Podatek CIT to danina, którą płacą niektóre firmy, w zależności od wybranej formy organizacyjno-prawnej, takiej jak spółka z ograniczoną odpowiedzialnością czy spółka akcyjna. Dokładne zasady rozliczania tej należności są na tyle skomplikowane, że warto wiedzieć, jakie stawki obowiązują, jak wyglądają terminy składania deklaracji oraz jakie ulgi i zwolnienia mogą obniżyć zobowiązania podatkowe.
Z artykułu dowiesz się:
- co to jest podatek CIT;
- kto i w jakiej wysokości ma obowiązek opłacania CITu;
- jak można rozliczyć CIT.
Spis treści:
- Czym jest podatek CIT i kto go musi płacić?
- Stawka CIT i jej zastosowanie
- CIT estoński – na czym polega i kto może z niego skorzystać?
- Podatek od przerzuconych dochodów – co to jest i kiedy się stosuje?
- Podatek CIT a restrukturyzacja firmy
- Podsumowanie
Prowadzenie w sposób legalny działalności gospodarczej wiąże się z koniecznością regulowania zobowiązań podatkowych. Można jednak minimalizować ich obciążenie poprzez odpowiednio przeprowadzoną optymalizację należności, która często korzystne rezultaty. Jak w tym kontekście prezentuje się podatek CIT?

Czym jest podatek CIT i kto go musi płacić?
Podatek CIT (inaczej dochodowy od osób prawnych) został uregulowany przede wszystkim na mocy ustawy z dnia 15 lutego 1992 roku o podatku dochodowym od osób prawnych. Zgodnie z jej przepisami należność CIT muszą płacić:
- osoby prawne i spółki kapitałowe w organizacji;
- spółki komandytowe i komandytowo-akcyjne mające siedzibę lub zarząd na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej;
- spółki jawne (pod pewnymi warunkami);
- spółki niemające osobowości prawnej, ale mające siedzibę lub zarząd w innym państwie, jeżeli zgodnie z przepisami prawa podatkowego tego innego kraju są traktowane jak osoby prawne i podlegają opodatkowaniu od całości swoich dochodów bez względu na miejsce ich osiągania;
- fundacje rodzinne w organizacji.
Tak, jak zasygnalizowałem powyżej spółki jawne płacą wspomniany podatek tylko w pewnych okolicznościach. Ustawa o CIT stanowi, że stosuje się ją do spółek jawnych mających siedzibę lub zarząd na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, jeżeli jej wspólnikami nie są wyłącznie osoby fizyczne oraz sama spółka nie złoży:
- przed rozpoczęciem roku obrotowego informacji, według ustalonego wzoru, o podatnikach podatku dochodowego od: osób prawnych oraz o podatnikach podatku dochodowego od osób fizycznych, posiadających, bezpośrednio lub za pośrednictwem podmiotów niebędących podatnikami podatku dochodowego, prawa do udziału w zysku tej spółki, o którym mowa odpowiednio w art. 5 ust. 1 albo o którym mowa w art. 8 ust. 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych, lub
- aktualizacji powyższej informacji w terminie 14 dni, licząc od dnia zaistnienia zmian w składzie podatników lub
- wskazanej informacji w terminie 14 dni, licząc od dnia zarejestrowania spółki jawnej – w przypadku nowo utworzonej spółki jawnej oraz spółki jawnej powstałej z przekształcenia innej spółki.
Podane dokumenty składa się do naczelnika urzędu skarbowego właściwego ze względu na siedzibę spółki jawnej oraz naczelnika urzędu skarbowego właściwego dla każdego podatnika osiągającego dochody z takiej spółki.
Skoro już ustaliliśmy co to jest CIT oraz jakie podmioty muszą go płacić, możemy przejść do stawek tego podatku.
Zobacz również: Forma prawna działalności – jak i kiedy można ją zmienić?

Stawka CIT i jej zastosowanie
Ustawa o CIT przewiduje dwie zasadnicze stawki opodatkowania:
- 19% podstawy opodatkowania;
- 9% podstawy opodatkowania od przychodów innych niż z zysków kapitałowych – w przypadku podatników, u których dochody osiągnięte w roku podatkowym nie przekroczyły wyrażonej w złotych kwoty odpowiadającej równowartości 2 000 000 euro przeliczonej według średniego kursu euro ogłaszanego przez Narodowy Bank Polski na pierwszy dzień roboczy roku podatkowego, w zaokrągleniu do 1000 zł.
Tym samym stawkę 19% ma charakter podstawowy i jest stosowana w zdecydowanej większości przypadków. Natomiast czymś innym jest sposób rozliczania tej należności. Tutaj istotne są dwa rozwiązania: CIT estoński oraz podatek od przerzuconych dochodów.
CIT estoński – na czym polega i kto może z niego skorzystać?

