Pytanie o to, kto podlega wpisowi do KRS, ma podstawowe znaczenie dla całego obrotu gospodarczego. Odpowiedź na nie udziela zawodowy prawnik, zajmujący się na co dzień prawem gospodarczym.
Spis treści:
- Jak ustalić kto podlega wpisowi do KRS?
- Co to jest KRS?
- Rejestr przedsiębiorców Krajowego Rejestru Sądowego
- Fundacje i stowarzyszenia a KRS
- Jak przeciwdziałać zajęciu egzekucyjnemu?
- Wpis do KRS – to trzeba wiedzieć
Krajowy Rejestr Sądowy – w skrócie KRS – jest jednym z najważniejszych rejestrów prowadzonych w Polsce. Obowiązkowi wpisu do niego – oraz bieżącego aktualizowania zamieszczonych w Rejestrze informacji – podlega szereg podmiotów działających zarówno w biznesie, jak i sektorze organizacji pozarządowych. Stąd warto wiedzieć, kto podlega obowiązkowi wpisu do Krajowego Rejestru Sądowego i jakie informacje można znaleźć w tym Rejestrze.
Jak ustalić kto podlega wpisowi do KRS?
Aby ustalić, kto podlega wpisowi do KRS należy sięgnąć do przepisów ustawy z dnia 20 sierpnia 1997 roku o Krajowym Rejestrze Sądowym. Zgodnie z jej art. 1 ust. 2 KRS składa się z:
- rejestru przedsiębiorców,
- rejestru stowarzyszeń, innych organizacji społecznych i zawodowych, fundacji oraz samodzielnych publicznych zakładów opieki zdrowotnej,
- rejestru dłużników niewypłacalnych.
Ponadto Krajowy Rejestr Sądowy obejmuje tylko te podmioty, na które przepisy ustaw nakładają obowiązek uzyskania wpisu do tego Rejestru. Jednak wskazany powyżej katalog ma podstawowe znaczenie dla zrozumienia na kim ciąży obowiązek złożenia wniosku o wpis, a tym samym dla określenia kto nie podlega wpisowi do KRS. Warto jednocześnie zastanowić się czym w ogóle jest Krajowy Rejestr Sądowy?
Co to jest KRS?
Jednak warto zadać także szersze pytanie: co to jest KRS i kto podlega wpisowi? Otóż Krajowy Rejestr Sądowy to jeden z najważniejszych rejestrów publicznych, prowadzonych przez niektóre sądy rejonowe. Ma on niezwykle istotne znaczenie zwłaszcza dla obrotu gospodarczego. Można w nim sprawdzić informacje dotyczące większości podmiotów prawa niebędących osobami fizycznymi.
W KRS ujawnia się dane dotyczące m.in. tego, kto ma prawo reprezentować daną osobę prawną lub jednostkę organizacyjną oraz czy nie otwarto wobec niej postępowania restrukturyzacyjnego lub upadłościowego. To właśnie z tego względu sprawdzenie firmy w KRS powinno być jedną z pierwszych czynności, jaką wykonuje potencjalny kontrahent spółki.
Warto podkreślić, że w zdecydowanej większości przypadków wpis do KRS następuje na wniosek, który należy złożyć do właściwego sądu rejestrowego. Co do zasady formalności związane z wpisem można załatwić online, bez wychodzenia z domu. Poza tym ustawa o Krajowym Rejestrze Sądowym wprowadza domniemanie prawdziwości wpisów dokonanych do KRS. W związku z tym nikt nie może zasłaniać się nieznajomością ich treści. Natomiast podmiot mający obowiązek wpisania się do Krajowego Rejestru Sądowego powinien zadbać o to, aby informacje go dotyczące w tym Rejestrze zawsze były aktualne.
Samo przeglądanie Krajowego Rejestru Sądowego jest darmowe i można je przeprowadzić z poziomu zwykłej wyszukiwarki internetowej. Jednak wniosek o wpis do KRS zawsze musi zostać odpowiednio opłacony. Przykładowo opłata za wniosek o dokonanie wpisu do rejestru przedsiębiorców KRS wynosi 500 zł, chyba że wnioskodawca korzysta z systemu S24 – wówczas opłata to 250 zł. Również 250 zł kosztuje wniosek o wpis do rejestru stowarzyszeń, innych organizacji społecznych i zawodowych, fundacji oraz publicznych zakładów opieki zdrowotnej. W tej perspektywie warto zapytać, kto dokładnie ma obowiązek wpisać się do Krajowego Rejestru Sądowego?
Przeczytaj także: Rejestr Dłużników Niewypłacalnych. Co warto o nim wiedzieć?
