Podatek u źródła – czym jest i w jakich okolicznościach obowiązuje?

Prowadzenie działalności gospodarczej w obrocie międzynarodowym wymaga dochowania należytej staranności w ustaleniu, w jakim państwie należy płacić podatki. Nie zawsze rozstrzygają o tym przepisy skarbowe obowiązujące dla miejsca zawarcia umowy. Jeżeli nie chcesz, aby pojawiły się trudności wobec urzędu skarbowego, powinieneś wiedzieć:

– czym jest zryczałtowany podatek dochodowy u źródła;

– jakie są możliwości zastosowania stawki tego podatku;

– kto i w jakim terminie opłaca podatek u źródła.

Spis treści:

• Podatek u źródła – co to jest i kiedy obowiązuje?
• Jakie transakcje podlegają podatkowi u źródła?
• Stawki i terminy związane z podatkiem WHT
• Kiedy i jak należy uregulować podatek?
• Statut i uPrzykłady zastosowania podatku u źródła w praktyce
• Podatek u źródła w obrocie międzynarodowym – co warto o nim wiedzieć?

Przychody uzyskiwane za granicą, konieczność ponoszenia opłat licencyjnych od podmiotów zagranicznych, środki pozyskiwane z tytułu dywidend, pożyczki zagraniczne oraz inne transakcje zawierane z podmiotami mającymi siedzibę lub miejsce zamieszkania w innych państwach – to tylko niektóre z szeregu kwestii, jakie przepisy prawa podatkowego wiążą się z tzw. podatkiem u źródła. Co to jest? Właściwie każdy przedsiębiorca powinien to wiedzieć.

Podatek u źródła – co to jest i kiedy obowiązuje?

Podatek u źródła – w skrócie nazywany WHT od angielskiej nazwy „Withholding Tax” – jest podatkiem dochodowym. Oznacza to, że w określonych przypadkach mają obowiązek regulować go zarówno osoby fizyczne (PIT), jak i osoby prawne (CIT). Opłaca się go w formie ryczałtu. Podatek u źródła – co to jest dokładniej wyjaśnię poniżej – jak sama nazwa wskazuje, wiąże się ze „źródłem” wygenerowania dochodu, czyli z państwem, w którym został on wytworzony. Tym samym w Polsce WHT podatek odnosi się do płatników mających miejsce zamieszkania, siedzibę lub zakład zagraniczny na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej. Mechanizm ten polega na unikaniu podwójnego opodatkowania.

Przepisy stanowią, że podatek u źródła co do zasady dotyczy nierezydentów osiągających określone kategorie dochodów w Polsce. Jedynie wyjątkowo pobiera się go również od rezydentów. Za wręcz podręcznikowy przykład drugiej z tych sytuacji można uznać przypadek pobierania przedmiotowego podatku od podmiotów otrzymujących dywidendę od podmiotu krajowego. Oczywiście podatek u źródła – przykład, jakie dochody podlegają opodatkowaniu na jego podstawie podam w kolejnym paragrafie – występuje również w wielu innych państwach. Powinni o nim pamiętać wszyscy prowadzący swój biznes w środowisku międzynarodowym.

Może Cię również zainteresować: Podatek CIT, czyli jak firmy płacą podatki od swoich dochodów?

Jakie transakcje podlegają podatkowi u źródła?

Spółka akcyjna – przykład jej efektywnego wykorzystania to praktycznie każda branża wiążąca się z koniecznością ponoszenia sporych nakładów czy z wysokim ryzykiem gospodarczym. Jest ona jedną z najbardziej złożonych osób prawnych, co przejawia się nie tylko przy jej zawiązaniu, ale również przy codziennym funkcjonowaniu. Aby szerzej otworzyć możliwość korzystania z dobrodziejstw tego rodzaju przedsiębiorstwa, ustawodawca zdecydował się na uchwalenie przepisów, na mocy których funkcjonuje prosta spółka akcyjna.

Mała spółka akcyjna – czy to dobry wybór dla przedsiębiorców?

Z punktu widzenia przepisów podatek u źródła odnosi się do pięciu kategorii przychodów:

• z odsetek, praw autorskich lub praw pokrewnych, z praw do projektów wynalazczych, znaków towarowych i wzorów zdobniczych, w tym również ze sprzedaży tych praw, z należności za udostępnienie tajemnicy receptury lub procesu produkcyjnego, za użytkowanie lub prawo do wykorzystywania urządzenia przemysłowego, w tym także środka transportu, urządzenia handlowego lub naukowego, za informacje związane ze zdobytym doświadczeniem w dziedzinie przemysłowej, handlowej lub naukowej (know-how);
• z opłat za świadczone usługi w zakresie działalności widowiskowej, rozrywkowej lub sportowej, wykonywanej przez osoby prawne mające siedzibę za granicą, organizowanej za pośrednictwem osób fizycznych lub osób prawnych prowadzących działalność w zakresie imprez artystycznych, rozrywkowych lub sportowych na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej;
• z tytułu świadczeń: doradczych, księgowych, badania rynku, usług prawnych, usług reklamowych, zarządzania i kontroli, przetwarzania danych, usług rekrutacji pracowników i pozyskiwania personelu, gwarancji i poręczeń oraz świadczeń o podobnym charakterze;
• z tytułu należnych opłat za wywóz ładunków i pasażerów przyjętych do przewozu w portach polskich przez zagraniczne przedsiębiorstwa morskiej żeglugi handlowej, z wyjątkiem ładunków i pasażerów tranzytowych;
• uzyskanych na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej przez zagraniczne przedsiębiorstwa żeglugi powietrznej, z wyłączeniem przychodów uzyskanych z lotniczego rozkładowego przewozu pasażerskiego, skorzystanie, z którego wymaga posiadania biletu lotniczego przez pasażera.

