
Egzekucja należności wobec Zakładu Ubezpieczeń Społecznych jest jednym z najgorszych scenariuszy, jaki można spotkać przedsiębiorcę. Warto zrobić wszystko, co możliwe, aby do tego nie dopuścić. Jeżeli zaś do tego dojdzie, należy wiedzieć, jak postępować. W poniższym tekście dowiesz się m.in.:
- czym są koszty egzekucyjne ZUS i co się na nie składa;
- jak uniknąć konieczności zapłacenia kosztów egzekucyjnych ZUS;
- jak konsekwencje wiążą się z niepokryciem kosztów egzekucji należności wobec ZUS.
Spis treści:
- Czym są koszty egzekucyjne ZUS?
- Jakie są elementy składające się na koszty egzekucyjne ZUS?
- Koszty upomnienia i ich wysokość
- Koszty komornicze i opłaty związane z egzekucją
- Jakie konsekwencje wiążą się z brakiem uregulowania kosztów egzekucyjnych ZUS?
- Jak złożyć wniosek o rozłożenie kosztów egzekucyjnych ZUS na raty?
- Jak zarządzać kosztami egzekucyjnymi ZUS?
- Koszty egzekucyjne ZUS: pigułka wiedzy
Zarządzanie finansami firmy musi uwzględniać obowiązki związane z płaceniem podatków i składek na ZUS. Ignorowanie tych zobowiązań może szybko prowadzić do poważnych problemów finansowych. ZUS oraz inni publiczni wierzyciele są bardzo skuteczni w egzekwowaniu należności. Warto więc dowiedzieć się, jakie koszty wiążą się z egzekucją rozpoczętą przez Zakład Ubezpieczeń Społecznych. Zachęcam do przeczytania poniższego artykułu, w którym szczegółowo wyjaśnię ten temat!
Czym są koszty egzekucyjne ZUS?
Koszty egzekucyjne ZUS to wszystkie opłaty, jakie ustawodawca przewidział w ustawie z dnia 17 czerwca 1966 roku o postępowaniu egzekucyjnym w administracji. To na podstawie tej ustawy prowadzona jest egzekucja należności w stosunku do Zakładu Ubezpieczeń Społecznych, których zdecydowana większość dotyczy niewywiązywania się przez zobowiązanego z płatności składek ZUS. Niestety, ale każdy, kto posiada zaległości w stosunku do ZUS, a jego sprawa doszła już do etapu egzekucji, musi liczyć się z tym, że koszty postępowania egzekucyjnego powiększą ogólną kwotę zadłużenia.
Dlatego najlepszym rozwiązaniem pozostaje niedopuszczanie do tego, aby koszty egzekucyjne ZUS w ogóle powstały. Oczywiście najprostszym rozwiązaniem jest tutaj bieżące regulowanej pełnej kwoty składek, jaką należy wpłacać do Zakładu Ubezpieczeń Społecznych. Jeżeli ten, kto musi płacić ZUS napotyka na trudności w realizacji tego obowiązku, może złożyć wniosek o:
- odroczenie terminu płatności należności;
- rozłożenie należności na raty;
- umorzenie należności;
- odstąpienie od egzekucji należności.
Aby ZUS uwzględnił wniosek, wnioskodawca musi go dokładnie uzasadnić. Oznacza to, że powinien przedstawić szczegółowe informacje, zwłaszcza na temat swoich dochodów, w tym tych uzyskanych z prowadzenia działalności gospodarczej.
Może Cię również zainteresować: Przedawnienie składek ZUS – poradnik od prawnika
Jakie są elementy składające się na koszty egzekucyjne ZUS?
W przypadku egzekucji z ZUS trzeba pamiętać, że jedynie w wyjątkowych przypadkach koszty egzekucyjne obciążają wierzyciela. Powinien pokryć je zobowiązany. Natomiast praktycznie wszystkie czynności egzekucyjne wiążą się z powstaniem kosztów. Ujmując rzecz precyzyjniej – koszty postępowania egzekucyjnego są następujące:
- opłata manipulacyjna;
- opłata egzekucyjna;
- opłata za czynności egzekucyjne;
- wydatki egzekucyjne.
Koszty egzekucyjne są obliczane zgodnie z zasadami ustalonymi przez ustawodawcę, a nie na podstawie subiektywnej decyzji organu egzekucyjnego. Jeśli organ popełni błąd w obliczeniach, na przykład nie uwzględni dobrowolnej zapłaty części długu, można to zaskarżyć. W tym przypadku standardowym przykładem jest nieuwzględnienie dobrowolnej zapłaty części należności.

