Odpowiedź na pytanie, jak sprawdzić, czy firma istnieje, wydaje się bardzo prosta: wystarczy wejść na odpowiednią stronę internetową. Jednak także w tym przypadku „diabeł tkwi w szczegółach”. I właśnie te szczegóły wyjaśni radca prawny specjalizujący się w prawie gospodarczym.
Z poniższego artykułu dowiesz się m.in.:
- Czy można prowadzić firmę nie ujawniając tego faktu w odpowiednim rejestrze;
- W jaki sposób najlepiej zweryfikować istnienie firmy;
- Kiedy prowadzenie działalności gospodarczej może nie zostać zarejestrowane.
Spis treści:
- Firmy nie można prowadzić tajnie
- Jak sprawdzić, czy firma istnieje? Najprostszy sposób
- Działalność nierejestrowana – czy można zweryfikować fakt jej prowadzenia?
- Jak sprawdzić firmę w CEIDG?
- Jak sprawdzić spółkę w KRS?
- Sprawdzenie czy firma istnieje – proste wskazówki
Wiedza jest podstawą dla dobrych decyzji – zwłaszcza związanych z poszukiwaniem solidnego dostawcy lub wykonawcy. Dlatego tak istotne jest upewnienie się, przed sfinalizowaniem jakiejkolwiek transakcji, czy dana osoba lub podmiot rzeczywiście prowadzą działalność gospodarczą. Jak to zrobić? Okazuje się, że nie jest to skomplikowane zadanie. Wystarczy pamiętać o kilku kwestiach. Zapraszam do lektury artykułu, w którym je wyjaśnię!
Firmy nie można prowadzić tajnie
Pytanie o to, jak sprawdzić, czy dana firma istnieje, tak naprawdę związane z kwestią tego, czy w ogóle możliwe jest prowadzenie działalności gospodarczej w sposób tajny, a więc bez ujawnienia tego faktu w stosownym rejestrze. W obowiązującym stanie prawnym takie rozwiązanie co prawda jest możliwe, ale stanowi ono wyjątek. Każdy zastanawiający się, jak sprawdzić istnienie firmy powinien o tym pamiętać.
Wskazana powyżej reguła została jasno wyrażona w art. 17 ust. 1 ustawy z dnia 6 marca 2018 roku – Prawo przedsiębiorców. Zgodnie z tym przepisem działalność gospodarczą można podjąć w dniu złożenia wniosku o wpis do Centralnej Ewidencji i Informacji o Działalności Gospodarczej albo po dokonaniu wpisu do rejestru przedsiębiorców Krajowego Rejestru Sądowego, chyba że przepisy szczególne stanowią inaczej. Poszukiwanie odpowiedzi na pytanie, jak sprawdzić firmę, czy istnieje, zawsze należy rozpocząć właśnie od tego przepisu. Prawo przedsiębiorców wskazuje, gdzie można to sprawdzić.
Nieco trudniejsze może okazać się ustalenie, jak sprawdzić, czy firma istnieje za granicą. Zawsze trzeba sięgnąć w takich wypadkach do odpowiedniego rejestru konkretnego państwa. Są to odpowiedniki polskiej Centralnej Ewidencji i Informacji o Działalności Gospodarczej lub Krajowego Rejestru Sądowego. To, gdzie sprawdzić, czy firma istnieje na terytorium Unii Europejskiej jest nieco prostsze dzięki portalowi e-sprawiedliwość. Jest on prowadzony przez Komisję Europejską i skupia m.in. rejestry działalności gospodarczej i upadłości prowadzone przez wszystkie Państwa Członkowskie Unii Europejskiej.
Zawartość portalu e-sprawiedliwość – co bez wątpienia jest dobrą wiadomością dla wszystkich, którzy myślą, jak sprawdzić istnienie firmy za granicą – jest dostępna w Internecie, na stronach Komisji Europejskiej. Z portalu można korzystać w języku polskim, przez co jest on przystępny dla wszystkich przedsiębiorców prowadzących swój biznes nad Wisłą.
Jak sprawdzić, czy firma istnieje? Najprostszy sposób
Najprostszą odpowiedzią na pytanie o to, jak sprawdzić, czy firma istnieje, jest weryfikacja wpisów we właściwych rejestrach, w których fakt prowadzenia działalności gospodarczej muszą ujawniać przedsiębiorcy. Chodzi tu o dwa rejestry:
- Centralną Ewidencję i Informację o Działalności Gospodarczej (w skrócie: CEIDG). Do tego rejestru wpisuje się każdą osobę fizyczną, która prowadzi działalność gospodarczą. W CEIDG ujawnia się także fakt prowadzenia biznesu w formie spółki cywilnej, choć należy tu podkreślić, że spółka ta jest jedynie umową między przedsiębiorcami, a nie odrębnym od nich podmiotem prawa.
- Krajowy Rejestr Sądowy (w skrócie: KRS). Rejestr ten prowadzi się m.in. po to, aby umożliwić prowadzenie działalności gospodarczej w formie spółek prawa handlowego, czyli zarówno spółek osobowych, jak i kapitałowych. Bez wpisu w KRS nie da się założyć takiej spółki. Brak aktualizacji wpisów – na zasadach określonych w przepisach prawa – może skutkować wykreśleniem spółki z KRS. W tym rejestrze można także zweryfikować, czy działalność gospodarczą prowadzi stowarzyszenie lub fundacja.
Ustalając, jak sprawdzić, czy firma istnieje, nie należy zapominać, że właściwie każdy przedsiębiorca – aby działać legalnie – ma obowiązek ujawienia faktu prowadzenia działalności gospodarczej w którymś ze wskazanych powyżej rejestrów. Jedynym wyjątkiem jest tu tzw. działalność nierejestrowana.
