Zmiany w restrukturyzacji mają przede wszystkim ułatwić przedsiębiorcom oddłużenie. Czego więc można się spodziewać? Na to pytanie odpowie radca prawny specjalizujący się w pomocy zadłużonym przedsiębiorcom.
Spis treści:
- Zmiany restrukturyzacyjne – o czym pamiętać?
- Nowe warunki korzystania z postępowań restrukturyzacyjnych
- Zmiana pozycji wierzycieli
- Pomoc przy negocjowaniu układu
- Zmiany w restrukturyzacji – co z nich wyniknie?
Zmiany w Prawie restrukturyzacyjnym – te, które już zostały wprowadzone oraz te dopiero mające się w nim znaleźć – mają jeden wspólny cel: ułatwić przedsiębiorcom oddłużenie i uratowanie swoich biznesów. Co dokładnie może zmienić się w restrukturyzacji? Wobec narastającego kryzysu gospodarczego to jedno z ważniejszych pytań, przed którym stają przedsiębiorcy.
Zmiany restrukturyzacyjne – o czym pamiętać?
Zmiany restrukturyzacyjne, w praktyce sprowadzające się do nowelizacji Prawa restrukturyzacyjnego, są obecnie związane przede wszystkim z koniecznością wdrożenia tzw. dyrektywy drugiej szansy. Jest to dyrektywa Unii Europejskiej, której głównym celem jest wprowadzenie prostych regulacji prawnych pozwalających każdemu zadłużonemu przedsiębiorcy na sprawne rozwiązanie swoich problemów finansowych, a co za tym idzie na uniknięcie upadłości.
Cześć tych przepisów została już implementowana do polskiego porządku prawnego, m.in. poprzez wprowadzenie tzw. uproszczonej restrukturyzacji, która obecnie jest najpopularniejszym spośród postępowań restrukturyzacyjnych. Natomiast ciągle na etapie prac rządowych znajduje się projekt nowelizacji Prawa restrukturyzacyjnego mający za zadanie dokończenie procesu implementacji wskazanej powyższej dyrektywy. Jego najważniejszym rozwiązaniem jest wprowadzenie podziału na:
- restrukturyzację zapobiegawczą (prowadzoną w ramach postępowanie o zatwierdzenie układu, przyspieszonego postępowania układowego oraz postępowania układowego);
- postępowanie sanacyjne, które co do zasady nie zostanie objęte unormowaniami zawartymi w dyrektywie drugiej szansy.
Nowy podział procedur restrukturyzacyjnych pociągnie za sobą pewne nowości w przebiegu samych spraw – to zaś oznacza zmiany zarówno dla dłużników, jak i wierzycieli.
Nowe warunki korzystania z postępowań restrukturyzacyjnych
Kluczowe zmiany w Prawie restrukturyzacyjnym odnoszą się do kryteriów wyboru postępowań restrukturyzacyjnych. Obecnie dłużnik, który znalazł się w stanie niewypłacalności lub zagrożenia niewypłacalnością ma właściwie pełną swobodę. Ma prawo wybrać to z czterech postępowań restrukturyzacyjnych, które uzna za najbardziej odpowiednie dla siebie. Jeżeli nowe przepisy wejdą w życie, sytuacja ta ulegnie zmianie.
W myśl projektu noweli dla dłużników niewypłacalnych i zagrożonych niewypłacalnością będą dostępne postępowania z zakresu restrukturyzacji zapobiegawczej. Natomiast z sanacji będą mogli korzystać jedynie dłużnicy niewypłacalni. Warto tu przypomnieć, że w ramach postępowania sanacyjnego nie tylko dąży się do zawarcia i zatwierdzenia układu, ale również do przeprowadzania działań sanacyjnych. Ustawodawca definiuje jako czynności prawne i faktyczne, które zmierzają do poprawy sytuacji ekonomicznej dłużnika i mają na celu przywrócenie dłużnikowi zdolności do wykonywania zobowiązań, przy jednoczesnej ochronie przed egzekucją. W praktyce najczęściej w grę wchodzą takie działania, jak:
- uzyskanie pomocy publicznej;
- restrukturyzacja zatrudnienia;
- sprzedaż części majątku;
- rozwiązanie nierentownych kontraktów;
- pozyskanie nowych klientów.
Przeczytaj także: Prawo restrukturyzacyjne. O czym musisz wiedzieć?
