Ulga na dzieci – czy komornik może ją zabrać?

Ulga prorodzinna jest jedną z najczęściej wykorzystywanych preferencji podatkowych. Tym bardziej aktualne staje się pytanie o to, czy komornik ma prawo zabrać środki odzyskane od fiskusa po skorzystaniu z tej ulgi? Na to zagadnienie oraz wszystkie związane z tym wątpliwości odpowie radca prawny. 

Spis treści:

1. Ulga na dzieci – co to jest i jak działa?
2. Czy komornik może zabrać ulgę na dzieci?
3. Ulga na dzieci – jak ją chronić przed komornikiem?
4. Ulga na dzieci – poznaj, jakie masz prawa
5. Co zrobić, gdy komornik zabiera ulgę na dzieci?

Komornik może prowadzić egzekucje tylko w takim zakresie, na jaki zezwala ustawodawca. To przepisy prawa określają co i do jakiej wartości może zostać zajęte na poczet zaległości dłużnika. Podstawową zasadą każdego postępowania egzekucyjnego jest przyjęcie, że dłużnik nie może zostać pozbawiony środków, niezbędnych mu do normalnej egzystencji. Co to oznacza? Jak to założenie przekłada się na egzekucję środków wynikających z zastosowania ulgi na dzieci? W poniższym tekście odpowiem na te pytania. Zapraszam do lektury! 

Ulga na dzieci – co to jest i jak działa?

Ulga na dzieci niekiedy występuje pod nazwą ulgi prorodzinnej. Wynika ona z przepisów ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. Zgodnie z jej przepisami (art. 27f) podatnik ma prawo odliczyć określoną kwotę na każde małoletnie dziecko, w stosunku, do którego:

• wykonywał władzę rodzicielską;
• pełnił funkcję opiekuna prawnego, jeżeli dziecko z nim zamieszkiwało;
• sprawował opiekę poprzez pełnienie funkcji rodziny zastępczej na podstawie orzeczenia sądu lub umowy zawartej ze starostą.

Ustawa o podatku dochodowym od osób fizycznych określa także szczegóły, o których trzeba pamiętać, stosując ulgę na dzieci. Odliczeniu podlega każdy miesiąc kalendarzowy roku podatkowego, w którym podatnik wykonywał władzę, pełnił funkcję albo sprawował opiekę:

• jednego małoletniego dziecka – kwota 92,67 zł, jeżeli dochody podatnika:
• pozostającego przez cały rok podatkowy w związku małżeńskim i jego małżonka, nie przekroczyły w roku podatkowym kwoty 112 000 zł,
• niepozostającego w związku małżeńskim, w tym również przez część roku podatkowego, nie przekroczyły w roku podatkowym kwoty 56 000 zł (aczkolwiek tu istnieje kilka wyjątków);
• dwojga małoletnich dzieci – kwota 92,67 zł na każde dziecko;
• trojga i więcej małoletnich dzieci – kwota:
• 92,67 zł odpowiednio na pierwsze i drugie dziecko,
• 166,67 zł na trzecie dziecko,
• 225 zł na czwarte i każde kolejne dziecko.

Oczywiście są to jedynie najważniejsze zasady, którymi rządzi się ulga na dzieci. Stosując ją, nigdy nie należy zapominać o tym, aby okoliczności konkretnego przypadku skonfrontować z obowiązującymi przepisami prawa. Postępując w ten sposób, znajdziemy odpowiedź na pytanie, czy ulgę na dzieci może zabrać komornik?

Przeczytaj również: Jak zrzec się spadku?

Czy komornik może zabrać ulgę na dzieci?

To, co może, a czego nie może zabrać komornik prowadzący postępowanie egzekucyjne wobec dłużnika, reguluje przede wszystkim Kodeks postępowania cywilnego. To w tym Kodeksie ustawodawca zamieścił przepisy określający, jakie przedmioty oraz jaka wysokość gotówki zgromadzonej przez dłużnika jest wolna od zajęcia. Warto tu podkreślić, że nie podlegają egzekucji (komornik nie może zająć) m.in.:

