Postępowanie restrukturyzacyjne w zdecydowanej większości przypadków jest najlepszym sposobem na rozwiązanie problemów zadłużonego przedsiębiorcy. Jakie są inne skutki restrukturyzacji? Na to pytanie odpowiada ekspert.

Spis treści

1. Najważniejsze skutki restrukturyzacji
2. Konsekwencje otwarcia postępowania restrukturyzacyjnego
3. Czy restrukturyzacja zawsze się opłaca?
4. Następstwa zmian gospodarczych – jak znaleźć remedium na ich negatywne skutki?
5. Skutki restrukturyzacji – zakończenie

Wzrastająca liczba przedsiębiorców borykających się z nadmiernym zadłużeniem coraz powoduje zwiększające się zainteresowanie regulacjami Prawa restrukturyzacyjnego. I nie ma w tym nic dziwnego – restrukturyzacja w zdecydowanej większości przypadków stanowi najlepsze rozwiązanie dla zadłużonych firm. Jednak niektórzy wskazują na jej negatywny skutki. Rzeczywiście, postępowanie restrukturyzacyjne wiąże się z pewnymi ograniczeniami, ale przeważnie korzyści płynące z tej procedury są o wiele większe. Kluczem do ich osiągnięcia jest odpowiedni dobór postępowania, a następnie jego właściwe przeprowadzenie. O czym w związku z tym powinien pamiętać przedsiębiorca rozważający sięgnięcie po postępowanie restrukturyzacyjne?

Najważniejsze skutki restrukturyzacji

Zakończenie postępowania restrukturyzacyjnego z sukcesem – a więc poprzez sądowe zatwierdzenie układu zawartego przez dłużnika z wierzycielami – powoduje przede wszystkim oddłużenie, a więc restrukturyzację zobowiązań. Oczywiście zatwierdzenie układu przez sąd nie powoduje wygaśnięcia zobowiązań. Dłużnik musi je uregulować, jednak na warunkach wynikających z układu.

Przeczytaj również: Plan restrukturyzacji gospodarstwa rolnego. Jak powinien wyglądać?

Z tego względu precyzyjne skutki restrukturyzacji w danym przypadku są ściśle uzależnione od tego, co udało się wynegocjować w ramach prac nad układem. A więc od momentu złożenia propozycji układowych, aż do przegłosowania układu przez wierzycieli. Ustawodawca daje bardzo szerokie możliwości przeprowadzenia restrukturyzacji zobowiązań w ramach postępowań wynikających z Prawa restrukturyzacyjnych. W praktyce zaś do najczęściej stosowanych zalicza się:

• Rozłożenie spłaty zaległości na raty;
• Odroczenie terminu wykonania zobowiązań;
• Umorzenie części (a niekiedy nawet całości) zobowiązań;
• Konwersję wierzytelności na udziały lub akcje przedsiębiorstwa;
• Zmianę, zamianę lub uchylenie prawa zabezpieczającego określoną wierzytelność.

Ponadto w przypadku, gdy dłużnik zdecyduje się na wdrożenie najbardziej rozbudowanego spośród wszystkich postępowań restrukturyzacyjnych – a więc sanacji – może liczyć na kompleksowe rozwiązanie problemów swojej firmy. W końcu celem sanacji – obok zawarcia układu – jest także przeprowadzenie działań mających na celu poprawę sytuacji ekonomicznej dłużnika i przywrócenie mu zdolności do bieżącego wykonywania zobowiązań. Przy jednoczesnej ochronie przed egzekucją.

Konsekwencje otwarcia postępowania restrukturyzacyjnego

Pozytywne skutki restrukturyzacji niekiedy można zaobserwować już po otwarciu samego postępowania. A więc na długo przed ewentualnym zawarciem i zatwierdzeniem układu. Do najważniejszych skutków zainicjowania restrukturyzacji – przy założeniu, że ich precyzyjne określenie możliwe jest jedynie w stosunku do konkretnego rodzaju postępowania – zalicza się:

• Zawieszenie postępowań egzekucyjnych i zabezpieczających dotyczących wierzytelności objętych z mocy prawa układem;
• Zakaz wszczynania nowych postępowań egzekucyjnych i zabezpieczających;
• Możliwość uchylenia dokonanych przez komornika zajęć;
• Zakaz spłacania przez dłużnika wierzytelności objętych z mocy prawa układem;
• Zakaz wypowiadania dłużnikowi umów kluczowych dla funkcjonowania jego przedsiębiorstwa (np. najmu bądź dzierżawy)

Biorąc pod uwagę tego rodzaju okoliczności, bez ryzyka błędu można stwierdzić, że zainicjowanie postępowania restrukturyzacyjnego daje dłużnikowi swego rodzaju oddech. Pozwala on a spokojne dążenie do rozwiązania problemu nadmiernego zadłużenia. Warto więc wykorzystać tę szansę, przeprowadzając postępowanie restrukturyzacyjne w sposób dający jak najwięcej perspektyw na wyjście przez przedsiębiorcę z kryzysu zadłużenia.

