Czym jest finansowanie społecznościowe (crowdfunding)?

Crowdfunding jest niezwykle popularnym sposobem finansowania różnego rodzaju przedsięwzięć – od biznesowych, po charytatywne. W Polsce zyskuje on coraz większą liczbę zwolenników, zwłaszcza wśród przedsiębiorców wchodzących na rynek. Lektura poniższego tekstu pozwoli Ci zrozumieć:

• na czym polega crowdfunding,
• najważniejsze rodzaje finansowania społecznościowego,
• możliwości wykorzystania crowdfundingu w działalności biznesowej.

Crowdfunding – to warto wiedzieć!

• Crowdfunding to elastyczny sposób pozyskiwania funduszy – polega na zbieraniu środków od dużej grupy osób lub instytucji, które wspierają określony cel, często za pośrednictwem platform internetowych.
• Finansowanie społecznościowe ma kilka popularnych modeli.
• Metoda ta zyskuje w Polsce na popularności. Jest ona jednak regulowana przez przepisy z 2022 r. 

Spis treści

• Crowdfunding – co to jest i jak działa?
• Jakie są rodzaje crowdfundingu i kiedy je stosować?
• Crowdfunding donacyjny
• Crowdfunding udziałowy
• Crowdfunding pożyczkowy i dłużny
• Micro crowdfunding
• Jak firmy wykorzystują crowdfunding do rozwoju?
• Crowdfunding w Polsce – możliwości i perspektywy
• Podsumowanie – dlaczego warto rozważyć crowdfunding?

Biznes potrzebuje pieniędzy. Bez nich nie da się rozpocząć prowadzenia własnej działalności gospodarczej oraz pozwolić sobie na jej rozwój. Sposobów na pozyskanie funduszy jest wiele, a wśród nich ciekawym rozwiązaniem z pewnością jest crowdfunding. Przykłady zastosowania tego mechanizmu w biznesie są liczne, głównie dotyczą one firm odnoszących globalne sukcesy. Na czym więc polega finansowanie społecznościowe? Zapraszam do lektury tekstu, w którym to wyjaśnię!

Crowdfunding – co to jest i jak działa?

Crowdfunding to termin z języka angielskiego –  finansowanie społecznościowe. Jest to model sponsorowania zbliżony do zbiórek publicznych, w którym grupa osób popierających daną inicjatywę (np. biznesową, kulturalną, społeczną, rozrywkową, charytatywną) wpłaca wybrane przez siebie kwoty pieniędzy na realizację planowanych działań. 

Co prawda crowdfunding opiera się na zaangażowaniu społeczności, ale nie musi być wywoływany spontanicznie. Na rynku istnieją przedsiębiorstwa specjalizujące się w organizacji kampanii crowdfundingowych (często opierających się na mediach społecznościowych). W Polsce i za granicą działają także platformy, które ułatwiają kontakt pomiędzy zbierającym fundusze a gotowym na ich wpłacenie. 

Praktycznie każdy model finansowania społecznościowego opiera się na elastycznych rozwiązaniach, które dają konkretne korzyści przede wszystkim pomysłodawcy poszukującemu finansowania realizacji swojej idei.

Finansowanie społecznościowe ma naprawdę niezwykle szerokie zastosowanie i może być wykorzystywane do:

• realizacji projektów biznesowych, ale również charytatywnych czy społecznych,
• pozyskiwania środków na rozwój działalności gospodarczej,
• finansowania start-up’ów,
• pokrycia kosztów ryzykownych przedsięwzięć gospodarczych.

Zobacz: Czym jest cash flow?

Jakie są rodzaje crowdfundingu i kiedy je stosować?

W ostatnich latach crowdfunding notuje dynamiczny rozwój, który cechuje się powstawaniem wielu rodzajów finansowania społecznościowego. Do najpopularniejszych mechanizmów należy:

• crowdfunding donacyjny,
• crowdfunding udziałowy,
• crowdfunding pożyczkowy i dłużny,
• micro crowdfunding.

W dalszej części szczegółowo przeanalizuję każdy z tych rodzajów finansowania społecznościowego. Do ich wspólnych cech należy przede wszystkim to, że otwierają one daną inicjatywę na szerokie grono dawców kapitału. 

Dodatkowo crowdfunding oparty jest na dobrowolnych darowiznach składanych przez popierających konkretne przedsięwzięcie, ale nie oznacza to, że jest on obojętny pod względem prawnym. Wręcz przeciwnie – w Polsce finansowanie społecznościowe zostało uregulowane przez ustawodawcę.

Crowdfunding donacyjny

Crowdfunding donacyjny aktualnie należy do najszybciej rozwijających się metod finansowania społecznościowego. Jego charakterystyczną cechą jest brak jakichkolwiek świadczeń zwrotnych dla wpłacającego. Przekazuje on świadczenie w modelu najbardziej zbliżonym do klasycznej darowizny. Dlatego przeważnie wykorzystują go organizacje pozarządowe, nienastawione na zysk (non-profit) lub osoby fizyczne dążące do pozyskania finansowania na cele niebiznesowe, przykładowo na leczenie lub rehabilitację.

