacja wpływa na postępowania sądowe.

Uproszczone postępowanie restrukturyzacyjne – to musisz wiedzieć:

• Uproszczone postępowanie restrukturyzacyjne po raz pierwszy zostało wprowadzone do polskiego porządku prawnego w początkowym okresie pandemii COVID-19. 
• Obecnie, mówiąc o uproszczonej restrukturyzacji, mamy na myśli postępowanie o zatwierdzenie układu. Jego kluczową cechą jest to, że może zostać przeprowadzone po zawarciu umowy z doradcą restrukturyzacyjnym – bez potrzeby otwierania postępowania przez sąd.
• Uproszczona restrukturyzacja stwarza możliwość szybkiego oddłużenia przedsiębiorstwa. Jest to obecnie najpopularniejsze z dostępnych postępowań restrukturyzacyjnych, adekwatne przede wszystkim dla firm borykających się ze stosunkowo niewielkim zadłużeniem.

Spis treści

• Jak wybrać postępowanie restrukturyzacyjne?
• Czym jest uproszczona restrukturyzacja i kiedy warto ją stosować?
• Uproszczona restrukturyzacja – istota procedury
• Uproszczona restrukturyzacja – istotne informacje o przebiegu
• Uproszczone postępowanie restrukturyzacyjne a postępowanie sądowe
• Uproszczona restrukturyzacja – do kiedy można korzystać z postępowania
• Uproszczone postępowanie restrukturyzacyjne – najważniejsze nowości
• Uproszczona restrukturyzacja firmy – podsumowanie

Uproszczone postępowanie restrukturyzacyjne było jednym z najczęściej wybieranych sposobów oddłużenia przedsiębiorców w czasie pandemii. Popularność tej procedury wynika przede wszystkim z możliwości jej szybkiego przeprowadzenia, przy minimum formalności. Warto jednak zauważyć, że statystyki pokazują, iż wiele takich postępowań nie kończy się zawarciem układu, co w praktyce oznacza niepowodzenie całego procesu. Tym bardziej że z tej procedury można skorzystać tylko raz. Dlatego uproszczona restrukturyzacja nie jest uniwersalnym rozwiązaniem dla wszystkich zadłużonych firm – kluczowe jest jej odpowiednie i przemyślane zastosowanie.

Jak wybrać postępowanie restrukturyzacyjne?

Uproszczona restrukturyzacja firmy obecnie stanowi jeden z rodzajów postępowania restrukturyzacyjnego, który jest dostępny do przedsiębiorców zainteresowanych tym trybem oddłużenia. Ustawodawca w Prawie restrukturyzacyjnym zdecydował, że restrukturyzacja może się toczyć w ramach:

• postępowania o zatwierdzenie układu;
• przyspieszonego postępowania układowego;
• postępowania układowego;
• postępowania sanacyjnego.

Zgodnie z aktualnymi przepisami uproszczona restrukturyzacja to właśnie postępowanie o zatwierdzenie układu. Początkowo ustawa o uproszczonym postępowaniu restrukturyzacyjnym miała charakter przejściowy, związany ze zwalczaniem gospodarczych skutków pandemii COVID-19. Jednak rozwiązania te po prostu sprawdziły się w praktyce, dlatego prawodawca zdecydował się na ich wdrożenie na stałe do systemu prawa.

Uproszczone postępowanie restrukturyzacyjne – przepisy są tu jasne – pozostaje dostępne dla każdego dłużnika posiadającego zdolność restrukturyzacyjną, a więc w praktyce dla przedsiębiorców. Każda restrukturyzacja to bez wątpienia najlepsza metoda oddłużenia firmy, która popadła w tarapaty finansowe. W tym kontekście uproszczone postępowanie restrukturyzacyjne pozwala przede wszystkim na naprawdę szybkie przeprowadzenie procesu oddłużenia, co z kolei oznacza, iż przedsiębiorca zyskuje szanse na sprawny powrót do normalnej działalności gospodarczej.  

Sprawdź także: Restrukturyzacja – wyjaśniamy co to jest i jakie są jej rodzaje

Czym jest uproszczona restrukturyzacja i kiedy warto ją stosować?

Restrukturyzacja uproszczona to procedura, której głównym celem jest szybkie oddłużenie firmy. Czas to pieniądz, a jego efektywne wykorzystanie ma ogromne znaczenie – zwłaszcza przy spłacie zadłużenia, ponieważ każdy dzień opóźnienia zwiększa wysokość odsetek. Jednak uproszczona restrukturyzacja nie jest rozwiązaniem odpowiednim dla każdego dłużnika. Wybór procedury restrukturyzacyjnej to jedna z kluczowych decyzji podczas oddłużania firmy i powinna być podejmowana indywidualnie, z uwzględnieniem specyfiki konkretnego przypadku.

