Agrobiznes w dużej – jeżeli nie w zdecydowanej – mierze zależy od czynników zewnętrznych, na które rolnicy nie mają praktycznie żadnego wpływu. Zwłaszcza od pogody. Dlatego warto na bieżąco śledzić programy pomocowe, które mogą być świetnym wsparciem przy realizacji rozwoju gospodarstwa. Jednym z nich jest „Restrukturyzacja małych gospodarstw rolnych 2021”. Jakie są najważniejsze informacje o tym programie? Przypomina je ekspert.
Spis treści
- Restrukturyzacja małych gospodarstw 2021 – warunki udziału
- Najważniejsze zmiany, jakie zaszły w programie
- Restrukturyzacja małych gospodarstwa 2021 – na co można przeznaczyć pieniądze?
- Inne możliwości pomocy dla rolników
- Zakończenie
Program „Restrukturyzacja małych gospodarstw rolnych 2021” cieszył się sporym zainteresowaniem wśród rolników. A zwłaszcza tych, którzy mają zamiar przeprowadzić różnego rodzaju inwestycje w swoich gospodarstwach. Warto pamiętać o najważniejszych założeniach tego programu oraz – biorąc pod uwagę harmonogram naboru, który został już zakończony – warunki jego realizacji przez beneficjentów. Poza tym zawsze rolnicy borykający się z jakimikolwiek trudnościami powinni brać pod uwagę także przeprowadzenie restrukturyzacji swojego biznesu. Może to okazać się najlepszym wyjściem z kryzysu zadłużenia. Najważniejsze informacje w tym zakresie podajemy w poniższym tekście.

Restrukturyzacja małych gospodarstw 2021 – warunki udziału
Restrukturyzacja małych gospodarstw, to program, którego dysponentem jest Agencja Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa. Co prawda nabór wniosków do tego programu zakończył się 30 czerwca br. Warto jednak warto najważniejsze elementy tego rodzaju pomocy, która jak się okazuje, cieszyła się sporym zainteresowaniem wśród rolników.
Podstawowym warunkiem, od którego uzależniono możliwość uczestnictwa w programie Restrukturyzacji małych gospodarstw, było bycie posiadaczem samoistnym lub zależnym:
- gospodarstwa rolnego, obejmującego co najmniej 1 ha gruntów ornych, sadów, łąk trwałych, pastwisk trwałych, gruntów rolnych zabudowanych, gruntów pod stawami lub gruntów pod rowami, lub
- nieruchomości służącej do prowadzenia produkcji w zakresie działów specjalnych produkcji rolnej, położonych na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, którego wielkość ekonomiczna jest mniejsza, niż 13 tys. euro.
Oczywiście to tylko podstawowe warunki. Spośród pozostałych warto przypomnieć, że rolnik aplikujący do programu miał obowiązek przedstawić biznesplan dotyczący rozwoju swojego gospodarstwa wraz ze zobowiązaniem do jego realizacji. Poza tym wnioskodawca musiał wykazać, iż prowadzi działalność rolniczą w celach zarobkowych. A więc, że osiągał z niej minimum 25% swoich dochodów i nie prowadził jej w celach naukowo-badawczych.
Zobacz również: Rosnące zadłużenie rolników w 2021 roku – analiza sytuacji
Najważniejsze zmiany, jakie zaszły w programie
Restrukturyzacja małych gospodarstw – warunki uczestnictwa w programie zostały pokrótce przedstawione powyżej – to system wsparcia dla rolników, który podlegał pewnym zmianom. Najważniejsze z nich – w ostatniej edycji – wynikały z rozporządzenia Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi z dnia 25 lutego 2021 roku zmieniającego rozporządzenie w sprawie szczegółowych warunków i trybu przyznawania, wypłaty oraz zwrotu pomocy finansowej na operacje typu “Restrukturyzacja małych gospodarstw” w ramach poddziałania “Pomoc na rozpoczęcie działalności gospodarczej na rzecz rozwoju małych gospodarstw” objętego Programem Rozwoju Obszarów Wiejskich na lata 2014-2020.
Na mocy tego aktu umożliwiono:
- Zakończenie realizacji przedłożonego biznesplanu i złożenie wniosku o płatność drugiej raty pomocy do 31 sierpnia 2025 roku (co oznacza przedłużenie pierwotnego terminu o dwa lata);
- Połączenie limitu środków dla województwa mazowieckiego oraz pozostałych województw;
- Złożenie biznesplanu na nośniku USB.