Założenie leżące u podstaw tej formy crowdfundingu determinuje specyficzny sposób promocji zbiórki. Takie kampanie opierają się tutaj na odwoływaniu się do altruizmu innych osób, jasno wskazując dobroczynny charakter zbiórki.

Crowdfunding udziałowy

Z kolei crowdfunding udziałowy (equity crowdfunding) polega na tym, że w zamian za udzielone wsparcie przedsiębiorcy oferują świadczenie zwrotne w postaci udziałów w swoim przedsiębiorstwie. Można więc powiedzieć, że w dużej mierze jest to klasyczne poszukiwanie inwestorów. Crowdfunding udziałowy bywa także porównywany do usług, jakie świadczą aniołowie biznesu. 

Sprawdź także: Kim są „anioły biznesu” i jak mogą pomóc firmie w kryzysie?

Wskazany model zakłada jasno określone świadczenie zwrotne dla decydujących się na wsparcie przedsięwzięć gospodarczych.

Equity crowdfunding to mechanizm, po który najchętniej sięgają firmy na wczesnym etapie rozwoju, legitymujące się korzystnymi prognozami rozwoju na przyszłość. Za przykład przedsiębiorstw decydujących się na pozyskanie funduszy w ten sposób uchodzą start-up’y.

Crowdfunding pożyczkowy i dłużny

Crowdfunding pożyczkowy (dłużny) jest zbliżony do umowy pożyczki. Inwestor wpłaca w tym modelu określoną kwotę na rzecz przedsiębiorcy, a ten zwraca ją wraz z odsetkami. Transakcja ta opiera się na umowie zawieranej pomiędzy przedsiębiorcą a pożyczkodawcą. 

Finansowanie dłużne wymaga nie tylko zawarcia kontraktu, ale również spełnienia szeregu warunków prawnych, związanych, chociażby z opodatkowaniem pożyczki. Szczegółowe wymagania w dużej mierze zależą właśnie od treści umowy o crowdfunding dłużny.

Micro crowdfunding

Ciekawym modelem, jaki może przybrać finansowanie społecznościowe jest micro crowdfunding. Charakteryzuje się zbieraniem funduszy na niewielkie inwestycje publiczne, takie jak np. remonty toalet. 

Projekt przeznaczony do sfinansowania przez micro crowdfunding ma prowadzić nie tyle do pokrycia dużych przedsięwzięć, ile do aktywizacji społeczności wokół pewnego celu publicznego. Dzięki temu przyczynia się on do budowy społeczeństwa obywatelskiego.

Jak firmy wykorzystują crowdfunding do rozwoju?

Bez wątpienia finanse przedsiębiorstwa mogą zostać podreperowane przez crowdfunding. Firma w ramach finansowania społecznościowego ma szanse pozyskać właściwie nieograniczone środki, i to bez konieczności ponoszenia wysokich kosztów. Pieniądze zebrane w ten sposób przeznacza się na rozwój, polegający m.in. na:

• zakupie nowych maszyn i urządzeń,
• pozyskaniu wysoko wykwalifikowanych pracowników,
• zdobyciu nowych kwalifikacji,
• przeprowadzeniu rozbudowanych kampanii marketingowych.

Crowdfunding w Polsce – możliwości i perspektywy

W Polsce crowdfunding w ostatnich latach zdecydowanie zyskuje na znaczeniu, zwłaszcza poprzez popularyzację specjalnych platform finansowania społecznościowego. Działalność w tym zakresie została uregulowana przepisami ustawy z dnia 7 lipca 2022 roku o finansowaniu społecznościowym dla przedsięwzięć gospodarczych i pomocy kredytobiorcom. Zgodnie z regulacjami tej ustawy, jedynie platforma crowdfundingowa, posiadająca specjalne zezwolenie wydane przez Komisję Nadzoru Finansowego, ma prawo świadczyć usługi finansowania społecznościowego na cele gospodarcze. 

Jeżeli siedziba takiej platformy znajduje się poza terenem Polski, to ma ona możliwość legalnego działania w naszym kraju pod warunkiem, że w państwie swojej siedziby uzyska zezwolenie właściwego organu nadzoru.

Może Cię również zainteresować: Ustawa o fundacji rodzinnej – kogo dotyczy i jak działa?

Podsumowanie – dlaczego warto rozważyć crowdfunding?

Krótką odpowiedź na pytanie co to jest crowdfunding, należy rozpocząć od podkreślenia, iż jest to elastyczny sposób na pozyskanie kapitału, cechujący się dokonywaniem wpłat na określony cel przez bliżej nieokreśloną grupę osób bądź instytucji. Właśnie elastyczność tego rozwiązania decyduje o jego przewadze nad innymi sposobami pozyskiwania środków niezbędnych do prowadzenia działalności – zwłaszcza gospodarczej. 

Korzyści, jakie niesie ze sobą crowdfunding – przykłady firm, które z powodzeniem z niego skorzystały, można by mnożyć – przewyższają ryzyka związane z finansowaniem społecznościowym. Choć zawsze należy ściśle przestrzegać wymagań formalnych przewidzianych przez ustawodawcę dla tego rodzaju finansowania.