Warto przeczytać: Wierzyciel a dłużnik w restrukturyzacji. Omówienie praw i obowiązków

Czy restrukturyzacja zawsze się opłaca?

Postępowanie restrukturyzacyjne nie stanowi panaceum na wszelkie problemy, z którymi boryka się przedsiębiorca. Zawsze przed wyborem rozwiązań uregulowanych w Prawie restrukturyzacyjnym należy wziąć pod uwagę pozytywne i negatywne skutki restrukturyzacji. Co prawda w przypadku zadłużonych przedsiębiorców najczęściej bardzo trudno znaleźć lepsze rozwiązanie, niż wdrożenie jednego z czterech postępowań restrukturyzacyjnych. Jednak zawsze należy ściśle dostosować rodzaj prowadzonego postępowania do sytuacji, w której znalazł się dłużnik.

Rozpoczynając procedurę restrukturyzacyjną, dłużnik powinien liczyć się przede wszystkim z możliwością ograniczenia jego prawa w zarządzie własnym majątkiem. Najdalej idące ograniczenia w tej sprawie występują w postępowaniu sanacyjnym, w którym dłużnik właściwie traci prawo zarządu swoim przedsiębiorstwem na rzecz ustanowionego w sprawie zarządcy. Choć trzeba pamiętać, że w większości przypadków jest to możliwość, a nie obowiązek.

W pozostałych rodzajach restrukturyzacji – a więc w postępowaniu o zatwierdzenie układu, w przyspieszonym postępowaniu układowym oraz w postępowaniu układowym – istnieje możliwość częściowego ograniczenia dłużnika w prawie zarządu poprzez powołanie nadzorcy sądowego. Wówczas jego zgoda potrzebna jest dłużnikowi do dokonania czynności przekraczających zakres zwykłego zarządu. W każdym razie każda restrukturyzacja – przyczyny i skutki tego postępowania zawsze oscylują wokół kwestii zadłużenia przedsiębiorcy – stwarza unikatowe szanse dla rozwiązania trudności, z którymi boryka się prowadzący własną działalność gospodarczą.

Polecamy także: Restrukturyzacja spółek. Jak przebiega i ile trwa? Odpowiada ekspert

Następstwa zmian gospodarczych – jak znaleźć remedium na ich negatywne skutki?

W związku z tym rzeczywiście negatywne skutki restrukturyzacji dotyczą sfer właściwie w ogóle niezwiązanych z Prawem restrukturyzacyjnym. Otóż sam termin „restrukturyzacja” może występować w wielu różnych znaczeniach, w tym odnoszącym się do zróżnicowanych form zmian rynkowych czy związanych ze strukturą przemysłową. Nie ma wątpliwości, że żyjemy w czasach dynamicznych zmian gospodarczych. Pandemia nowego koronawirusa czy konieczność transformacji energetycznej są obecnie głównymi czynnikami determinującymi przekształcenia ekonomiczne – określane przez niektórych „restrukturyzacją” gospodarki.

W czasach charakteryzujących się dużą dynamiką zmian zawsze przedsiębiorcy muszą stawiać czoła wielu zagrożeniom. Z drugiej jednak strony nierzadko pojawiają się okazje pozwalające na dynamiczny rozwój biznesu. „Restrukturyzacja” określonych działów gospodarki często wiąże się z koniecznością elastyczności i łatwego dostosowywania się do zmian przez przedsiębiorców prowadzących biznes w tych obszarach. W tym kontekście postępowanie restrukturyzacyjne – pozwalające na kompleksowe rozwiązanie biznesowych problemów, zwłaszcza z płynnością finansową – otwiera możliwość zostawienia za sobą zadłużenia i skupienia się na rozwoju działalności. To zaś jest najważniejsze zadanie, na którym powinien skupić się przedsiębiorca.

Skutki restrukturyzacji – zakończenie

Postępowanie restrukturyzacyjne zawsze ma na celu oddłużenie przedsiębiorcy, a więc jednocześnie uratowanie jego firmy przed bankructwem. Prawo restrukturyzacyjne – przewidujące cztery rodzaje postępowań – stwarza więc unikatowe możliwości na efektywne rozwiązanie kryzysu nadmiernego zadłużenia. Bez wątpienia jest to podstawowa korzyść płynąca z każdego postępowania restrukturyzacyjnego, oczywiście o ile jest ono profesjonalnie przygotowane i przeprowadzone. Należy przy tym pamiętać, że dobór środków rozwiązania problemów przedsiębiorcy zawsze musi zostać dostosowany do sytuacji, w jakiej znalazł się prowadzący własną działalność gospodarczą. Bez tego może okazać się, że restrukturyzacja nie tylko nie przyniesie pozytywnych zmian, ale wręcz pogłębi już istniejące trudności.