Koszty upomnienia i ich wysokość
Należy pamiętać, że koszty egzekucyjne obejmują nie tylko opłaty związane z samym postępowaniem egzekucyjnym, ale również koszty upomnienia. Zgodnie z ustawą o kosztach egzekucyjnych w administracji postępowanie upominawcze musi być przeprowadzone przed rozpoczęciem egzekucji należności, a dłużnik jest zobowiązany do pokrycia tych kosztów. W praktyce koszty egzekucyjne ZUS obejmują więc także opłaty za upomnienie.
Na szczęście koszty upomnienia wynoszą obecnie tylko 16 zł, co stanowi niewielką część całkowitych kosztów egzekucyjnych ZUS. Niemniej jednak, nawet jeśli egzekucja ostatecznie nie zostanie przeprowadzona, te opłaty i tak będą musiały zostać pokryte.
Koszty komornicze i opłaty związane z egzekucją
Jak chodzi o „właściwe” koszty postępowania egzekucyjnego w administracji, to najważniejsze jest, aby pamiętać o tym, że:
- organ egzekucyjny pobiera opłatę manipulacyjną za wszczęcie postępowania egzekucyjnego dotyczącego należności pieniężnej. Wynosi ona 40 zł, a w przypadku wszczęcia egzekucji administracyjnej ulega podwyższeniu do 100 zł;
- organ egzekucyjny pobiera opłatę egzekucyjną w wysokości 10% wyegzekwowanej kwoty, a także odsetki i koszty upomnienia. Maksymalna opłata wynosi 40 000 zł dla każdego tytułu wykonawczego.

Zobacz też: Zadłużenie w ZUS – konsekwencje, które mogą spotkać Twoją firmę
Jakie konsekwencje wiążą się z brakiem uregulowania kosztów egzekucyjnych ZUS?
Koszty egzekucyjne ZUS pobierane są razem z należnością główną. Oznacza to, że prowadząc czynności egzekucyjne, organ od razu pobiera od wierzyciela opłaty. Jeśli pełna egzekucja nie jest możliwa, najpierw spłacane są koszty egzekucji, a dopiero później inne należności. W praktyce jednak często organy egzekucji administracyjnej prowadzą swoje czynności do skutku, czyli aż do odzyskania od wierzyciela pełnej sumy.
Dlatego warto rozważyć ubieganie się o rozłożenie kosztów egzekucyjnych na raty, a nawet całości należności wobec ZUS. Aczkolwiek drugi z tych wniosków należy złożyć, zanim dojdzie do egzekucji. Zwykle warunki spłaty, takie jak termin i wysokość rat, są korzystniejsze dla dłużnika. Dodatkowo możliwe jest umorzenie części lub całości kosztów egzekucyjnych. Jak się o to starać?
Jak złożyć wniosek o rozłożenie kosztów egzekucyjnych ZUS na raty?
Jak złożyć wniosek o rozłożenie kosztów egzekucyjnych ZUS na raty?
- dane identyfikacyjne wnioskodawcy (PESEL, REGON, KRS itp.);
- wysokość kosztów oraz termin, w jakim powinny zostać one opłacone;
- proponowaną formę spłaty zadłużenia;
- uzasadnienie, z którego będzie wynikać, dlaczego wnioskodawca nie jest w stanie pokryć od razu całości kosztów;
- jeżeli jesteś przedsiębiorcą, należy także podać, o jaki rodzaj pomocy publicznej się ubiegasz (najczęściej będzie to pomoc de minimis). Natomiast jeśli wnioskodawca nie prowadzi działalności gospodarczej, wniosek zazwyczaj nie dotyczy pomocy publicznej;
- dokumenty obrazujące sytuacją finansową.
Warto pamiętać, że przed złożeniem zus-rd-wrk-01 – wniosku o rozłożenie na raty kosztów egzekucyjnych, należy dokładnie uzasadnić swoją sytuację finansową, zwłaszcza jeżeli jest to związane z działalnością gospodarczą. Wniosek o rozłożenie na raty kosztów egzekucyjnych ZUS zawiera dane identyfikacyjne wnioskodawcy oraz wysokość zadłużenia. Należy również wskazać proponowaną formę spłaty.
Natomiast umorzenie – w całości lub w części – kosztów postępowania egzekucyjnego dopuszczalne jest, jeżeli przemawia za tym ważny interes zobowiązanego lub publiczny. Standardowo do takiego umorzenia dochodzi na wniosek. Jednak organ egzekucyjny może również zdecydować o umorzeniu z urzędu, jeśli koszty egzekucyjne nie przekraczają czterokrotności kosztów upomnienia.

Jak zarządzać kosztami egzekucyjnymi ZUS?
Jak wspomniałem wcześniej, obowiązek zapłaty kosztów egzekucyjnych prędzej czy później się pojawi. Dlatego najlepszym sposobem na zarządzanie tymi kosztami jest unikanie rozpoczęcia postępowania egzekucyjnego. Warto więc wcześniej postarać się o rozłożenie należności na raty lub ich umorzenie, zamiast czekać, aż ZUS rozpocznie egzekucję. Wtedy koszty egzekucyjne stają się trudne do uniknięcia.
Koszty egzekucyjne ZUS: pigułka wiedzy
Koszty egzekucyjne ZUS nieodłącznie wiążą się z każdym postępowaniem, którego celem jest wyegzekwowanie zaległości wobec Zakładu Ubezpieczeń Społecznych. Dokładną ich wysokość ustala się proporcjonalnie do sumy samych zaległości. Skoro koszty wiążą się z czynnościami egzekucyjnymi, to z punktu widzenia dłużnika najlepszą metodą ich uniknięcia jest niedopuszczenie do tego, aby ZUS rozpoczął egzekucję. Jeżeli zaś do tego dojdzie, to istnieje możliwość złożenia wniosku o rozłożenie na raty kosztów egzekucyjnych, a nawet o ich całościowe lub częściowe umorzenie.