Zmiana pozycji wierzycieli
Zmiany w restrukturyzacji dotyczą także pozycji wierzycieli w ramach tego rodzaju postępowania. Każda restrukturyzacja wymaga prawidłowego wyważenia pomiędzy interesami dłużników a prawami wierzycieli. Oznacza to przede wszystkim zakaz takiego prowadzenia postępowania restrukturyzacyjnego, którego efektem byłoby pokrzywdzenia wierzycieli. Natomiast do przyjęcia układu wymagana jest zgoda odpowiedniej większości wierzycieli.
Okoliczności te ulegną pewnym zmianom po nowelizacji Prawa restrukturyzacyjnego. W projekcie noweli założono wprowadzenie możliwości zatwierdzenia układu przez sąd nawet wbrew sprzeciwowi części wierzycieli. Zawsze jednak będzie to dopuszczalne tylko po spełnieniu określonych przesłanek. Jednym z nich będzie odpowiednio wysoki poziom zaspokojenia wierzycieli sprzeciwiających się układowi.
Dodatkowo sąd restrukturyzacyjny ma zyskać prawo dokonania zmian w zawartym układzie, który został mu przedstawiony do zatwierdzenia. Zgodnie z treścią projektu noweli sąd będzie mógł dokonać stosownych zmian w układzie, jeżeli zmiany te nie naruszą istotnych postanowień układu i na skutek ich wprowadzenia sąd go zatwierdzi.
Z drugiej strony sąd ma zostać zobowiązany do odmowy zatwierdzenia układu, gdyby okazało się, że wierzyciel głosujący przeciwko układowi oraz który zgłosił swoje zastrzeżenia wobec układu, znalazłby się w wyniku realizacji układu w gorszej sytuacji, niż w przypadku przeprowadzenia postępowania upadłościowego lub w przypadku zakończenia postępowania restrukturyzacyjnego bez przyjęcia układu. Unormowanie to ma być kolejnym środkiem zabezpieczającym interesy wierzycieli.
Tym samym wierzyciele sprzeciwiający się treści układu nadal zachowają prawo do wyrażenia swojego stanowiska i obrony go przed sądem. Choć równolegle przyjęcie układu wbrew ich poglądom stanie się łatwiejsze. Tym samym – pod warunkiem wejścia w życie opracowywanych przepisów – będziemy mieć do czynienia z poważną zmianą w sytuacji wierzycieli w ramach postępowania restrukturyzacyjnego.
Pomoc przy negocjowaniu układu
Prawo restrukturyzacyjne – zmiany, jakie się w nim szykują, jak widać, są naprawdę poważne. Prawo to daje szanse na skuteczne oddłużenie firmy pod warunkiem, że uda się zawrzeć układ pomiędzy dłużnikiem a wierzycielami. Tylko wówczas można myśleć o restrukturyzacji zobowiązań dłużnika. W tej perspektywie warto zauważyć, że ustawodawca chce dowartościować rolę nadzorcy i zarządcy.
W Prawie restrukturyzacyjnym ma znaleźć się nowy art. 25a, zgodnie z którym nadzorca i zarządca udzielają pomocy dłużnikowi i wierzycielom w prowadzonych przez nich negocjacjach w przedmiocie zawarcia układu. Za zgodą dłużnika nadzorcy i zarządca będą mogli skorzystać także z pomocy mediatora przy prowadzeniu tego rodzaju negocjacji.
Bez wątpienia jest to pomysł na dowartościowanie roli nadzorcy i zarządcy w ramach postępowań restrukturyzacyjnych, a jednocześnie z pewnością będzie to znaczne wsparcie przy zawieraniu układu. O ile oczywiście osoby pełniące te funkcje będą dobrze wywiązywać się z powierzonych im zadań. Tym bardziej warto wybierać na nadzorcę i zarządcę osoby z dużym dorobkiem zawodowym.
Przeczytaj także: Zakończenie i umorzenie postępowania restrukturyzacyjnego. Najważniejsze informacje
Zmiany w restrukturyzacji – co z nich wyniknie?
Skoro projekt nowelizacji Prawa restrukturyzacyjnego jest dopiero na etapie prac rządowych, to właściwie wszystko może się w nim zmienić. Zwłaszcza że przed nami jeszcze cały proces legislacyjny w Parlamencie. Jednak biorąc pod uwagę fakt, że zmiany te mają wprowadzać do polskiego porządku prawnego przepisy dyrektywy drugiej szansy, to można spodziewać się, że ustawodawca będzie chciał – przynajmniej w teorii – uprościć restrukturyzację, uczynić ją bardziej dostępną dla przedsiębiorców, a jednocześnie dawać szanse na rzeczywiste rozwiązanie problemów z zadłużeniem.