Działalność nierejestrowana – czy można zweryfikować fakt jej prowadzenia?
Zgodnie z art. 5 ust. 1 ustawy – Prawo przedsiębiorców, nie stanowi działalności gospodarczej działalność wykonywana przez osobę fizyczną, której przychód należny z tej działalności nie przekracza w żadnym miesiącu 75% kwoty minimalnego wynagrodzenia za pracę, i która w okresie ostatnich 60 miesięcy nie wykonywała działalności gospodarczej. Dlatego możliwość prowadzenie nierejestrowanej działalności gospodarczej dotyczy jedynie:
- osób fizycznych – z tego rozwiązania nie mogą korzystać osoby prawne oraz jednostki organizacyjne posiadające jedynie zdolność prawną;
- tych, którzy nie zarabiają w związku z taką działalnością więcej, niż 75% „najniższej krajowej”. Jeżeli przedsiębiorca przekroczy ten poziom zarobków, musi zarejestrować się w CEIDG;
- nierejestrowaną działalność gospodarczą nie mogą prowadzić osoby, które w ciągu 60 miesięcy prowadziły przedsiębiorstwo.
Jak sprawdzić, czy ktoś prowadzi działalność gospodarczą w formie nierejestrowanej? Niestety nie ma takiej możliwości. Jedyną opcją jest tu poleganie na oświadczeniu osoby trudniącej się biznesem w takiej formie. W końcu istotą działalności nierejestrowanej jest umożliwienie legalnego prowadzenia drobnej działalności gospodarczej bez dopełniania jakichkolwiek formalności. Dlatego to, jak sprawdzić, czy firma jest zarejestrowana, ma ścisły związek z przedstawionymi tu przepisami Prawa przedsiębiorców.
Zobacz też: Plan restrukturyzacji – czym jest i co powinien zawierać?
Jak sprawdzić firmę w CEIDG?
W przypadku działalności rejestrowanej wpisy dotyczące przedsiębiorcy są jawne. Jak sprawdzić firmę w CEIDG? Wystarczy wejść na stronę internetową https://aplikacja.ceidg.gov.pl/, a następnie wybrać zakładkę „baza przedsiębiorców”. Aby wyświetlić wpis, wystarczy wpisać do wyszukiwarki jedną z następujących informacji:
- nazwa firmy;
- NIP;
- REGON;
- Rodzaj działalności;
- Imię i nazwisko przedsiębiorcy.
Oczywiście im więcej danych wpisze wyszukujący, tym prościej jest uzyskać jednoznaczną odpowiedź na pytanie, jak sprawdzić, czy ktoś ma działalność. Wpisanie samej nazwy bądź imienia i nazwiska przedsiębiorcy może spowodować konieczność przeglądnięcia treści kilku wpisów. Bez tego nie da się znaleźć w Centralnej Ewidencji i Informacji o Działalności Gospodarczej informacji o interesującym nas przedsiębiorcy.
CEIDG to także kluczowy rejestr dla zainteresowanych tym, jak sprawdzić, czy firma jest zawieszona. W Centralnej Ewidencji zamieszcza się także informacje o ewentualnym fakcie zawieszenia prowadzenia własnego biznesu oraz o dacie, od której to nastąpiło. W monecie, gdy przedsiębiorca podejmie na nowo prowadzenie swojej działalności gospodarczej, również powinien ujawnić ten fakt w CEIDG.
Jak sprawdzić spółkę w KRS?
Pytanie o to, jak sprawdzić, czy istnieje firma o takiej nazwie, niekiedy wymaga sięgnięcia po treść Krajowego Rejestru Sądowego. Dzieje się tak za każdym razem, gdy przedsiębiorstwo funkcjonuje w ramach spółki prawa handlowego. Treści zamieszczone w KRS – w zdecydowanej większości przypadków – mogą być przeglądane przez wszystkich zainteresowanych. W tym celu wystarczy wejść na stronę internetową https://ekrs.ms.gov.pl/ oraz wybrać zakładkę „wyszukiwarka KRS”. W kolejnym kroku niezbędne jest wybranie dokładnego rejestru, jaki chcemy przeglądać, czyli Rejestru Przedsiębiorców lub Rejestru Stowarzyszeń, innych organizacji społecznych i zawodowych, fundacji i Zakładów Opieki Zdrowotnej.
Następnie niezbędne jest wprowadzenie co najmniej jednej informacji spośród następujących:
- nazwa podmiotu;
- numer KRS;
- NIP;
- REGON;
- Województwo;
- Powiat;
- Gmina;
- Miejscowość.
Również w przypadku Krajowego Rejestru Sądowego sprawdza się zasada znana z rejestru CEIDG: im więcej danych zostanie podanych, tym łatwiej można odnaleźć interesujący nas podmiot.
Czytaj także: Restrukturyzacja kredytu – co to jest i jak działa?
Sprawdzenie czy firma istnieje – proste wskazówki
Każdy przedsiębiorca musi ujawnić fakt prowadzenia przez siebie działalności gospodarczej w odpowiednim rejestrze. Wyjątkiem jest tu jedynie tzw. działalność nierejestrowana, którą w ściśle określonych przypadkach – sprowadzających się przede wszystkim do niewielkich rozmiarów działalności – może prowadzić osoba fizyczna. Pozostali przedsiębiorcy mają do wyboru wpis w: Centralnej Ewidencji i Informacji o Działalności Gospodarczej (dedykowanej osobom fizycznym prowadzącym jednoosobową działalność) lub w Krajowym Rejestrze Sądowym (dostępnym dla spółek prawa handlowego). Wpisy w każdym z tych Rejestrów są jawne i dostępne dla każdego zainteresowanego poprzez odpowiednią stronę internetową.
