Opodatkowanie fundacji rodzinnych to niezwykle istotne zagadnienie dla wszystkich, którzy chcą ustanowić taką fundację. W końcu kwestie podatkowe zawsze warto rozważyć przed jej ufundowaniem. Wyjaśni je radca prawny zajmujący się tą tematyką.
Spis treści:
- Fundacja rodzinna – opodatkowanie na korzystnych zasadach
- Fundacja rodzinna a podatek CIT
- Opodatkowanie działalności gospodarczej prowadzonej przez fundację rodzinną
- Fundacja rodzinna a podatek PIT
- Odpowiedzialność za zaległości podatkowe fundacji rodzinnej
- Czy fundacja rodzinna płaci podatki? Krótkie podsumowanie
Fundacja rodzinna bez wątpienia stanowi jedną z najważniejszych i najciekawszych nowości, jakie zostały wprowadzone w ostatnim czasie do polskiego porządku prawnego. Jej najważniejszym zadaniem jest ułatwienie sukcesji majątku rodzinnego, zwłaszcza w przypadkach, gdy nie wszyscy członkowie najbliższej rodziny przedsiębiorcy chcą zając się codziennym zarządzaniem biznesem. Jednak przed podjęciem decyzji o powołaniu fundacji rodzinnej trzeba przemyśleć szereg spraw, w tym zwłaszcza kwestie podatkowe. Zapraszam do lektury poniższego tekstu, w którym wyjaśnię najważniejsze zasady opodatkowania fundacji rodzinnej!
Fundacja rodzinna – opodatkowanie na korzystnych zasadach
Fundacja rodzinna – opodatkowanie tej osoby prawnej jest ściśle związane z jej charakterem – ma przede wszystkim ułatwić przeprowadzenie sukcesji rodzinnego majątku. Jednak zasadność utworzenia fundacji rodzinnej zawsze powinna być podyktowana analizą opłacalności podjęcia takiego kroku. Tu z kolei niezwykle istotną kwestią są zasady opodatkowania fundacji rodzinnej. W związku z warto pamiętać, że:
- co do zasady fundacja rodzinna jest zwolniona z konieczności regulowania podatku dochodowego od osób prawnych (CIT). Jednak w tym obszarze istnieją istotne wyjątki;
- świadczenia otrzymywane przez beneficjentów od fundacji rodzinnej co do zasady podlegają opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych (PIT);
- jeżeli fundacja rodzinna ma obowiązek płacenia podatków, ale nie wywiązuje się z niego, to odpowiedzialność za zaległości może spocząć nie tylko na samej fundacji, ale również na członkach jej zarządu.
Przeczytaj także: Ustawa o fundacji rodzinnej – kogo dotyczy i jak działa?
Fundacja rodzinna a podatek CIT
Zgodnie z art. 6 ust. 1 pkt 25 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych, fundacja rodzinna jest zwolniona z podatku CIT. Jest to tzw. zwolnienie podmiotowe, co oznacza, iż ustawodawca zdecydował, że fundacja rodzinna jako taka jest zwolniona z podatku dochodowego od osób prawnych. Jednak nie jest to zwolnienie absolutne. W niektórych przypadkach fundacja rodzinna musi regulować CIT. Opodatkowanie fundacji rodzinnej podatkiem dochodowym jest jednak wyjątkiem.
CIT należy zapłacić, gdy fundacja przekazuje środki swoim beneficjentom. Chodzi tu również o przekazywanie mienia związane z rozwiązaniem fundacji. W takich okolicznościach stawka podatku CIT wynosi 15 proc. Obliczając jego dokładną wysokość, nie można odliczyć kosztów uzyskania przychodu oraz amortyzacji. Trzeba o tym pamiętać, zwłaszcza, że w wielu innych przypadkach regulowanych przez ustawę o podatku dochodowym od osób prawnych istnieje możliwość dokonania takich odliczeń. Dla fundacji rodzinnej CIT kalkuluje się od wartości świadczenia lub mienia otrzymywanego przez beneficjenta.
