Poprawa sytuacji finansowej przedsiębiorcy znajdującego się na granicy niewypłacalności przeważnie jest osiągalna jedynie w wyniku restrukturyzacji. Bez niej doprowadzenie do spłaty zobowiązań firmy jest naprawdę trudne. Dzięki lekturze poniższego tekstu dowiesz się:
– czy restrukturyzacja się opłaca;
– co zrobić, aby proces naprawczy zakończył się sukcesem;
– jak pozyskać finansowanie planowanych działań.
Spis treści:
- Czy restrukturyzacja się opłaca?
- Jakie efekty może przynieść restrukturyzacja?
- Istotne działania restrukturyzacyjne w firmie
- Jak sfinansować proces restrukturyzacji?
- Czy warto zdecydować się na restrukturyzację?
Jeżeli przedsiębiorca chce uniknąć konieczności ogłoszenia upadłości, nigdy nie powinien zwlekać z rozpoczęciem postępowania restrukturyzacyjnego. Najlepszy moment na jego otwarcie pojawia się wówczas, gdy wiadome jest, że zadłużenie zaczyna zbliżać się do poziomu, po którego przekroczeniu jego terminowe regulowanie najpewniej stanie się niezwykle trudne. Jednak czy restrukturyzacja się opłaca? Czy wymagania związane z tą procedurą faktycznie są rekompensowane przez płynące z niej korzyści?
Czy restrukturyzacja się opłaca?
Odpowiedź na pytanie, czy restrukturyzacja się opłaca może być sprowadzona do krótkiego „tak”. Korzyści, jakie pociąga za sobą postępowanie naprawcze, są niezaprzeczalne. Przede wszystkim dlatego, że celem postępowania restrukturyzacyjnego – o czym jasno stanowi art. 3 ust. 1 Prawa restrukturyzacyjnego – jest uniknięcie ogłoszenia upadłości dłużnika przez umożliwienie mu poprawy sytuacji w drodze zawarcia układu z wierzycielami. W przypadku postępowania sanacyjnego – również przez przeprowadzenie działań sanacyjnych, przy zabezpieczeniu słusznych praw wierzycieli.
Tym samym dobrze przeprowadzona restrukturyzacja przeważnie stanowi najlepszy sposób na uratowanie firmy przed upadłością, czyli właściwie przed likwidacją. Proces ten umożliwia dłużnikowi zawarcie układu, w którym ustala on z wierzycielami reguły spłaty należności. Dlatego w toku każdego z postępowań restrukturyzacyjnych najwięcej uwagi należy poświęcić właśnie dążeniom do przyjęcia układu przez ustaloną w przepisach Prawa restrukturyzacyjnego większość wierzycieli, a następnie do jego zatwierdzenia przez sąd. Sama zaś procedura restrukturyzacyjna może toczyć się w ramach jednego z czterech postępowań.
Do wyboru ustawodawca pozostawił:
- postępowanie o zatwierdzenie układu;
- przyspieszone postępowanie układowe;
- postępowanie układowe;
- postępowanie sanacyjne.
Przeczytaj też: Restrukturyzacja spółki z o.o. – czym jest?
Jakie efekty może przynieść restrukturyzacja?
Efekty restrukturyzacji ściśle wiążą się z uzasadnieniem twierdzącej odpowiedzi na pytanie – czy restrukturyzacja się opłaca. Wśród tych następstw najważniejsze to:
- oddłużenie przedsiębiorstwa, które pozwala na kontynuację prowadzenia działalności gospodarczej;
- zawieszenie postępowań egzekucyjnych oraz zakaz wszczynania nowych postępowań egzekucyjnych, aczkolwiek skutek ten nie pojawia się w sposób jednolity w każdym z rodzajów restrukturyzacji;
- poprawa sytuacji finansowej dłużnika.
Praktyka pokazuje, że przedsiębiorcy, którzy zagrożeni są niewypłacalnością, powinni przede wszystkim przeanalizować, czy restrukturyzacja się opłaca w ich działalności gospodarczej. Postępowanie to jest jedyną szansą na uniknięcie upadłości. Podczas procesu naprawczego należy pamiętać, że oddłużenie nie następuje samo przez się. Oznacza to, że nie wystarcza tylko zainicjować restrukturyzację. Trzeba to postępowanie jeszcze dobrze przeprowadzić. Jakie dokładnie działania restrukturyzacyjne należy podjąć?
Istotne działania restrukturyzacyjne w firmie
Strategia każdej restrukturyzacji w dużej mierze zależy od takich zmiennych, jak:
- liczba wierzycieli;
- wartość zadłużenia.
Nie należy zapominać, że między wierzycielami często istnieje swego rodzaju sprzeczność interesów, polegająca na tym, że zaspokojenie przez dłużnika jednego z nich może znacznie zmniejszyć szanse pozostałych na otrzymanie spłaty ich należności. Dlatego, chociażby podczas zgromadzenia wierzycieli, nieraz pojawiają się napięcia utrudniające wypracowanie układu.
