Kryzys spowodowany pandemią oznacza bardzo poważne trudności dla przedsiębiorców, przekładające się na liczbę otwieranych restrukturyzacji i upadłości. Jakie są najnowsze statystyki w tym obszarze? Zapraszamy na naszą analizę danych.
Spis treści
- Restrukturyzacja a upadłość – najważniejsze statystyki
- Postępowanie restrukturyzacyjne a upadłościowe – które wybrać?
- Ogromna popularność uproszczonej restrukturyzacji
- Jak wybrać najlepsze rozwiązanie?
- Restrukturyzacja a upadłość – podsumowanie
Nie ma wątpliwości, że kryzys wywołany przez pandemię koronawirusa stanowi jedno z największych wyzwań, przed którym w ostatnich latach stanęli przedsiębiorcy. I to nie tylko ci, którzy działają w branżach bezpośrednio dotkniętych różnego rodzaju restrykcjami i ograniczeniami w możliwości prowadzenia działalności gospodarczej. W końcu gospodarka to system ściśle ze sobą połączonych naczyń, w którym trudności jednego elementu przekładają się na położenie pozostałych.
Dlatego statystyki dotyczące spraw upadłościowych i restrukturyzacyjnych to dobry barometr sytuacji na rynku, a bieżące śledzenie i analizowanie tego rodzaju danych bez wątpienia pomaga w wyborze najlepszego rozwiązania dla przedsiębiorcy borykającego się z problemem nadmiernego zadłużenia. W każdym razie upadłość, a także restrukturyzacja to postępowanie, po które należy sięgać tylko po dogłębnym namyśle.
Przeczytaj także: Postępowanie o zatwierdzenie układu. Najważniejsze informacje
Restrukturyzacja a upadłość – najważniejsze statystyki
Z danych publikowanych w Monitorze Sądowym i Gospodarczym wynika, że pierwsze półroczne 2021 roku przyniosło znaczną przewagę postępowań restrukturyzacyjnych nad upadłościowymi, a wśród nich największym zainteresowaniem przedsiębiorców cieszyło się uproszczone postępowanie restrukturyzacyjne, wprowadzone do polskiego porządku prawnego przepisami „tarczy antykryzysowej 4.0”.
W okresie od początku stycznia do końca czerwca br. rozpoczęto w sumie 1064 postępowania restrukturyzacyjne. Niewątpliwie – zwłaszcza zestawiając te dane ze statystykami z lat ubiegłych – jest to rekordowa liczba. Warto pamiętać, że blisko 87% wszystkich restrukturyzacji prowadzono w ramach uproszczonego postępowania o zatwierdzenie układu. Z pewnością dowodzi to sporej popularności tego rodzaju postępowania, które właściwie – pod względem wszczynanych spraw – deklasuje inne procedury z Prawa restrukturyzacyjnego.
Ciekawie prezentują się także statystyki dotyczące upadłości. Dane dowodzą, że w pierwszym półroczu ogłoszono upadłość jedynie 201 firm, co stanowi znaczny spadek z analogicznym okresem roku 2020. Tym samym można postawić tezę, że w ostatnich miesiącach restrukturyzacja – zwłaszcza w swojej uproszczonej formie – zdecydowanie wygrywa z upadłością. Z pewnością stanowi to ważną wskazówkę dla wszystkich przedsiębiorców borykających się ze sporym zadłużeniem.
Postępowanie restrukturyzacyjne a upadłościowe – które wybrać?
W pierwszym rzędzie należy podkreślić, że pierwszeństwo restrukturyzacji przed upadłością wynika przede wszystkim z przepisów prawa. Ustawodawca – co najmniej od czasu wprowadzenia w życie Prawa restrukturyzacyjnego – zdecydowanie preferuje przeprowadzenie przed ogłoszeniem upadłości działań zmierzających do uratowania przedsiębiorstwa, poprzez jego oddłużenie.
Polecamy też: Biała lista podatników VAT – co to jest i do czego służy?
Wyrazem tego założenia jest, chociażby art. 11 Prawa restrukturyzacyjnego. Zgodnie z nim w przypadku złożenia wniosku restrukturyzacyjnego i wniosku o ogłoszenie upadłości, najpierw rozpoznaje się pierwszy z nich. W praktyce oznacza to, że w zdecydowanej większości tego rodzaju przypadków sąd zdecyduje o otwarciu restrukturyzacji. Natomiast Prawo upadłościowe w swoim art. 9a zabrania ogłoszenia upadłości dłużnika w okresie od otwarcia wobec niego postępowania restrukturyzacyjnego, aż do jego prawomocnego zakończenia.
W tym kontekście istotne są także przesłanki umożliwiające skorzystanie z upadłości i restrukturyzacji. Zgodnie z Prawem upadłościowym, upadłość ogłasza się wobec dłużnika, który stał się niewypłacalny. Natomiast restrukturyzacja może być prowadzona zarówno wobec dłużnika niewypłacalnego, jak i zagrożonego niewypłacalnością. Na gruncie Prawa upadłościowego oraz Prawa restrukturyzacyjnego termin „upadłość” rozumie się tak samo. Jest to stan, w którym dłużnik utracił zdolność do wykonywania swoich wymagalnych zobowiązań pieniężnych.
