Nie da się prowadzić działalności gospodarczej bez zawierania umów – zarówno z klientami, jak i z innymi przedsiębiorcami. Wspólnym, choć potocznym, na nie określeniem jest „umowa handlowa”. Czym ona dokładnie jest? Jak ją dobrze napisać? Bez poznania odpowiedzi na te pytania nie da się prawidłowo prowadzić własnego biznesu. Jeżeli przeczytasz poniższy tekst, dowiesz się m.in.:
– na co zwrócić szczególną uwagę redagując umowę handlową,
– jak zabezpieczyć jej wykonywanie,
– jakie klauzule warto zawrzeć w umowie handlowej.
Spis treści:
- Czym są umowy handlowe i jakie mają znaczenie w obrocie gospodarczym?
- Jak długo przechowywać umowy handlowe?
- Jak zabezpieczyć umowy handlowe przed ryzykiem niewykonania?
- Międzynarodowe umowy handlowe – co musisz wiedzieć?
- Umowy handlowe – o tym pamiętaj!
Umowy handlowe to codzienność dla każdego przedsiębiorcy, bez względu na to, w jakich rozmiarach prowadzi swoją działalność gospodarczą. Od dobrego wynegocjowania, a następnie napisania kontraktu w dużej mierze zależy to, czy przedsięwzięcia biznesowe, jakie mają zostać przeprowadzone na ich podstawie okażą się sukcesem. I odwrotnie – jeżeli umowa handlowa nie zostanie dobrze napisana, to zamiast być podstawą dobrego biznesu może okazać się dla niego poważnym zagrożeniem. Co więc warto wiedzieć o takich umowach? Zapraszam do zapoznania się z poniższym tekstem!
Czym są umowy handlowe i jakie mają znaczenie w obrocie gospodarczym?
Umowa handlowa nie jest zdefiniowana przez przepisy prawa. Określenie to ma charakter popularny, a nie ściśle prawny, jak np. umowa sprzedaży, o dzieło czy zlecenia – które w Kodeksie cywilnym zostały zdefiniowane i uregulowane, przynajmniej w podstawowym zakresie. Przeważnie przyjmuje się, że umowy handlowe to kontrakty, w których co najmniej jedna ze stron jest przedsiębiorcą.
Należy jednak mieć na uwadze, że umowy handlowe w obrocie gospodarczym mają fundamentalne znaczenie – bez nich trudno wyobrazić sobie funkcjonowanie jakiejkolwiek firmy.
W praktyce umowy handlowe możemy podzielić na:
- umowy zawierane między przedsiębiorcami w ramach tzw. obrotu profesjonalnego – dotyczą one typowej współpracy biznesowej, np. w zakresie dostawy towarów lub usług wykorzystywanych w codziennej działalności przedsiębiorstwa,
- umowy handlowe w tzw. obrocie konsumenckim – w tym przypadku kontrakt zawierany jest między przedsiębiorcą a konsumentem. To z kolei oznacza, że prowadzący własną działalność gospodarczą musi pamiętać o zagwarantowaniu klientowi możliwości korzystania z jego uprawnień,
- międzynarodowe umowy handlowe – kategoria ta oznacza standardowe umowy handlowe zawierane między przedsiębiorcami z różnych krajów, ale również pomiędzy państwami bądź innymi podmiotami prawa międzynarodowego. W tego rodzaju umowach międzynarodowych ustala się np. regulacji dotyczące ceł,
- Kodeksowe umowy handlowe – to potoczne określenie dla umów handlowych, które zostały unormowane w Kodeksie cywilnym,
- Pozakodeksowe umowy handlowe – w przeciwieństwie do poprzednich – są to umowy, które nie mają swoich wzorów w Kodeksie cywilnym.
Przeczytaj również: Restrukturyzacja kredytu – co to jest i jak działa?
Jak długo przechowywać umowy handlowe?