Podatek u źródła – jakie usługi zostały nim objęte jasno wynika z powyższej listy. Określa on jedną z ważniejszych danin, jakie umownie można uznać za należności międzynarodowe. Jednocześnie polski przedsiębiorca, który prowadzi swoją działalność w innym państwie powinien w jednoznaczny sposób upewnić się, gdzie dokładnie ma obowiązek regulować należności podatkowe. Niekiedy regulują to umowy międzynarodowe o unikaniu podwójnego opodatkowania. Analogicznie nie zawsze podmiot zagraniczny w Polsce zapłaci WHT. Podatek ten jest płacony według stawek ustalonych przez ustawodawcę, które zostały przedstawione poniżej.

Stawki i terminy związane z podatkiem WHT

Podatek u źródła – stawki wyglądają następująco:

• 19% – dochody z dywidend oraz innych przychodów (dochodów) z tytułu udziału w zyskach osób prawnych, mających siedzibę lub zarząd na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej;
• 20% – M.in. zyski za wykonywanie wolnych zawodów, odsetki oraz opłaty z tytułu praw autorskich i praw pokrewnych;
• 10% – M.in. przychody z tytułu opłaty za wywóz ładunków i pasażerów przyjętych do przewozu w polskich portach przez zagraniczne przedsiębiorstwa żeglugi morskiej, za wyjątkiem ładunków i pasażerów tranzytowych.

Powyższe stawki podatku u źródła wynikają z polskich przepisów, które normują podatek u źródła. Stawki podatku mogą tu wynikać również z umów międzynarodowych łączących Polskę z innymi państwami. Jeżeli taki traktat istnieje, to zastosowanie stawki podatku wynikającej jest z umowy międzynarodowej.

Zobacz też: Optymalizacja podatkowa – korzyści i ryzyka dla przedsiębiorców

Kiedy i jak należy uregulować podatek?

Z reguły obowiązek poboru u źródła zachodzi wraz z wypłatą na rzecz nierezydenta. Należy zwrócić na to szczególną uwagę. Podatek u źródła – przykład ten jest symptomatyczny – jest on płatny przez wypłacającego wynagrodzenie z tytułu nabycia towaru lub świadczenia objętego obowiązkiem podatkowym. Mimo że podatnikiem pozostaje podmiot zagraniczny, to płatnikiem jest polski podmiot. W tym kontekście kluczowe znaczenie ma certyfikat rezydencji podatkowej, w praktyce przesądzający kto i w jakim trybie reguluje podatek u źródła. Do kiedy płatny on jest?

WHT podatek płatny jest w jednym z dwóch terminów:

• 7 dnia (w przypadku podatku CIT);
• 20 dnia (w przypadku podatku PIT) miesiąca, który następuje po miesiącu, w którym płatnik pobrał podatek u źródła.

Przykład jego wykorzystania z pewnością pomoże lepiej zrozumieć złożone mechanizmy rządzące tym podatkiem. Z punktu widzenia zasad poboru podatku, szczególnie ważne pozostają takie zagadnienia, jak:

• subskrypcja a podatek u źródła;
• podatek u źródła od odsetek od pożyczki;
• zakup licencji a podatek u źródła.

Przykłady zastosowania podatku u źródła w praktyce

Subskrypcja a podatek u źródła, podobnie zresztą jak zagadnienie zakup licencji a podatek u źródła wcale nie musi przesądzać o tym, że należność będzie płatna w Polsce. Decydującą kwestią pozostaje tutaj ustalenie, w jakim państwie rezydentem podatkowym pozostaje dostawca danej usługi/produktu oraz czy nie ma on w Rzeczpospolitej Polskiej swojego przedstawicielstwa. W tym obszarze także rozstrzygający może okazać się certyfikat rezydencji podatkowej. Nieco inaczej niż należności licencyjne przedstawia się problem sprowadzający się do hasła podatek u źródła od odsetek od pożyczki. 

Podatek u źródła w obrocie międzynarodowym – co warto o nim wiedzieć?

Podatek u źródła zawsze odnosi się do obrotu międzynarodowego, dlatego oprócz regulacji polskiego prawa nierzadko jest on normowany przez traktaty międzynarodowe o unikaniu podwójnego opodatkowania. Obowiązek poboru podatku WHT jest odwrócony i spoczywa na tym, kto dokonuje transakcji z podatnikiem niemającym polskiej rezydencji. W kontekście płatności dokonywanych z zagranicznymi podmiotami właśnie ze względu na podatek u źródła tak istotnego znaczenia nabiera certyfikat rezydencji podatkowej. Oczywiście jego treścią kierują się również organy podatkowe. Natomiast przedsiębiorcy, z którymi prowadzą interesy podmioty zagraniczne zawsze powinni upewnić się, czy przypadkiem nie są płatnikami podatku WHT. Jedno jest pewne – rozliczanie tego podatku wymaga należytej staranności.