• przedmioty urządzenia domowego niezbędne dla dłużnika i jego domowników, w szczególności lodówka, pralka, odkurzacz, piekarnik lub kuchenka mikrofalowa, płyta grzewcza służąca podgrzewaniu i przygotowywaniu posiłków, łóżka, stół i krzesła w liczbie niezbędnej dla dłużnika i jego domowników oraz po jednym źródle oświetlenia na izbę, chyba że są to przedmioty, których wartość znacznie przekracza przeciętną wartość nowych przedmiotów danego rodzaju;
• pościel, bielizna i ubranie codzienne, w liczbie niezbędnej dla dłużnika i jego domowników, a także ubranie niezbędne do pełnienia służby lub wykonywania zawodu;
• narzędzia i inne przedmioty niezbędne do osobistej pracy zarobkowej dłużnika oraz surowce niezbędne dla niego do produkcji na okres jednego tygodnia, z wyłączeniem jednak pojazdów mechanicznych;
• przedmioty niezbędne do nauki, papiery osobiste, odznaczenia i przedmioty służące do wykonywania praktyk religijnych oraz przedmioty codziennego użytku, które mogą być sprzedane tylko znacznie poniżej ich wartości, a dla dłużnika mają znaczną wartość użytkową;
• pieniądze w kwocie, która odpowiada niepodlegającej egzekucji części płacy za czas do najbliższego terminu wypłaty – u dłużnika pobierającego periodyczną stałą płacę. U dłużnika nieotrzymującego stałej płacy lub u dłużnika, będącego osobą fizyczną wykonującą działalność gospodarczą – pieniądze niezbędne dla niego i jego rodziny na utrzymanie przez dwa tygodnie;

Dodatkowo istnieje zasada odnosząca się do sytuacji, w której nie można egzekwować od dłużnika środków stanowiących równowartość minimalnego wynagrodzenia, a więc „najniższej krajowej”. To właśnie do tej wysokości – zmieniającej się co roku, a ostatnio nawet częściej – komornik ma prawo ją zająć. Czy w związku z tym można jakoś chronić ulgę prorodzinną przed zajęciem komorniczym?

Ulga na dzieci – jak ją chronić przed komornikiem?

Ulga na dzieci nie podlega żadnej szczególnej ochronie. Może być egzekwowana na zasadach ogólnych. Ulga prorodzinna w praktyce jest zwrotem podatku, przekazywanym podatnikowi, gdy ten złoży roczny PIT. Później musi być on oceniony i zaakceptowany przez Urząd Skarbowy. Natomiast poziom egzekucji środków pieniężnych – czyli inaczej wysokość kwoty, jaką zawsze komornik musi pozostawić dłużnikowi – jest ściśle związany z wysokością minimalnego wynagrodzeni za pracę. Kwota ta zmienia się co najmniej raz w roku. Obecnie kwota wolna od zajęcia kształtuje się w następujący sposób:

• od 1 stycznia 2023 r. do 31 grudnia 2023 r. – 2700 zł;
• od 1 stycznia 2024 r. – 3181,50 zł.

Ulga na dzieci – poznaj, jakie masz prawa

W przypadku, gdy komornik zajmie dłużnikowi środki przekraczające dopuszczalny poziom, może on – i powinien – skorzystać z jednego z dwóch podstawowych środków ochrony praw dłużnika objętego postępowaniem egzekucyjnym, tj.:

• powództwa przeciwegzekucyjnego;
• skargi na czynność komornika.

Wybór optymalnego środka zależy od okoliczności konkretnego przypadku. Zawsze dobrze jest przeanalizować je z zawodowym prawnikiem, przykładowo z radcą prawnym, doświadczonym w sprawach egzekucyjnych. Warto to zrobić, aby ustalić odpowiedź na pytanie, czy komornik może zabrać ulgę na dzieci? W tym wypadku odpowiedź jest tu jak najbardziej pozytywna.

Każdy ze wskazanych powyżej środków prawnych w dużej mierze opiera się na sądowej kontroli nad postępowaniem egzekucyjnym. Nie zmienia to faktu, że wraz z zaskarżeniem określonej czynności, komornik sądowy ma możliwość samodzielnie skorygować popełniony błąd. Z pewnością poprawna redakcja właściwego pisma sprzyja osiągnięciu tego celu. 

Dowiedz się więcej: Jak długo przechowywać dokumenty ZUS? – archiwum firmowe

Co zrobić, gdy komornik zabiera ulgę na dzieci?

Ulga na dzieci nie podlega jakiejś specjalnej ochronie przed egzekucją. Środki przekazane dłużnikowi na jej podstawie mogą zostać zajęte przez komornika na zasadach ogólnych. Granicą jest tu przede wszystkim odpowiednia część minimalnego wynagrodzenia za prace. Uzależniona jest również od rodzaju egzekwowanego świadczenia. Jeżeli jednak komornik sądowy prowadzący postępowanie egzekucyjne, przekroczy tę granicę, dłużnik ma prawo skorzystać z przysługujących mu środków ochrony prawnej. W tym zwłaszcza z powództwa przeciwegzekucyjnego oraz ze skargi na czynność komornika. Jedno jest pewne: dobrze podjęte działania prawne pomogą Ci odzyskać środki, które zostały bezprawnie zajęte przez komornika.