Zarządca masy sanacyjnej jest kluczowym organem postępowania sanacyjnego. Jakie są jego zadania i uprawnienia? Na to pytanie odpowiada ekspert.
Spis treści:
- Zarządca masy sanacyjnej – podstawowe informacje
- Zadania zarządcy masą sanacyjną
- Opracowanie spisu inwentarza i planu restrukturyzacyjnego
- Współpraca dłużnika z zarządcą sanacyjnym
- Zarządca masy sanacyjnej – zakończenie
Postępowanie sanacyjne jest najbardziej rozbudowanym spośród wszystkich postępowań restrukturyzacyjnych. Charakteryzuje się ono utratą przez dłużnika prawa do samodzielnego zarządu jego majątkiem oraz dążeniem – obok zawarcia i zatwierdzenia układu – do przeprowadzenia działań sanacyjnych, dzięki którym problemy, z którymi boryka się firma, zostaną kompleksowo rozwiązane. Natomiast cała procedura sanacyjna toczy się pod ścisłym nadzorem zarządcy. Przejmuje on zarząd nad majątkiem dłużnika oraz dba o osiągnięcie celów wskazanej tu procedury. Jakie dokładnie są jego obowiązki i zadania? Na to pytanie odpowiemy w poniższym artykule.
Zarządca masy sanacyjnej – podstawowe informacje
Zarządca masy sanacyjnej jest pozasądowym organem postępowania restrukturyzacyjnego, występującym w postępowaniu sanacyjnym. Warto zaznaczyć, iż w związku z faktem, że wydanie przez sąd restrukturyzacyjny postanowienia o otwarciu sanacji – a tym samym ustanowienie zarządcy masy – powoduje ograniczenie dłużnika w prawie zarządu własnym majątkiem, zadania zarządcy w tej procedurze są niezwykle istotne. Otóż sanowany dłużnik ma prawo samodzielnie dokonywać jedynie czynności nieprzekraczających zwykłego zarządu jego majątkiem.
Przeczytaj również: Upadłość konsumencka – ile trwa postępowanie?
W związku z tym, że zarządca masy sanacyjnej ma decydujący wpływ na bieg postępowania, ustawodawca przewidział szereg warunków, jakie musi spełniać podmiot powołany do sprawowania tej funkcji. Wśród nich podstawowym jest legitymowanie się licencją doradcy restrukturyzacyjnego. Jednocześnie w przypadku określonych dłużników zarządcą może być jedynie podmiot posiadający licencję kwalifikowanego doradcy restrukturyzacyjnego. Chodzi tu o przypadki, gdy sanacją objęto przedsiębiorcę, który w co najmniej jednym z dwóch ostatnich lat obrotowych:
- zatrudniał średniorocznie 250 lub więcej pracowników lub
- osiągnął roczny obrót netto ze sprzedaży towarów, wyrobów i usług oraz operacji finansowych przekraczający równowartość w złotych 50 milionów euro, lub
- osiągnął sumy aktywów bilansu sporządzonego na koniec jednego z tych lat, które przekroczyły równowartość w złotych 43 milionów euro.
Ponadto jedynie kwalifikowany doradca restrukturyzacyjny może być zarządcą w przypadku sanacji:
- spółki o istotnym znaczeniu dla gospodarki państwa, umieszczonej w wykazie określonym w przepisach wykonawczych wydanych na podstawie ustawy o zasadach zarządzania mieniem państwowym;
- przedsiębiorcy realizujący zadania na rzecz Sił Zbrojnych, o których mowa w ustawie o obronie Ojczyzny.
Poza tym zawsze wtedy, gdy sąd restrukturyzacyjny powołuje zarządcę masy sanacyjnej, bierze pod uwagę liczbę spraw, w których osoba posiadająca licencję doradcy restrukturyzacyjnego pełni funkcję nadzorcy sądowego lub zarządcy w innych postępowaniach restrukturyzacyjnych, lub syndyka w postępowaniach upadłościowych, a także jej doświadczenie i dodatkowe kwalifikacje.
Zadania zarządcy masą sanacyjną
Polecamy także: Nadzorca sądowy w postępowaniu restrukturyzacyjnym. Funkcje i obowiązki
Stosownie do przepisów Prawa restrukturyzacyjnego zarządca w postępowaniu sanacyjnym:
- niezwłocznie obejmuje zarząd masą sanacyjną i zarządza nią;
- sporządza spis inwentarza wraz z oszacowaniem;
- sporządza i realizuje plan restrukturyzacyjny;
- ocenia złożone propozycje układowe;
- podejmuje działania na rzecz złożenia przez wierzycieli jak największej ilości ważnych głosów;
- bierze udział w zgromadzeniu wierzycieli;
- przedkłada opinię o możliwości wykonania układu.