W większości przypadków restrukturyzacja uproszczona stanowi dobre rozwiązanie, gdy:

• oddłużenie zostało wdrożone na stosunkowo wczesnym etapie, przez co firma nie popadła jeszcze w naprawdę poważne kłopoty finansowe,
• struktura zadłużenia przedsiębiorstwa oraz jego majątek daje gwarancje stosunkowo szybkiego uregulowania należności wobec wierzycieli,
• dłużnikowi udało się wypracować dobry plan restrukturyzacji oraz propozycje układowe.

Uproszczona restrukturyzacja – istota procedury

Uproszczone postępowanie restrukturyzacyjne – ustawa, która reguluje jego przebieg, potocznie określana jest mianem „tarczy antykryzysowej 4.0” – ma pozwalać zadłużonemu przedsiębiorcy na rozwiązanie swoich problemów w toku maksymalnie odformalizowanej oraz szybkiej procedury. W związku z tym to sam dłużnik decyduje o otwarciu sprawy, dokonując obwieszczenia w Monitorze Sądowym i Gospodarczym. Wniosek do sądu o zatwierdzenie układu należy złożyć w ciągu czterech miesięcy od dnia otwarcia postępowania, przez co restrukturyzacja uproszczona musi toczyć się szybko.

Z tego względu o sukcesie całej procedury decyduje przede wszystkim odpowiednie przygotowanie propozycji układowych przez dłużnika. Muszą one nie tylko odpowiadać oczekiwaniom wierzycieli, ale też spełniać wszystkie wymogi prawne – zwłaszcza te dotyczące przesłanek pozwalających sądowi zatwierdzić układ. Brak profesjonalnego przygotowania znacząco zwiększa ryzyko niepowodzenia uproszczonej restrukturyzacji.

Uproszczona restrukturyzacja – istotne informacje o przebiegu 

Ustawa o uproszczonym postępowaniu restrukturyzacyjnym stanowi, że publikacja stosownego obwieszczenia w Monitorze Sądowym i Gospodarczym jest równoznaczna z otwarciem uproszczonego postępowania restrukturyzacyjnego. Oczywiście, aby móc dokonać takiego obwieszczenia, dłużnik musi spełnić szereg warunków, którymi są:

• zawarcie umowy z doradcą restrukturyzacyjnym, który pełni funkcję nadzorcy układu,
• przygotowanie propozycji układowych,
• sporządzenie spisu wierzytelności oraz spisu wierzytelności spornych.

Po dokonaniu obwieszczenia rozpoczyna się postępowanie o zatwierdzenie układu. Przebiega ono zgodnie z przepisami Prawa restrukturyzacyjnego, przy uwzględnieniu zmian wynikających z regulacji „tarczy antykryzysowej”. W tym kontekście kluczowe znaczenie ma wyznaczenie dnia układowego, który:

• nie może przypadać wcześniej niż 7 dni przed złożeniem wniosku o obwieszczenie,
• i nie później niż 7 dni po dniu jego złożenia.

Oczywiście także w ramach uproszczonej restrukturyzacji najważniejszą kwestią pozostaje przyjęcie układu przez wierzycieli. Głosowanie nad układem może odbywać się poprzez zwołanie zgromadzenia wierzycieli, choć nie jest to obowiązkowe. W praktyce uproszczonej restrukturyzacji częściej stosuje się głosowanie korespondencyjne.

Z systemowego punktu widzenia uproszczona restrukturyzacja firmy przebiega w następujących etapach:

• wybór doradcy restrukturyzacyjnego i zawarcie z nim umowy,
• ustalenie dnia układowego,
• przygotowanie propozycji układowych i przedstawienie ich wierzycielom,
• głosowanie nad układem,
• złożenie do sądu restrukturyzacyjnego wniosku o zatwierdzenie układu,
• rozpoznanie przez sąd wniosku o zatwierdzenie układu,
• zatwierdzenie układu lub oddalenie/odrzucenie wniosku o zatwierdzenie.

Uproszczone postępowanie restrukturyzacyjne a postępowanie sądowe

Właściwie w przypadku każdego postępowania restrukturyzacyjnego jednym z ważniejszych zagadnień jest ustalenie jego relacji w stosunku do innych postępowań – w tym zwłaszcza egzekucyjnych. Uproszczone postępowanie restrukturyzacyjne – przepisy w tym zakresie są jasne – powoduje zawieszenie trwających postępowań egzekucyjnych oraz zakaz wszczynania nowych.

