Czy przedawniony dług można wpisać do KRD?

Przedawnienie długu oznacza, że wierzyciel traci szansę na przymusową egzekucję. Czy w związku z tym taki dług może zostać wpisany do KRD? Odpowiedź na to pytanie jest kluczowa właściwie dla każdego dłużnika, a udzieli jej radca prawny specjalizujący się w tematyce zadłużenia. 

Spis treści:

1. KRD a przedawniony dług – jakie są przepisy?
2. Czy przedawniony dług można wpisać do KRD?
3. Przedawniony dług w KRD – konsekwencje
4. Przedawniony dług a wpis do KRD – co można zrobić?
5. Przedawniony dług w KRD – to już wiesz

Długi należy spłacać. Ta prosta i w istocie podstawowa zasada prawa zobowiązań nie zawsze sprawdza się w praktyce. Wynika to z wielu czynników, które przeważnie prowadzą do podjęcia przez wierzycieli określonych działań prawnych zmierzających do odzyskania niespłaconego zadłużenia. Ich krąg znacznie zawęża się wraz z upływem terminu przedawnienia. Przedawniony dług nie może być dochodzony w drodze przymusu państwowego. Czy może jednak zostać wpisany do KRD? Odpowiem na to pytanie w poniższym tekście. Zapraszam do lektury! 

KRD a przedawniony dług – jakie są przepisy?

Czy przedawniony dług można wpisać do KRD? Aby odpowiedzieć na to pytanie, najpierw należy przypomnieć, że Krajowy Rejestr Długów jest jednym z tzw. biur informacji kredytowej funkcjonujących na podstawie przepisów ustawy z dnia 9 kwietnia 2010 roku o udostępnianiu informacji gospodarczych i wymianie danych gospodarczych. Jej art. 2 ust. 1 pkt 4 takie biura jak KRD mają prawo udostępniać dane dotyczące zobowiązania pieniężnego w zakresie:

• tytułu prawnego;
• kwoty i waluty;
• kwoty zaległości;
• daty powstania zaległości;
• informacji o postępowaniach dotyczących zobowiązania;
• informacji o kwestionowaniu przez dłużnika istnienia całości lub części zobowiązania;
• daty wysłania listem poleconym albo doręczenia dłużnikowi do rąk własnych, albo na adres do doręczeń elektronicznych wpisany do bazy adresów elektronicznych wezwania do zapłaty, zawierającego ostrzeżenie o zamiarze przekazania danych do biura informacji gospodarczej, z podaniem firmy i adresu siedziby tego biura;
• informacji o zbyciu wierzytelności;
• innych informacji przekazanych przez wierzyciela o wywiązaniu się z określonych zobowiązań;
• informacji w przedmiocie przedawnienia roszczenia.

Jednocześnie, co niezwykle ważne z punktu widzenia postawionego pytania, za dłużnika uznaje osobę fizyczną, w tym osobę fizyczną wykonującą działalność gospodarczą, osobę prawną lub jednostkę organizacyjną nieposiadającą osobowości prawnej, zobowiązaną względem wierzyciela w związku z wykonywaną działalnością gospodarczą lub stosunkiem prawnym. 

Sprawdź też: Na czym polega konwersja wierzytelności na udziały, akcje lub kapitał? Odpowiada ekspert

Czy przedawniony dług można wpisać do KRD?

W związku z powyższym nie ma wątpliwości, że przedawniony dług w KRD powinien zostać jednoznacznie oznaczony w Krajowym Rejestrze Zadłużonych jako przedawniony. Jednak wpisywanie przedawnionych długów do KRD zdaniem wielu ekspertów jest niedopuszczalne. Wynika to przede wszystkim z samego charakteru przedawnienia. 

Otóż zgodnie z regułami prawa cywilnego, przedawnione zobowiązanie nie może być dochodzone przez wierzyciela na drodze przymusu państwowego, a więc np. w ramach postępowania egzekucyjnego prowadzonego przez komornika sądowego po uzyskaniu tytułu wykonawczego. Zasadę tę wyraża art. 117 § 2 Kodeksu cywilnego, który stanowi, że po upływie terminu przedawnienia ten, przeciwko komu przysługuje roszczenie, może uchylić się od jego zaspokojenia, chyba że zrzeka się korzystania z zarzutu przedawnienia. Jednakże zrzeczenie się zarzutu przedawnienia przed upływem terminu jest nieważne. Nie zmienia to faktu, że dłużnik, którego dług się przedawnił może sam, z własnej woli go spłacić.

