Tytuł wykonawczy i tytuł egzekucyjne to dwa dokumenty, które są niezwykle istotne dla egzekucji wierzytelności. Bez nich komornik nie może działać. Jednocześnie zawsze sytuacja wierzyciela, także tego, który ma te dokumenty, istotnie zmienia się wraz z rozpoczęciem restrukturyzacji.
Z tego artykułu dowiesz się:
- Co to jest tytuł wykonawczy, a czym jest tytuł egzekucyjny?
- Kiedy można rozpocząć egzekucję?
- W jaki sposób restrukturyzacja wpływa na egzekucję komorniczą?
Spis treści:
- Tytuł wykonawczy — co to jest?
- Tytuł egzekucyjny w tytuł wykonawczy: kluczowe różnice
- Europejski tytuł egzekucyjny: ułatwienia w transgranicznej egzekucji
- Elektroniczny tytuł wykonawczy
- Co zrobić, gdy dłużnik rozpoczął restrukturyzację? Restrukturyzacja a egzekucja
- Co powinieneś wiedzieć? Podsumowanie i rekomendacje
Dochodzenie należności nie jest prostym zadaniem. Wie o tym prawie każdy wierzyciel. Zresztą również dla dłużnika jasne jest, jak duże trudności powodują niespłacone należności. Biorąc zaś pod uwagę ich egzekucję, kluczowe znaczenie mają dwa dokumenty: tytuł wykonawczy oraz tytuł egzekucyjny. Czym one są? W jaki sposób otwarcie postępowania restrukturyzacyjnego wpływa na prowadzenie egzekucji komorniczej? Na te i inne pytania odpowiem w poniższym tekście. Zapraszam do lektury!
Tytuł wykonawczy — co to jest?
Tytuł wykonawczy jest dokumentem, na podstawie którego wierzyciel ma prawo zainicjować postępowanie egzekucyjne przeciwko wierzycielowi. Każdy taki tytuł wykonawczy – co to jest, dokładnie dzięki wyjaśnieniu tej kwestii stanie się jasne – składa się z dwóch elementów:
- tytułu egzekucyjnego, np. wyroku lub postanowienia sądu;
- klauzuli wykonalności, która stanowi urzędowe potwierdzenie tego, że tytuł egzekucyjny jest prawomocny, a tym samym, że na jego podstawie może rozpocząć się egzekucja.
Bez względu na wiele różnych, szczegółowych uwarunkowań, taki tytuł jest niezbędny do tego, aby w ogóle myśleć o rozpoczęciu egzekucji wobec wierzyciela. Jednak do osiągnięcia tego celu niezbędny jest jeszcze tytuł egzekucyjny. Czym więc różnią się te dokumenty?
Dowiedz się więcej: Wniosek egzekucyjny – jak odzyskać swoją należność?
Tytuł egzekucyjny w tytuł wykonawczy: kluczowe różnice
W najprostszym ujęciu tytuł egzekucyjny to po prostu wykonawczy zaopatrzony w klauzulę wykonalności. Jeżeli więc – przykładowo – uzyskałeś wyrok sądu, w którym sąd potwierdził, że dłużnik ma wobec Ciebie obowiązek zapłaty 10 tys. złotych, to jesteś posiadaczem tytułu wykonawczego. Kiedy wyrok sądu wydany w Twojej sprawie się uprawomocni, czyli gdy upłynie termin na wniesienie apelacji bądź apelacja nie zostanie uwzględniona przez sąd wyższej instancji, będziesz mógł złożyć do sądu, w którym wygrałeś sprawę z dłużnikiem wniosek o nadanie wyrokowi klauzuli wykonalności. Gdy sąd ją nada, staniesz się posiadaczem tytułu egzekucyjnego.
Kiedy masz już tytuł egzekucyjny, możesz spokojnie udać się do komornika i złożyć wniosek o rozpoczęcie postępowania egzekucyjnego. Dopóki zaś nie masz takiego tytułu, to składanie wniosku o egzekucję nie ma większego sensu, gdyż i tak nie doprowadzi do zainicjowania samego postępowania.
Podsumowując więc dotychczasowe analizy dotyczące relacji na linii tytuł wykonawczy a tytuł egzekucyjny, można powiedzieć, że:
- tytuł egzekucyjny to orzeczenie sądu lub inny dokument urzędowy (tytuł wykonawczy) zaopatrzony w klauzulę wykonalności;
- klauzula wykonalności to oficjalne potwierdzenie, że tytuł wykonawczy jest prawomocny, czyli, że nie można się od niego odwołać do wyższej instancji;
- dopóki wierzycieli nie posiada tytułu egzekucyjnego, nie ma szans na rozpoczęcie postępowania egzekucyjnego.
W wątku tytuł egzekucyjny, a tytuł wykonawczy zagadnienia te bez wątpienia są bardzo ważne. Jednak odnoszą się do polskiego prawa, które z kolei przeważnie nie znajdują zastosowania do dłużników z zagranicy. W takich przypadkach przydaje się europejski tytuł egzekucyjny. Czym on jest?