Z możliwości tej mogą skorzystać spółki:
- akcyjne,
- proste spółki akcyjne,
- z ograniczoną odpowiedzialnością,
- komandytowo-akcyjne,
- komandytowe.
Warunkiem jest, aby jedynymi wspólnikami tych podmiotów były wyłącznie osoby fizyczne, a same spółki nie posiadały akcji/udziałów w innych przedsiębiorstwach. Dodatkowo podatnicy muszą zatrudniać minimum trzy osoby fizyczne – na podstawie umowy o pracę lub cywilnoprawnej.
Podatek estoński generuje szereg korzyści dla podatnika. Do najważniejszych bez wątpienia można zaliczyć:
- uproszczenie ewidencji podatkowej;
- brak podatku od różnic pomiędzy rozliczeniem rachunkowym a podatkowym;
- niższe opodatkowanie wypłaty dywidend.

Podatek od przerzuconych dochodów – co to jest i kiedy się stosuje?
Jeszcze czymś innym jest podatek od przerzuconych dochodów. Ustawodawca zdefiniował go jako należność od zaliczonych do kosztów uzyskania przychodów w roku podatkowym oraz poniesionych przez podatnika na rzecz niemającego siedziby lub zarządu na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej podmiotu powiązanego z tym podatnikiem, jeżeli łącznie są spełnione następujące warunki:
- według przepisów prawa podatkowego obowiązujących w państwie siedziby, zarządu, zarejestrowania lub położenia tego podmiotu powiązanego, dochód (przychód) tego podmiotu uzyskany z jednego z tytułów wymienionych przez ustawodawcę podlega opodatkowaniu według stawki podatku dochodowego niższej niż 14,25% lub wyłączeniu z należnościami związanymi z tym podatkiem;
- ten podmiot powiązany uzyskuje od podatnika lub innych spółek powiązanych z tym podatnikiem co najmniej 50% ogółu przychodów określonych zgodnie z przepisami o podatku dochodowym lub przepisami o rachunkowości;
- ten podmiot powiązany przekazuje, w jakiejkolwiek formie, co najmniej 10% przychodów na rzecz innego podmiotu: zaliczając w związku z tym wydatki do kosztów rozliczanych dla celów podatku dochodowego lub wydatki te lub przychody odlicza od dochodu, podstawy opodatkowania lub od podatku w jakiejkolwiek formie, lub jeżeli przychody te składają się na zysk przeznaczony do wypłaty, bez względu na termin, w formie dywidendy lub innych przychodów z udziału w zyskach osób prawnych;
- suma określonych kosztów poniesionych przez podatnika w roku podatkowym na rzecz podmiotów powiązanych z podatnikiem, zaliczonych w roku podatkowym do kosztów uzyskania przychodów tego podatnika, stanowi co najmniej 3% sumy kosztów uzyskania przychodów podatnika za ten rok.
Podatek CIT a restrukturyzacja firmy
Oczywiście podatek CIT powinien być regulowany przez podatnika na bieżąco, bez generowania jakichkolwiek zaległości w tym zakresie. Gdyby jednak do takich zaległości doszło, a podatnik zdecydował się na otwarcie restrukturyzacji, to wierzytelności z tytułu niezapłaconych podatków zostanie objęta układem. Gdyby jednak do takich zaległości doszło, a podatnik zdecydował się na otwarcie restrukturyzacji, to wierzytelności z tytułu niezapłaconych podatków zostanie objęta układem. Tym samym propozycje układowe przygotowane przez dłużnika muszą uwzględniać ten fakt.
Przeczytaj również: Jak prawidłowo sporządzić regulamin pracy?
Podsumowanie
CIT to podatek dochodowy opłacany przez osoby prawne, a więc stanowi on odpowiednik podatku dochodowego od osób fizycznych (PIT). Opłaca się go w dwóch stawkach: 19 proc. lub 9 proc. podstawy opodatkowania. W ostatnich latach sporą popularność zyskał tzw. estoński CIT, który pozwala osobom prawnym rozliczać podatek dochodowy w sposób uproszczony, a nierzadko o wiele korzystniejszy w zestawieniu z zasadami ogólnymi. Jeżeli podatnik ma zaległości w regulowaniu podatku CIT, a zdecyduje się na otwarcie postępowania restrukturyzacyjnego, to zostaną one objęte układem.