Umowy handlowe zawsze powinny dobrze zabezpieczać interesy ich stron. Aby osiągnąć ten cel przede wszystkim musi być ona precyzyjnie sporządzona. Im bardziej szczegółowo strony unormują wzajemne relacje, tym dla nich lepiej. Szczegółowość – to najlepsza odpowiedź na pytanie, jak zabezpieczyć umowy handlowe. Poza tym umowa handlowa:
- rozpoczyna się od określenia celu kontraktu. To bardzo istotny element każdej takiej umowy,
- oczywiście postanowienia umowy handlowej muszą być zgodne z przepisami prawa,
- powinna zawierać klauzule dotyczące sposobu rozwiązywania sporów. Dobrym pomysłem w tym obszarze pozostaje preferowanie metod polubownych,
- w większości tego typu kontraktów należy zawrzeć klauzule dotyczące poufności. To bez wątpienia ważna kwestia, zwłaszcza pod kątem zabezpieczenia się przed nieuczciwą konkurencją.
Istotnym pytaniem pozostaje również to, jak długo przechowywać umowy handlowe. Przepisy prawa przeważnie nie regulują tego zagadnienia. Z pewnością umowa handlowa powinna być przechowywana co najmniej przez cały okres jej obowiązywania. Jednak przeważnie ten czas jest zbyt krótki.
Dobrą praktyką jest pamiętanie, aby archiwizować umowy handlowe do czasu, aż wygasną ewentualne roszczenia lub konsekwencje klauzul umownych, przykładowo w obszarze poufności.
Zobacz też: Zmiany w prawie restrukturyzacyjnym – co musisz wiedzieć?
Jak zabezpieczyć umowy handlowe przed ryzykiem niewykonania?
Umowy handlowe – tak, jak wszystkie inne kontrakty – narażone są na ryzyko niewykonania. Jak zabezpieczyć umowy handlowe? Najczęściej spotykane sposoby zabezpieczenia umów handlowych, to:
- poręczenie,
- weksel in-blanco,
- notarialne oświadczenie dłużnika o dobrowolnym poddaniu się egzekucji,
- przelew wierzytelności,
- przystąpienie do długu,
- hipoteka.
Umowa handlowa może zostać zabezpieczona na wszelkie możliwe sposoby. To z kolei oznacza, że strony mają naprawdę szerokie możliwości ochrony swoich interesów. Wszystko więc zależy od ich zgodnej woli. Niezależnie od sposobu zabezpieczenia w tekście umowy handlowej powinno się jasno określić skutki jej niewykonania bądź niewłaściwego – w tym nieterminowego – wykonania. Standardową konsekwencją jest tu obowiązek zapłaty karnych odsetek.
Międzynarodowe umowy handlowe – co musisz wiedzieć?
Umowy handlowe międzynarodowe, które zawierane są między przedsiębiorcami determinują specyficzne wyzwania. Istotnym zagadnieniem jest konieczność uwzględnienia nie tylko regulacji polskiego prawa, ale również prawa tego państwa, w którym funkcjonuje druga strona kontraktu. Szczegółowe kwestie w tym obszarze regulują normy prawa prywatnego międzynarodowego, jednakże należy mieć na uwadze, że zawsze strony powinny w tekście umowy jednoznacznie określić, jakiemu porządkowi prawnemu kontrakt będzie podlegał.
Międzynarodowa umowa handlowa musi zostać sporządzona w odpowiednim języku. W ostatnim czasie strony chętnie sięgają po język znany każdej z nich, najczęściej jest to angielski. Chociaż oczywiście również w tym obszarze interesanci mają możliwość wyboru rozwiązania, jakie im najbardziej odpowiada.
Umowy handlowe – o tym pamiętaj!
Umowy handlowe to serce obrotu gospodarczego. Kontrakty te najczęściej łączą przedsiębiorców, chociaż czasem określenie „umowa handlowa” jest odnoszone również do porozumień zawieranych z konsumentami.
Nie należą one do kategorii umów nazwanych. Nawet wtedy, gdy mówimy o kodeksowych umowach handlowych, to najczęściej mamy na myśli jedynie pewne wzorce, z których kontrahenci korzystają opracowując tekst swojej ugody. Fundamentalną kwestią jest, aby umowa zawsze była napisana w sposób ścisły i jednoznaczny – bez tego kontrahenci narażają się na szereg potencjalnych problemów.
W przypadku umowy handlowej zawieranej w obrocie międzynarodowym istotny jest wybór języka, w jakim zostanie ona napisana. Powinna ona zawierać także klauzule dotyczące poufności oraz być przechowywana najlepiej tak długo, aż wszelkie jej postanowienia wygasną.