Zasada ta odnosi się do wierzytelności objętych układem – zarówno z mocy samego prawa, jak i na podstawie zgody wyrażonej przez wierzyciela. To z kolei daje dłużnikowi spory komfort przeprowadzenia wszystkich działań restrukturyzacyjnych. W końcu podczas trwania uproszczonego postępowania restrukturyzacyjnego zadłużony przedsiębiorca nie musi martwić się o zaspokajanie różnego rodzaju kosztów wynikających z egzekucji innych należności. Tym samym restrukturyzacja uproszczona stanowi naprawdę interesującą propozycję dla zadłużonego przedsiębiorcy.

Nieco inaczej przedstawia się zagadnienie, które można by sprowadzić do hasła „uproszczone postępowanie restrukturyzacyjne a pozew”. A więc czy zainicjowanie uproszczonej restrukturyzacji stoi na przeszkodzie dochodzenia wierzytelności w innym trybie, np. postępowania cywilnego? Co do zasady nie ma takich przeszkód, jednak mogą one wyniknąć w związku z zaistnieniem specyficznych okoliczności danego postępowania restrukturyzacyjnego. Dlatego kwestia ta zawsze powinna być przedmiotem indywidualnego badania.

Dowiedz się więcej: Postępowanie restrukturyzacyjne a postępowanie sądowe

Uproszczona restrukturyzacja – do kiedy można korzystać z postępowania

Należy pamiętać, że restrukturyzacja uproszczona będzie mogła znaleźć zastosowanie jedynie przez najbliższych kilka tygodni. Wraz z upływem ostatniego dnia listopada regulujące ją przepisy „tarczy antykryzysowej” utracą moc obowiązującą, co  tym samym będzie oznaczało kres dotychczasowej postaci uproszczonego postępowania restrukturyzacyjnego.

Jednocześnie warto przypomnieć, że ustawodawca zdecydował się na nowelizację Prawa restrukturyzacyjnego. Sprawi ona, że do ustawy tej już na stałe zostanie wprowadzonych szereg rozwiązań znanych z uproszczonej restrukturyzacji. Z tego względu można się spodziewać, że tego rodzaju postępowania w ogóle staną się prostsze i obwarowane mniejszą ilością różnego rodzaju formalności.

Kierunek zmian w Prawie restrukturyzacyjnym wynika także z przepisów unijnych, które w ciągu najbliższych kilkunastu miesięcy muszą zostać wdrożone przez polskiego ustawodawcę. Choć trudno dziś przewidzieć ostateczny kształt tych regulacji, można oczekiwać dalszego rozwoju pozasądowych form restrukturyzacji, z uproszczoną restrukturyzacją jako jednym z najbardziej obiecujących rozwiązań.

Uproszczone postępowanie restrukturyzacyjne – najważniejsze nowości

Nie ma wątpliwości, że uproszczone postępowanie restrukturyzacyjne stało się najpopularniejszym ze wszystkich procedur restrukturyzacyjnych. Świadczą o tym zarówno statystyki dotyczące otwieranych spraw – uproszczona restrukturyzacja jest tu niekwestionowanym liderem – jak i decyzje ustawodawcy. W końcu uproszczone postępowanie restrukturyzacyjne zostanie zastąpione stosownymi zmianami w Prawie restrukturyzacyjnym. Wprowadzą one na stałe do systemu prawnego znane z niego rozwiązania.

Z drugiej jednak strony bliższa analiza sytuacji na „rynku” postępowań upadłościowych i restrukturyzacyjnych pozwala postawić pewną tezę. W ostatnim czasie zmienia się podejście do uproszczonego postępowania restrukturyzacyjnego. Jednym z podstawowych problemów pozostaje stosunkowo niewielki procent zawieranych układów w tym trybie. W związku z tym wszyscy mający zamiar skorzystać z tej procedury powinni pamiętać o kilku najważniejszych kwestiach. Należy o nie zadbać, aby uniknąć fiaska uproszczonej restrukturyzacji.

Przeczytaj również: Ile kosztuje restrukturyzacja firmy? Odpowiada ekspert!

Uproszczona restrukturyzacja firmy – podsumowanie

Bez większego ryzyka błędu można uznać, że większość przypadków niezawarcia układu w ramach uproszczonego postępowania restrukturyzacyjnego wynika z nieprawidłowego przygotowania procedury oraz błędów popełnionych na jej kolejnych etapach. Kluczowe znaczenie ma zawsze prawidłowe opracowanie propozycji układowych oraz – co oczywiste – rzetelne wypełnienie wszystkich obowiązków, jakie ustawodawca nałożył na restrukturyzowanego dłużnika. Dlatego tak istotne dla sukcesu całego przedsięwzięcia jest skorzystanie z profesjonalnej pomocy prawników dobrze znających się na sprawach restrukturyzacyjnych w ogóle, a na uproszczonej restrukturyzacji w szczególności.