Z punktu widzenia obecnych beneficjentów programu kluczowe znaczenie ma wydłużenie terminów na realizację biznesplanu oraz złożenie wniosku o drugą ratę pomocy. W obecnym stanie prawnym przedmiotowy wniosek można złożyć po wykonaniu biznesplanu. Jednak nie później, niż do dnia upływu trzech lat licząc od dnia wypłaty pierwszej raty pomocy. Z kolei ten termin może ulec wydłużeniu o rok – a więc do czterech lat – jednak tylko po wyrażeniu na to zgody przez Agencję Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa. Przy czym nigdy nie można przekroczyć daty 31 sierpnia 2025 roku. Z tego względu dzień ten można uznać za ostateczną granicę realizacji zadań związanych z programem.
Polecamy także: Nadzorca wykonania układu. Kto to jest i jakie pełni funkcje?
Restrukturyzacja małych gospodarstwa 2021 – na co można przeznaczyć pieniądze?
W ramach omawianego tu programu beneficjent otrzymuje wsparcie w dwóch ratach, wynoszących w sumie 60 tys. zł. W ramach pierwszej raty Agencja Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa przekazuje 80% całkowitej wartości pomocy. Jest to jednak nie więcej niż 48 tys. zł. Należy pamiętać, aby wniosek o wypłatę tej transzy złożyć w ciągu sześciu miesięcy, licząc od dnia doręczenia decyzji o przyznaniu pomocy. Natomiast druga transza wynosi pozostałe 20% kwoty wsparcia, ale nie więcej, niż 12 tys. zł. Tu z kolei obowiązują zasady przedstawione powyżej.
Środki te można przeznaczyć na ściśle określone cele. A więc rolnik nie ma prawa dysponować przekazaną gotówką w dowolny, wybrany przez siebie sposób. Pomoc może zostać spożytkowana m.in. na:
- Restrukturyzację gospodarstwa w zakresie produkcji żywnościowych lub nieżywnościowych produktów rolnych;
- Inwestycje w środki trwałe;
- Udział w szkoleniach i korzystanie z usług doradczych;
- Udział w zorganizowanych formach współpracy producentów rolnych;
- Poprawę konkurencyjności i zwiększenie rentowności gospodarstwa.
Trzeba pamiętać, że właściwe każde z tych działań zostało obwarowane dodatkowymi warunkami. Spośród najważniejszych warto podkreślić, że pomoc nie może zostać spożytkowana na prowadzenia plantacji roślin wieloletnich na cele energetyczne oraz prowadzenia działów specjalnych produkcji rolnej: hodowla zwierząt laboratoryjnych, hodowla ryb akwariowych, hodowla psów rasowych oraz hodowla kotów rasowych.
Przeczytaj też: Oddłużanie gospodarstw rolnych 2021. Poradnik

Inne możliwości pomocy dla rolników
Restrukturyzacja małych gospodarstw 2021 – wniosek o udział w tym programie można było składać do końca czerwca – to jeden z popularniejszych, ale nie jedyny sposób, w jaki wspiera się rolników. Chociażby wspominana już kilkakrotnie Agencja Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa prowadzi obecnie nabór wniosków do takich programów, jak:
- Wsparcie inwestycji w przetwarzanie produktów rolnych, obrót nimi lub ich rozwój;
- Inwestycje zapobiegające zniszczeniu potencjału produkcji rolnej;
- Tworzenie grup producentów i organizacji producentów.
W zależności od sytuacji ekonomicznej, w jakiej znalazł się rolnik, warto wziąć pod uwagę także przeprowadzenie restrukturyzacji gospodarstwa rolnego. Dobór odpowiedniego postępowania oraz zastosowanie w jego ramach właściwych środków restrukturyzacyjnych pozwoli na kompleksowe wyjście z kryzysu zadłużenia – przede wszystkim poprzez spłatę wierzycieli. Dlatego odpowiednio przeprowadzona restrukturyzacja stanowi dla rolnika szansę na wyjście na prostą i powrót do spokojnego kontynuowania prowadzonej działalności.
Warto przeczytać: Dzień układowy – co to jest i w jakich postępowaniach występuje?
Zakończenie
Program „Restrukturyzacja małych gospodarstw rolnych” spotykał się ze sporym zainteresowaniem wśród rolników. Z pewnością można by wskazać na wiele przyczyn takiego stanu rzeczy. Jednak wśród nich jedną z najistotniejszych jest stosunkowo szeroka możliwość spożytkowania gotówki przeznaczonej beneficjentowi. Należy pamiętać, że w stosunku do pierwotnych założeń ustawodawca zdecydował się wydłużyć terminy na realizację samego programu.
Oczywiście „Restrukturyzacja małych gospodarstw rolnych” to nie jedyna forma pomocy oferowanej rolnikom. Sama tylko Agencja Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa już prowadzi bądź niedługo rozpocznie nabór do innych tego rodzaju programów. Poza tym rolnicy borykający się z kryzysem zadłużenia powinni wziąć pod uwagę przeprowadzenie restrukturyzacji swojego gospodarstwa rolnego. W wielu przypadkach może okazać się to najlepszy sposób na wyjście z kryzysu zadłużenia.