Wobec tego właściwie trudno mieć wątpliwości, że zarządca sanacyjny pełni wręcz kluczową funkcję w toku omawianego tu rodzaju restrukturyzacji. Zarządca w postępowaniu sanacyjnym powinien w pierwszej kolejności objąć zarząd masą sanacyjną. A więc właściwie całym majątkiem dłużnika objętego tym postępowaniem. Czynność ta powinna zostać przeprowadzona „niezwłocznie” po otwarciu postępowania, a więc w pierwszym możliwym terminie. Biorąc pod uwagę, że podstawowym zadaniem zarządcy na pierwszym etapie sanacji jest zabezpieczenie majątku dłużnika przed nieuprawnionym rozporządzeniem na rzecz osób trzecich – co mogłoby udaremnić skuteczne przeprowadzenie procedury – im wcześnie przejmie on zarząd, tym lepiej.
Poza tym warto pamiętać, że zarząd masą sanacyjną nierzadko musi zostać poprzedzony odpowiednim zapoznaniem się przez zarządcę z sytuacją firmy. Na to z kolei potrzeba czasu. Jeżeli więc zarządca będzie zwlekał z rozpoczęciem wykonywania swoich obowiązków, już na samym wstępie można spodziewać się perturbacji w prowadzeniu sanacji.
Opracowanie spisu inwentarza i planu restrukturyzacyjnego
Postępowanie sanacyjne – zarządca w praktyce pełni w nim kluczową rolę – zmierza nie tylko do zawarcia układu, ale również do przeprowadzenia działań sanacyjnych. Ich zasadniczym celem jest kompleksowe rozwiązanie trudności, z którymi boryka się przedsiębiorca w swojej działalności biznesowej. Z tego punktu widzenia niezwykle istotne jest właściwe opracowanie przez zarządcę sanacyjnego spisu inwentarza (wraz z oszacowaniem). Poza tym potrzebne jest też sporządzenie i realizacja planu restrukturyzacyjnego.
Spis inwentarza wraz z oszacowaniem opracowuje się w celu precyzyjnego określenia stanu masy sanacyjnej. Dzięki temu możliwe jest ustalenie, jakie dokładnie możliwości restrukturyzacyjne istnieją w danym stanie faktycznym. W końcu zawsze oddłużenie przedsiębiorstwa i przeprowadzenie wobec niego działań sanacyjnej musi uwzględniać realia sprawy i nie może od nich abstrahować. Kiedy kwestie te zostaną ustalone, możliwe jest przygotowanie – a następnie wdrożenie – planu restrukturyzacyjnego, który zawsze stanowi swego rodzaju „mapę drogową” dla postępowania sanacyjnego.
Zobacz też: Zakończenie i umorzenie postępowania restrukturyzacyjnego. Najważniejsze informacje
Współpraca dłużnika z zarządcą sanacyjnym
Wobec powyższego właściwie jasne jest, że zarządca w postępowaniu restrukturyzacyjnym, w tym zwłaszcza w sanacji, bez ścisłej współpracy z dłużnikiem nie jest w stanie prawidłowo wypełniać swoich zadań. Trzeba pamiętać, że zgodnie z Prawem restrukturyzacyjnym dłużnik ma obowiązek udzielać zarządcy pełnych oraz zgodnych z prawdą informacji związanych z prowadzonym przez siebie biznesem. Bez tego sanacja – a także inne postępowania restrukturyzacyjne – właściwie nie mają szans na prawidłowy przebieg.
Restrukturyzowany dłużnik ma także wydać zarządcy całość dokumentacji przedsiębiorstwa – w tym jego majątku i zobowiązań. Jeżeli dłużnik nie dostarczy wymaganych informacji bądź zatai je, może podlegać odpowiedzialności karnej za składanie fałszywych zeznań. Z drugiej jednak strony zarządca sanacyjny – zwłaszcza ze względu na profesjonalny charakter jego działalności – musi dokładnie weryfikować przedkładane mu przez dłużnika dokumenty i informacje.
Zainteresuj się: Co to jest rachunek zysków i strat (RZIS)? Wyjaśnia ekspert
Zarządca masy sanacyjnej – zakończenie
Zarządca pełni w postępowaniu sanacyjnym kluczową rolę. To on przejmuje od dłużnika zarząd jego majątkiem, jest odpowiedzialny za sporządzenie spisu inwentarza oraz opracowanie i wdrożenie planu restrukturyzacyjnego. Poza tym zarządca sanacyjny uczestniczy w zgromadzeniu wierzycieli, wyraża stanowisko w kwestii złożonych propozycji układowych czy dąży do wyrażenia swoich głosów przez jak największą ilość wierzycieli podczas głosowania nad układem. W związku z tym podstawą działalności zarządcy sanacyjnego powinny być prawdziwe i rzetelne informacje o sytuacji przedsiębiorstwa. W tym zwłaszcza o jego zadłużeniu. Obowiązek ich dostarczenia obciąża dłużnika, który czyni to pod rygorem odpowiedzialności karnej za składanie fałszywych zeznań.