W tym kontekście ważne jest, że działania restrukturyzacyjne nie mogą prowadzić do pokrzywdzenia wierzycieli czy do niezgodnego z prawem zróżnicowania ich sytuacji. Jest to o tyle istotne, że skutki restrukturyzacji w równym stopniu odnoszą się do wszystkich wierzytelności objętych układem z mocy prawa. Także do tych, którzy posiadacze sprzeciwili się przyjęciu układu.
Ważna tu jest również terminologia. Otóż działania restrukturyzacyjne powinny zostać wdrożone w każdym z postępowań naprawczych. Natomiast ustawodawca przewidział ich specyficzną kategorię w postępowaniu sanacyjnym, w którym realizuje się tzw. działania sanacyjne. Są to czynności prawne i faktyczne, które zmierzają do poprawy sytuacji ekonomicznej dłużnika i mają na celu przywrócenie osobie zadłużonej zdolności do wykonywania zobowiązań, przy jednoczesnej ochronie przed egzekucją. Do tego niekiedy wyróżnia się restrukturyzację w szerokim zakresie, która nie polega na inicjowaniu któregoś z postępowań normowanych przez Prawo restrukturyzacyjne, ale na podejmowaniu inicjatyw mieszczących się w ramach szeroko pojętego dążenia do wyjścia z kryzysu zadłużenia.
W ramach działań restrukturyzacyjnych przedsiębiorca powinien postawić przede wszystkim na:
- opracowanie propozycji układowych realnie zmierzających do spłaty zobowiązań;
- zwiększenie efektywności zarządzania majątkiem;
- uporanie się z problemami finansowymi;
- wdrożenie inicjatyw przeciwdziałających możliwości utraty majątku;
- zabezpieczenie bieżącej działalności przedsiębiorstwa.
Konkretne rodzaje postępowań restrukturyzacyjnych przewidują tu różne mechanizmy. Standardowo to doradca restrukturyzacyjny czuwa nad przebiegiem procesu, w tym nad planowaniem i wdrażaniem działań zmierzających do tego, że układ zostanie przyjęty, a przedsiębiorstwo oddłużone.
Sprawdź także: Na czym polega restrukturyzacja operacyjna przedsiębiorstwa?
Jak sfinansować proces restrukturyzacji?
Wiadomo, że restrukturyzacja pozwala na wyjście z kryzysu zadłużenia. Bez odpowiedniego finansowania osiągnięcie tego celu jest naprawdę trudne, a nierzadko wręcz niemożliwe. Negatywne skutki braku środków na proces naprawczy prędzej czy później dadzą o sobie znać, a to oznacza, że finansowanie restrukturyzacji pozostaje kwestią, którą dłużnik powinien szczególnie dobrze przemyśleć. Przepisy ustawy Prawo restrukturyzacyjne nie rozstrzygają zagadnienia źródeł finansowania postępowania restrukturyzacyjnego, co oznacza dopuszczalność sięgnięcia po wszelkie mechanizmy pieniężne, które są dostępne na rynku. Jednocześnie finansowanie restrukturyzacji:
- powinno być bezpieczne, co oznacza, iż lepiej nie korzystać z instrumentów oferowanych np. przez parabanki;
- musi zapewniać środki niezbędne do przeprowadzenia samego postępowania, jak i zabezpieczać realizację układu przyjętego i zatwierdzonego w jego trakcie;
- może stanowić pomoc publiczną, co wymaga spełnienia dodatkowych wymagań.
Niestety figurowanie dłużnika w Krajowym Rejestrze Zadłużonych – co często ma miejsce w przypadku przedsiębiorców inicjujących restrukturyzację – nie ułatwia zdobycia odpowiedniego finansowania. Tym ważniejsze jest przedstawienie w banku dobrego konceptu na oddłużenie.
Zobacz też: Restrukturyzacja zatrudnienia. O czym warto wiedzieć?
Czy warto zdecydować się na restrukturyzację?
Bez względu na to, jak trudnym i złożonym zadaniem może się okazać – w realiach konkretnego przypadku – restrukturyzacja zawsze się opłaca. Najczęściej stanowi ona dla zadłużonego przedsiębiorcy ostatnią deskę ratunku przed koniecznością ogłoszenia upadłości. Tym samym efekty restrukturyzacji znacznie przewyższają związany z nią wysiłek, co nieraz jest widoczne już podczas zgromadzenia wierzycieli zwołanego w celu głosowania nad układem.
Proces restrukturyzacji kończy się sukcesem, gdy dochodzi do zawarcia i zatwierdzenia układu z wierzycielami. W dokumencie tym reguluje się zasady spłaty zobowiązań, co sprawia, że przedsiębiorca zyskuje szanse na powrót do dobrej kondycji finansowej. Właśnie dlatego restrukturyzacja się opłaca.
