Syndyk masy upadłości bez wątpienia pełni fundamentalną rolę w każdym postępowaniu upadłościowym, a jego działalność bezpośrednio przekłada się na to, jakie dokładnie zaspokojenie wierzycieli jest możliwe do uzyskania w ramach upadłości. W poniższym tekście wyjaśniam:
– kim dokładnie jest syndyk i jaka jest jego rola w postępowaniu upadłościowym;
– kto może zostać syndykiem masy upadłości;
– jak kształtuje się relacja na linii komornik a syndyk.
Spis treści:
- Kim jest syndyk?
- Obowiązki syndyka masy upadłości
- Syndyk a komornik – jakie są różnice?
- Jakie korzyści daje współpraca z syndykiem?
- To powinieneś wiedzieć o syndyku masy upadłości!
Bez syndyka masy upadłości nie da się prowadzić postępowania upadłościowego. Jest on po prostu niezbędny do przeprowadzenia tej procedury. Kim więc dokładnie jest syndyk? Warto zadać sobie pytanie nawet jeżeli nic nie wskazuje na to, że dłużnikowi zagraża niewypłacalność.
Syndyk masy upadłości – co to jest?
Syndyk – kto to wynika z przepisów ustawy z dnia 28 lutego 2003 roku Prawa upadłościowego. To osoba, która zarządza majątkiem firmy lub osoby, która ogłosiła upadłość. Oficjalnie w ustawie używa się terminu „syndyk masy upadłości”, ponieważ to właśnie on przejmuje kontrolę nad majątkiem dłużnika, który po ogłoszeniu upadłości staje się tzw. masą upadłościową. Jego zadaniem jest sprzedaż tego majątku i podział uzyskanych środków między wierzycieli.
Choć czasem mówi się o „zarządcy masy upadłościowej”, to jest to określenie potoczne i nieprecyzyjne. W prawie upadłościowym właściwym terminem jest syndyk, ponieważ jego rola wykracza poza samo zarządzanie – odpowiada on także za sprzedaż majątku i spłatę wierzycieli.
Po ogłoszeniu upadłości dłużnik traci kontrolę nad swoim majątkiem – nie może nim swobodnie zarządzać, ponieważ przechodzi on do masy upadłościowej. Od tego momentu to syndyk przejmuje zarządzanie majątkiem i decyduje o jego dalszych losach. Dłużnik może jedynie wykonywać drobne czynności związane z bieżącą administracją firmy, ale każda ważniejsza decyzja wymaga zgody syndyka.
Syndyk masy upadłości powinien zostać wyznaczony w treści postanowienia o ogłoszeniu upadłości. Jego funkcja jest dostępna dla posiadaczy licencji doradcy restrukturyzacyjnego. Jednak syndykiem mogą być nie tylko osoby fizyczne. Równie dobrze funkcja ta może trafić do spółki prawa handlowego – pod warunkiem, że przynajmniej jeden ze wspólników (jeśli odpowiada za zobowiązania całym majątkiem) lub członek zarządu ma taką licencję. W każdym razie pytanie „syndyk co to” jest jak najbardziej zasadne i odnosi się właśnie do przypadków, w których jego rola przypadła spółce prawa handlowego.
Ustawodawca w przepisach Prawa upadłościowego określił także zasady wyznaczania syndyków masy upadłości. Zgodnie z art. 157, decyzję podejmuje sąd, biorąc pod uwagę kilka czynników. Przede wszystkim liczy się to, ile spraw dana osoba już prowadziła jako syndyk w postępowaniach upadłościowych lub jako nadzorca sądowy czy zarządca w restrukturyzacjach. Sąd ocenia również doświadczenie i dodatkowe kwalifikacje kandydata, aby mieć pewność, że dobrze poradzi sobie z zarządzaniem masą upadłościową.
Może Cię również zainteresować: Jak wycenić wartość firmy przed restrukturyzacją?
Obowiązki syndyka masy upadłości
Z punktu widzenia przebiegu upadłości syndyk masy upadłości ma przede wszystkim następujące obowiązki:
- objęcie majątku upadłego;
- zawiadomienie wierzycieli, których adresy są znane;
- podejmowanie wszelkich czynności polegających na zarządzaniu majątkiem upadłego;
- przyjęcie zgłoszeń wierzytelności, gdy dokonywanie takich zgłoszeń przewiduje Prawo upadłościowe;
- sporządzenie listy wierzytelności;
- dokonanie wyceny majątku upadłego;
- opracować plan spłaty wierzycieli;
- likwidacja masy upadłości, a więc po prostu sprzedaż majątku upadłego dłużnika.
W przypadku upadłości konsumenckiej syndyk ma analogiczne obowiązki, jak przy prowadzeniu upadłości przedsiębiorcy.
To, jak syndyk wykonuje swoją pracę, ma ogromne znaczenie dla całego procesu upadłości. Jego głównym zadaniem jest sprzedaż majątku upadłego i przekazanie uzyskanych pieniędzy wierzycielom. To właśnie od tego zależy, w jakim stopniu dłużnik spłaci swoje zobowiązania. Ratowanie firmy nie jest tutaj priorytetem – liczy się przede wszystkim rozliczenie długów.
Sprawdź także: Czy firma windykacyjna ma prawo oddać sprawę do komornika?