Natomiast z zagrożeniem niewypłacalnością mamy do czynienia, gdy sytuacja dłużnika wskazuje, że w niedługim czasie stanie się on niewypłacalny. Postępowanie upadłościowe i restrukturyzacyjne nigdy nie może być ze sobą utożsamiane. Po prostu przed tymi procedurami ustawodawca stawia inne cele. Głównym zadaniem restrukturyzacji jest uniknięcie upadłości dłużnika. Natomiast w przypadku postępowania upadłościowego jest to zaspokojenie – po likwidacji majątku upadłego – jego wierzycieli w jak największym stopniu.
Ogromna popularność uproszczonej restrukturyzacji
Ciekawą wskazówką dla wszystkich dłużników zainteresowanych przeprowadzeniem wobec siebie sprawy restrukturyzacyjnej są statystyki dotyczące najczęściej wykorzystywanych rodzajów postępowań. Jak zostało już wspomniane, w ostatnich miesiącach zdecydowanie wygrywa uproszczona restrukturyzacja. Miała ona z założenia stanowić rozwiązanie tymczasowe, dedykowane walce z gospodarczymi skutkami pandemii koronawirusa. Dziś już wiemy, że dzięki nowelizacji Prawa restrukturyzacyjnego większość tych rozwiązań zostanie z nami na stałe.
Istotą uproszczonej restrukturyzacji jest przeprowadzenie całego postępowania przy minimalnym udziale sądu. O otwarciu procedury decyduje dłużnik, dokonując stosownego obwieszczenia w Monitorze Sądowym i Gospodarczym. Jednak warunkiem rozpoczęcia sprawy restrukturyzacyjnej w tym trybie jest m.in. zawarcie przez dłużnika umowy z doradcą restrukturyzacyjnym. Ma on pełnić funkcję nadzorcy układu oraz odpowiada za przygotowanie propozycji układowych.
Sam zaś wniosek o zatwierdzenie układu – oczywiście po jego przyjęciu przez wierzycieli – musi trafić do sądu w ciągu czterech miesięcy od obwieszczenia. Przekroczenie tego terminu oznacza umorzenie postępowania.
Zobacz również: Postępowanie sanacyjne – omawiamy jego wady i zalety
Jak wybrać najlepsze rozwiązanie?
Bez względu jednak na to, z którego z postępowań restrukturyzacyjnych dłużnik postanowi skorzystać, trzeba pamiętać, że w tym obszarze nie istnieją uniwersalne rozwiązania. Pomiędzy poszczególnymi rodzajami spraw restrukturyzacyjnych zachodzą poważne różnice. Zarówno w obszarze ich przebiegu, zakresu koniecznych do przygotowania dokumentów, jak i skutków, jakie ich otwarcie niesie dla dłużnika (np. w kwestii prawa zarządu majątkiem).
Z tych względów wybór metody restrukturyzacji zawsze powinien zostać poprzedzony szczegółową analizą sytuacji przedsiębiorstwa dłużnika. W tym zwłaszcza stanu jego majątku oraz wielkości i struktury zadłużenia. Bez tych informacji podjęcie właściwego wyboru właściwie nie jest możliwe.
Skorzystanie postępowania restrukturyzacyjnego, które nie będzie odpowiadało skali wyzwań, stojących przed dłużnikiem, może oznaczać poważne utrudnienia w oddłużeniu. A w niektórych przypadkach może nawet uniemożliwić skuteczne przeprowadzenie tego procesu.
Warto przeczytać: Potrącenie – na czym polega i kiedy jest możliwe?
Również uproszczone postępowanie restrukturyzacyjne nie jest rozwiązaniem dobrym w każdym przypadku. Oczywiście stwarza ono unikatowe możliwości na szybką restrukturyzację. Należy jednak pamiętać, że warunkiem jej powodzenia jest przede wszystkim przygotowanie na bardzo wysokim poziomie dokumentów koniecznych do obwieszczenia.
Poza tym w ramach tej procedury właściwie niemożliwe jest przeprowadzenie bardziej zaawansowanych działań. Stąd o ile zawsze warto wziąć ją pod uwagę, o tyle nie należy pochopnie podejmować decyzji o rozpoczęciu uproszczonej restrukturyzacji. Tym bardziej że można próbować ją przeprowadzić tylko raz.
Restrukturyzacja a upadłość – podsumowanie
Nie ma wątpliwości, że upadłość i restrukturyzacja zawsze stanowią duże wyzwanie. Podołanie mu możliwe jest tylko wówczas, gdy dłużnik odpowiednio zdiagnozuje stan, w którym się znalazł. Bez tego właściwie nie ma możliwości podjęcia właściwej decyzji co do wyboru ścieżki postępowania.
Dłużnik powinien także pamiętać, że zawsze restrukturyzacja ma pierwszeństwo przed upadłością, którą należy traktować, jako swego rodzaju ostateczność. Statystyki spraw za pierwsze półroczne 2021 roku potwierdzają tę tezę. Dowodem na to jest zdecydowanie większa ilość wszczynanych postępowań restrukturyzacyjnych nad upadłościowymi. Świadczy to także o tym, że wielu przedsiębiorców znajdujących się w kłopotach finansowych dostrzega dla siebie szanse na oddłużenie.