Regułą jest, że roszczenia majątkowe ulegają przedawnieniu. Wyjątki od tej zasady mogą zostać przewidziane jedynie w ustawie. Jednocześnie w przepisach prawa funkcjonuje szereg różnych terminów przedawnienia roszczeń cywilnoprawnych, jednak fundamentalne znaczenie ma tu art. 118 wspominanego już wielokrotnie Kodeksu cywilnego. Zgodnie z tym artykułem, jeżeli przepis szczególny nie stanowi inaczej, termin przedawnienia wynosi sześć lat, a dla roszczeń o świadczenia okresowe oraz roszczeń związanych z prowadzeniem działalności gospodarczej – trzy lata. Jednakże koniec terminu przedawnienia przypada na ostatni dzień roku kalendarzowego, chyba że termin przedawnienia jest krótszy niż dwa lata. 

Przedawniony dług w KRD – konsekwencje

Nie ma wątpliwości, że zamieszczenie w Krajowym Rejestrze Zadłużonych informacji o przedawnionym długu negatywnie wpływa na sytuację dłużnika. Zresztą zawsze umieszczenie wpisu dotyczącego dłużnika w KRD bądź w innym tego rodzaju rejestrze może prowadzić do negatywnych konsekwencji, chociażby w postaci spadku wiarygodności dla kontrahentów bądź poziomu zdolności kredytowej. W końcu są to nie tylko publicznie dostępne dane – a więc tak naprawdę każdy może uzyskać do nich dostęp – ale również powszechnie korzystają z nich np. banki, weryfikując zdolność kredytową swoich klientów. Co więc zrobić, gdy przedawniony dług znajdzie się w KRD?

Przedawniony dług a wpis do KRD – co można zrobić?

Najważniejsze rodzaje działań, jakie można podjąć w związku z zamieszczeniem w Krajowym Rejestrze Zadłużonych przedawnionego długu, to:

• zwrócenie się do wierzyciela z wnioskiem, aby doprowadził on do usunięcia wpisu lub zmian w jego treści;
• złożenie w KRD sprzeciwu odnośnie do ujawnionej informacji gospodarczej;
• skierowanie sprawy na drogę postępowania sądowego. 

Wybór odpowiedniej strategii postępowania, jeśli chodzi o przedawniony dług a wpis do KRD, powinien zostać podyktowany okolicznościami konkretnego przypadku. Tylko dzięki temu podjęte działania mają szansę przynieść wymierny efekt. Dłużnik powinien być świadomy tego, że niekiedy przedawniony dług może widnieć w KRD, byleby w treści wpisu fakt przedawnienia był jednoznacznie zaznaczony. Z drugiej jednak strony, jeżeli faktycznie nie było żadnych podstaw prawnych do tego, aby przedawniony dług zamieścić w KRD, a wierzyciel nie dołożył odpowiednich starań w celu doprowadzenia treści wpisu do stanu zgodnego z prawem, to może on odpowiadać za szkodę wyrządzoną swoim działaniem lub zaniechaniem dłużnikowi. Tu z kolei powodzeniu w dochodzeniu odszkodowania zawsze zależy od spełnienia ogólnych przesłanek odszkodowawczych. 

Nigdy nie należy zapominać, że co do zasady roszczenia odszkodowawcze winny być kierowane do wierzyciela, który złożył wniosek o wpis do KRD, a nie do samego Krajowego Rejestru Długów. Chyba że – aczkolwiek jest to rzadko spotykane w praktyce – wina będzie leżeć po stronie samego KRD. Mogłoby tu chodzić np. o nierozpatrzenie w ustawowym terminie złożonego sprzeciwu, który był zasadny. 

Dowiedz się więcej: Ugoda z wierzycielem – jak prowadzić negocjacje?

Przedawniony dług w KRD – to już wiesz

Krajowy Rejestr Długów działa przede wszystkim na mocy ustawy o udostępnianiu informacji gospodarczych i wymianie danych gospodarczych. Ustawa ta zezwala publikować dane dotyczące dłużników nieregulujących swoich zobowiązań. Zawsze może to następować tylko i wyłącznie na podstawie i w granicach prawa. To z kolei oznacza, że fakt przedawnienia długu powinien zostać oznaczony w treści wpisu. Jednocześnie nie powinno się wpisywać do KRD zobowiązań już przedawnionych. Gdyby do tego doszło, dłużnik powinien zareagować adekwatnie do sytuacji, działając na rzecz ochrony swoich praw. Możliwości jest wiele, ale zawsze należy dostosować je do okoliczności konkretnego przypadku.