Opodatkowanie działalności gospodarczej prowadzonej przez fundację rodzinną
Fundacja rodzinna – podatki zaczynają wówczas odgrywać bardzo istotną rolę – może także prowadzić działalność gospodarczą. Jeżeli czyni to w ramach przewidzianych przez ustawę o fundacji rodzinnej, to nie płaci z tego tytułu podatku. Jeżeli jednak ramy te przekroczy, to musi uiścić go w wysokości aż 25 proc. Tym samym należy przypomnieć, że prowadzenie działalności gospodarczej przez fundację rodzinną może dotyczyć jedynie:
- zbywania mienia, o ile mienie to nie zostało nabyte wyłącznie w celu dalszego zbycia;
- najmu, dzierżawy lub udostępniania mienia do korzystania na innej podstawie;
- przystępowania do spółek handlowych, funduszy inwestycyjnych, spółdzielni oraz podmiotów o podobnym charakterze, mających swoją siedzibę w kraju albo za granicą, a także uczestnictwa w tych spółkach, funduszach, spółdzielniach oraz podmiotach;
- nabywania i zbywania papierów wartościowych, instrumentów pochodnych i praw o podobnym charakterze;
- udzielania pożyczek podmiotom określonym w ustawie;
- obrotu zagranicznymi środkami płatniczymi należącymi do fundacji rodzinnej w celu dokonywania płatności związanych z działalnością fundacji rodzinnej;
Ponadto w związku z prowadzonym gospodarstwem rolnym fundacja rodzinna może także prowadzić działalność gospodarczą w zakresie:
- produkcji przetworzonych w sposób inny niż przemysłowy produktów roślinnych i zwierzęcych;
- gospodarki leśnej.
Fundacja rodzinna a podatek PIT
O ile odpowiedź na pytanie, czy fundacja rodzinna płaci podatki, brzmi „zasadniczo nie”, o tyle zagadnienie to w przypadku beneficjentów takiej fundacji jest nieco bardziej skomplikowane. Co do zasady świadczenia, jakie uzyskują beneficjenci fundacji rodzinnej, podlegają opodatkowaniu podatkiem PIT, według stawki 15 proc. Jednak także od tej zasady są wyjątki. Dotyczą one osób zaliczanych do tzw. zerowej grupy podatkowej w stosunku do fundatora, a więc jego:
- małżonek;
- wstępni;
- zstępni;
- pasierbowie;
- rodzeństwo;
- macocha;
- ojczym.
Jednocześnie osoby zaliczane – w stosunku do fundatora – do pierwszej lub grupy podatkowej płacą PIT w wysokości 10 proc.
Odpowiedzialność za zaległości podatkowe fundacji rodzinnej
Za prawidłowe naliczanie i płatność podatków odpowiada przede wszystkim zarząd fundacji rodzinnej. Jednak nie wolno zapominać, że fundacja rodzinna jest osobą prawną, a więc odpowiada za swoje zobowiązania jedynie własnym majątkiem. Jednak w Ordynacji podatkowej istnieją przepisy regulujące osobistą odpowiedzialność członków zarządu za zobowiązania podatkowe kierowanej przez nich osoby prawnej. Istnieje więc możliwość, aby zaległości podatkowe fundacji rodzinnej wyegzekwować z prywatnego majątku osób zasiadających w jej zarządzie.
Z tego względu członkowie zarządu zawsze powinni dokładać wszelkich starań, aby prawidłowo regulować należności podatkowe fundacji rodzinnej. W przeciwnym razie mogą spodziewać się poważnych problemów, włącznie z przeprowadzeniem egzekucji z ich prywatnego majątku.
Zobacz również: Fundacja rodzinna – korzyści z założenia
Czy fundacja rodzinna płaci podatki? Krótkie podsumowanie
Fundacja rodzinna zasadniczo została zwolniona z obowiązku płatności podatku dochodowego od osób prawnych, a więc CIT. Dotyczy to także działalności gospodarczej prowadzonej przez fundację rodzinną. Należy się przy tym liczyć z pewnymi wyjątkami. Przede wszystkim fundacja rodzinna musi uregulować CIT, jeżeli wypłaca świadczenia na rzecz beneficjentów lub przekazuje na ich rzecz swój majątek, np. w związku z rozwiązaniem. W przypadku prowadzenia działalności gospodarczej przez fundację rodzinną jest ona zwolniona z podatku dochodowego tylko wówczas, gdy działalność ta mieści się w ramach wyznaczonych przez ustawodawcę. Natomiast otrzymanie świadczeń od fundacji przez beneficjentów praktycznie zawsze łączy się z obowiązkiem zapłaty przez nich PIT. Na zwolnienie mogę tu liczyć jedynie członkowie najbliższej rodziny fundatora fundacji rodzinnej.