Rejestr przedsiębiorców Krajowego Rejestru Sądowaego
Zgodnie z ustawą o Krajowym Rejestrze Sądowym do rejestru przedsiębiorców KRS wpisuje się:
- spółki jawne;
- europejskie zgrupowania interesów gospodarczych;
- spółki partnerskie;
- spółki komandytowe;
- spółki komandytowo-akcyjne;
- spółki z ograniczoną odpowiedzialnością;
- proste spółki akcyjne;
- spółki akcyjne;
- spółki europejskie;
- spółdzielnie;
- spółdzielnie europejskie;
- przedsiębiorstwa państwowe;
- instytuty badawcze oraz instytuty badawcze działające w ramach Sieci Badawczej Łukasiewicz;
- towarzystwa ubezpieczeń wzajemnych;
- towarzystwa reasekuracji wzajemnej;
- inne osoby prawne, jeżeli wykonują działalność gospodarczą i podlegają obowiązkowi wpisu do Rejestru;
- oddziały przedsiębiorstw zagranicznych działających na terytorium Polski;
- główne oddziały zagranicznych zakładów ubezpieczeń;
- główne oddziały zagranicznych zakładów reasekuracji;
- instytucje gospodarki budżetowej.
Fundacje i stowarzyszenia a KRS
Krajowy Rejestr Sądowy pełni bardzo ważną funkcję także w działalności fundacji i stowarzyszeń. Zgodnie z przepisami nabywają one osobowość prawną i mogą rozpocząć działalność dopiero po uzyskaniu wpisu do tego Rejestru. Warto przy tym pamiętać, że sam wpis do KRS nie kończy formalności związanych z zakładaniem fundacji bądź stowarzyszenia. Należy jeszcze:
- wpisać się do Centralnego Rejestru Beneficjentów Rzeczywistych,
- przekazać do właściwego urzędu skarbowego tzw. dane uzupełniające. W grupie tej mieszczą się m.in. miejsce przechowywania dokumentacji księgowej; przeważająca działalność statutowa oraz data powstania obowiązku płacenia składek.
Przeczytaj także: Upadłość – co to jest i jakie są jej rodzaje? Wyjaśnia ekspert
Wpis do rejestru dłużników niewypłacalnych
W ramach Krajowego Rejestru Sądowego funkcjonuje także rejestr dłużników niewypłacalnych. Wpis do rejestru dłużników niewypłacalnych może nastąpić na wniosek na mocy orzeczenia sądu oraz z urzędu. W każdym razie wniosek o wpisanie dłużnika do tego rejestru może złożyć wierzyciel. Jednak sąd zawsze bada czy rzeczywiście istnieją podstawy do dokonania takiego wpisu. Kwestia ta powinna zostać rozstrzygnięta w ciągu 14 dni od złożenia wniosku przez wierzyciela.
Poza tym należy pamiętać, że wierzyciel może wnioskować o wpisanie do rejestru dłużników niewypłacalnych jedynie osoby fizycznej – zarówno prowadzącej, jak i nieprowadzącej działalności gospodarczej. Ten drugi przypadek zachodzi np. w stosunku do prezesów zarządów spółek. Należy podkreślić, że sam fakt spłaty zadłużenia nie jest podstawą do wykreślenia dłużnika z tego rejestru. Co do zasady następuje to dopiero po 10 latach od wpisu – chyba że wcześniej doszło do zmiany bądź uchylenia orzeczenia sądu, na mocy którego został on dokonany.
Natomiast wpis z urzędu do rejestru dłużników niewypłacalnych może nastąpić, gdy:
- ogłoszono upadłość osoby fizycznej bądź wniosek o ogłoszenie jej upadłości został oddalony z tego powodu, że jej majątek nie pozwala na pokrycie kosztów postępowania upadłościowego lub umorzono egzekucję sądową prowadzoną przeciwko tej osobie;
- ogłoszono upadłość spółki, a do rejestru ma zostać wpisany jej wspólnik ponoszący odpowiedzialność za zobowiązania spółki całym swoim majątkiem;
- sąd upadłościowy pozbawił daną osobę prawa prowadzenia działalności gospodarczej na własny rachunek;
- dłużnik posiada zaległości alimentacyjne przekraczające okres 12 miesięcy.
W związku z tym rejestr dłużników niewypłacalnych jest bardzo użytecznym narzędziem dla wszystkich, którzy chcą zbadać, w jakiej kondycji ekonomicznej znajduje się ich kontrahent. Dlatego przed podpisaniem umowy – zwłaszcza opiewającej na duże sumy – warto zbadać wpis do KRS. Kto podlega wpisowi do Krajowego Rejestru Sądowego, zostało wyjaśnione powyżej.
Wpis do KRS – to trzeba wiedzieć
Do Krajowego Rejestru Sądowego wpisuje się przede wszystkim przedsiębiorców działających w formie spółek prawa handlowego, fundacje i stowarzyszenia oraz dłużników niewypłacalnych. Rejestr ten odgrywa kluczową rolę w obrocie gospodarczym, gdyż ujawnia się w nim dane dotyczące m.in. sposobu reprezentacji osoby prawnej oraz jednostki organizacyjnej, a także jej sytuację finansową. Do KRS można także wpisać niektórych dłużników będących osobami fizycznymi. Dlatego badanie wpisów zamieszczonych w Krajowym Rejestrze Sądowym powinno być codziennością właściwie wszystkich przedsiębiorców – zwłaszcza przed podpisaniem przez nich nowych kontraktów.