Jeśli syndyk nie wywiązuje się ze swoich obowiązków w postępowaniu upadłościowym, sąd może go odwołać. Każda osoba decydująca się na pełnienie tej funkcji powinna mieć tego świadomość. W takiej sytuacji wynagrodzenie syndyka zostaje obniżone, a żeby ograniczyć ryzyko związane z jego ewentualnymi błędami, prawo wymaga, aby posiadał ubezpieczenie odpowiedzialności cywilnej. Dzięki temu wierzyciele i inne strony postępowania mają dodatkowe zabezpieczenie na wypadek zaniedbań syndyka.
Syndyk a komornik – jakie są różnice?
Zaspokojenie wierzycieli może mieć miejsce nie tylko w ramach upadłości. Można wręcz przyjąć, że w zdecydowanej większości przypadków należności wierzycieli najpierw są egzekwowane w trybie, jaki określa Kodeks postępowania cywilnego, a więc w ramach egzekucji komorniczej. To z kolei otwiera pytanie: syndyk a komornik – różnice i podobieństwa.
| Syndyk | Komornik | |
| W jakim postępowaniu działa? | Jedynie w postępowaniu upadłościowym przebiegającym na podstawie Prawa upadłościowego | W postępowaniu egzekucyjnym prowadzonym na podstawie Kodeksu postępowania cywilnego |
| Kto go ustanawia? | Sąd upadłościowy w postanowieniu o ogłoszeniu upadłości | Jest wybierany przez wierzyciela spośród komorników działających przy sądach rejonowych |
| Jaka jest jego rola? | Jest pozasądowym organem postępowania upadłościowego odpowiedzialnym za jego przebieg | Dąży do przymusowej egzekucji wierzytelności, np. poprzez zajęcie rachunku bankowego dłużnika czy sprzedaż jego majątku |
| Jak kontrolować jego czynności? | Istnieje możliwość złożenia skargi do sędziego-komisarza. Syndyk może zostać odwołany ze swojej funkcji | Podstawową formą kontroli komorników jest skarga na ich czynności |
| Jakie jest jego wynagrodzenie? | Zasady ustalania wynagrodzenia syndyka określa Prawo upadłościowe i należą one do kosztów postępowania upadłościowego | Sposób ustalania wynagrodzenia syndyka zależy przede wszystkim od wysokości wyegzekwowanej przez niego sumy. Koszty te ponosi dłużnik |
Komornik a syndyk to nie tylko kwestia relacji pomiędzy procedurami zmierzającymi do odzyskania należności przez wierzycieli. To również kwestia samego krzyżowania się sprawy upadłościowej z egzekucją komorniczą. Najważniejsze zasady wynikają tu z art. 146 Prawa upadłościowego, który stanowi, że:
- postępowanie egzekucyjne skierowane do majątku wchodzącego w skład masy upadłości, wszczęte przed dniem ogłoszenia upadłości, ulega zawieszeniu z mocy prawa z dniem ogłoszenia upadłości;
- sumy uzyskane w zawieszonym postępowaniu egzekucyjnym, a jeszcze niewydane, przelewa się do masy upadłości po uprawomocnieniu się postanowienia o ogłoszeniu upadłości;
- sumy uzyskane ze sprzedaży w postępowaniu egzekucyjnym składników majątkowych obciążonych rzeczowo traktuje się w postępowaniu upadłościowym jak sumy uzyskane z likwidacji obciążonych rzeczowo składników masy upadłości;
- po dniu ogłoszenia upadłości niedopuszczalne jest skierowanie egzekucji do majątku wchodzącego w skład masy upadłości oraz wykonanie postanowienia o zabezpieczeniu lub zarządzenia zabezpieczenia na majątku upadłego, z wyjątkiem zabezpieczenia roszczeń alimentacyjnych oraz roszczeń o rentę z tytułu odszkodowania za wywołanie choroby, niezdolności do pracy, kalectwa lub śmierci oraz o zamianę uprawnień objętych treścią prawa dożywocia na dożywotnią rentę.
Zobacz również: Dowiedz się, jak sprawdzić, czy komornik zajął konto firmowe
Jakie korzyści daje współpraca z syndykiem?
Głównym celem postępowania upadłościowego jest spłata wierzycieli w jak największym stopniu. Dlatego powinni oni aktywnie uczestniczyć w tym procesie i współpracować z syndykiem, bo to on zarządza majątkiem upadłego i podejmuje kluczowe decyzje.
To właśnie od działań syndyka zależy, ile pieniędzy ostatecznie trafi do wierzycieli. Jeśli nie wywiązuje się on ze swoich obowiązków, sąd ma prawo go odwołać, co jest dodatkowym mechanizmem kontroli w całym procesie.
To powinieneś wiedzieć o syndyku masy upadłości!
Syndyk to osoba lub firma, która zarządza majątkiem dłużnika po ogłoszeniu upadłości. Jego głównym zadaniem jest sprzedaż majątku, aby zdobyć środki na spłatę wierzycieli. Poza tym zajmuje się bieżącymi sprawami związanymi z postępowaniem upadłościowym.
Syndyka wyznacza sąd upadłościowy, wybierając spośród osób posiadających licencję doradcy restrukturyzacyjnego. Funkcję tę może pełnić również spółka handlowa, pod warunkiem że przynajmniej jedna z odpowiedzialnych osób ma taką licencję.