Czym jest dalszy tytuł wykonawczy?
Dalszy tytuł wykonawczy to dokument używany w postępowaniu egzekucyjnym w administracji, gdy już został wystawiony podstawowy wykonawczy, ale istnieje potrzeba przeprowadzenia dodatkowych działań egzekucyjnych. Zgodnie z artykułem 26c ustawy o postępowaniu egzekucyjnym w administracji, dalszy tytuł wykonawczy jest wydawany przez organ egzekucyjny w sytuacji, gdy konieczne jest przeprowadzenie egzekucji z innego rodzaju majątku dłużnika lub w sposób inny, niż przewidziano to w pierwotnym tytule wykonawczym. Taki dokument jest również wymagany, gdy egzekucja ma być realizowana na podstawie tytułu wykonawczego wydanego za granicą, który trzeba dostosować do polskich przepisów. Dzięki dalszemu tytułowi wykonawczemu organy mogą skuteczniej ściągać należności od dłużników, wykorzystując różne środki egzekucyjne.
Europejski tytuł egzekucyjny – ułatwienia w transgranicznej egzekucji
Europejski tytuł egzekucyjny pozwala na przeprowadzenie egzekucji wobec dłużnika mieszkającego na terytorium jakiegokolwiek państwa Unii Europejskiej (z wyjątkiem Danii). Zgodnie z Kodeksem postępowania cywilnego tytuł ten może zostać wystawiony, gdy wierzyciel uzyska orzeczenie sądu lub zawrze z dłużnikiem ugodę. Jednak ugoda musi zostać zawarta przed sądem lub zatwierdzona przez sąd.
Europejski tytuł egzekucyjny wydaje się jedynie na wniosek. Wierzyciel zainteresowany otrzymaniem europejskiego tytułu egzekucyjnego powinien złożyć wniosek do tego sądu, który wydał wyrok lub przed którym zawarto (zatwierdzono) ugodę z dłużnikiem. Ewentualnie istnieje jeszcze możliwość złożenia wniosku o europejski tytuł egzekucyjny do sądu rejonowego, w którego okręgu tytuł został sporządzony.
Elektroniczny tytuł wykonawczy
Jeszcze czymś innym jest elektroniczny tytuł wykonawczy. Jest to tytuł uzyskiwany w elektronicznym postępowaniu upominawczym, które pozwala na dochodzenie określonych – przeważnie stosunkowo drobnych, opiewających na sumy rzędu kilku, maksymalnie kilkunastu tysięcy złotych – roszczeń za pośrednictwem Internetu. Kiedy wierzyciel uzyska orzeczenie sądu zasądzające jego świadczenie po przeprowadzeniu postępowania elektronicznego, ma możliwość wszcząć egzekucję komorniczą na dwa sposoby:
- tradycyjnie, czyli składając komornikowi „papierowy” wniosek o przeprowadzenie postępowania egzekucyjnego. Wymaga to wydrukowania z systemu elektronicznego orzeczenia sądu zaopatrzonego w klauzulę wykonalności;
- elektronicznie, kiedy wszystkie formalności związane z inicjowaniem i prowadzeniem egzekucji są załatwiane za pomocą specjalnego systemu elektronicznego. To właśnie w tym przypadku znaczenie ma elektroniczny tytuł wykonawczy.
Zobacz także: Co może zająć komornik? To warto wiedzieć!
Co zrobić, gdy dłużnik rozpoczął restrukturyzację? Restrukturyzacja a egzekucja
Co do zasady rozpoczęcie postępowania restrukturyzacyjnego oznacza zakaz kontynuowania dotychczasowych oraz wszczynania nowych egzekucji komorniczych. Wierzyciel – także ten, który posiada już egzekucyjny bądź wykonawczy – powinien wziąć udział w procedurze restrukturyzacyjnej. Jest to dla niego najlepszy sposób na odzyskanie, przynajmniej części, swoich należności.
Co powinieneś wiedzieć? Podsumowanie i rekomendacje
Tytuł egzekucyjny to wykonawczy (np. prawomocny wyrok sądu) zaopatrzony w klauzulę wykonalności. Tym samym jest to dokument pozwalający wierzycielowi na przeprowadzenie egzekucji komorniczej wobec dłużnika, a więc na przymusowe odzyskanie należności wierzyciela. Aby otrzymać tytuł egzekucyjny trzeba odpowiedni dokument – przykładowo wspomniany wyrok sądu – zaopatrzyć w klauzulę wykonalności, będącą oficjalnym potwierdzeniem, że możliwe jest rozpoczęcie egzekucji. Klauzulę tę nadaje sąd. Warto przy tym pamiętać, że sytuacja wierzyciela – nawet tego, który już rozpoczął egzekucję swoich roszczeń – zmienia się wraz z rozpoczęciem restrukturyzacji. Wówczas, co do zasady, nie można prowadzić egzekucji, a wierzyciel powinien wziąć udział w postępowaniu restrukturyzacyjnym.