Sztuczna inteligencja w biznesie – zobacz, jak legalnie użytkować

Treści, generowane przez sztuczną inteligencję, czyli wytwory AI, na stałe wpisały się w naszą codzienność – również tę biznesową. Korzystanie ze sztucznej inteligencji nie jest co prawda niczym nadzwyczajnym, ale zawsze wiąże się z ryzykiem prawnym – zwłaszcza gdy służy ona do tworzenia treści znajdujących zastosowanie w działalności gospodarczej. Jeżeli chcesz, aby w Twojej firmie AI służyło rozwojowi i nie stanowiła problemu, powinieneś zapoznać się z poniższym tekstem, w którym wyjaśnię przede wszystkim:

• czy treści generowane przez AI są chronione prawem autorskim,
• jakie są warunki zgodnego z prawem korzystania ze sztucznej inteligencji,
• w jakich przypadkach AI może prowadzić do powstania ryzyk prawnych.

Spis treści

• Czym jest sztuczna inteligencja i jakie ma zastosowanie w biznesie?
• Jakie szanse i wyzwania wiążą się z wykorzystaniem SI?
• Sztuczna inteligencja a prawo
• Prawa autorskie a treści generowane przez SI
• Jak legalnie i etycznie korzystać z SI w pracy?
• Podsumowanie – sztuczna inteligencja w biznesie jako szansa rozwoju

Dzięki sztucznej inteligencji życie stanie się inne. Zmienią się również warunki prowadzenia działalności gospodarczej. Dlatego, aby nie zostać w tyle, należy już teraz zorientować się, w jaki sposób AI może zostać wdrożona w Twoim przedsiębiorstwie. Ustalenie tego nie może pomijać prawnych aspektów funkcjonowania sztucznej inteligencji. Dlatego postanowiłem je przybliżyć. Zapraszam do lektury!

Czym jest sztuczna inteligencja i jakie ma zastosowanie w biznesie?

Sztuczna inteligencja jest obecnie jednym z najnowocześniejszych rozwiązań, wykorzystywanych do poprawy skuteczności biznesowej. Czym w ogóle jest sztuczna inteligencja? Przez sztuczną inteligencję – z języka angielskiego artificial intelligence (AI) – najczęściej rozumie się technologię pozwalającą maszynom na naśladowanie ludzkich możliwości rozumowania. W dużym uproszczeniu sztuczna inteligencja – biznes właśnie dlatego może ją tak szeroko wykorzystywać – to po prostu program komputerowy, który pozwala, chociażby na generowanie treści, wykonywanie powtarzalnych zadań czy aktywność w mediach społecznościowych.

W praktyce charakter treści wygenerowanych przez AI nie jest nazbyt nowatorski. Wynika to z faktu, że AI zawsze funkcjonuje na bazie już istniejącego utworu, a raczej całego zestawienia różnego rodzaju danych. AI pozwala więc nie tyle na tworzenie dzieł o indywidualnym charakterze, ile na sprawne zbieranie informacji, które można wykorzystać w pracy. Jednak wraz z postępem technologicznym algorytmy sztucznej inteligencji podlegają stałemu rozwojowi, w tym wykorzystując uczenie maszynowe, co pozwala żywić nadzieję, że w przyszłości AI będzie mieć dużo większe zdolności niż obecnie. W rozwoju swojej firmy przedsiębiorca może wykorzystać sztuczną inteligencję przede wszystkim do:

• przeprowadzenia rozbudowanej analizy danych;
• wdrożenia oprogramowania przejmującego od ludzi wykonywanie powtarzalnych czynności (automatyzacja procesów);
• wprowadzenia do firmy usług, jakie mogą wykonać wirtualni asystenci;
• spersonalizowanego marketingu.

Jeżeli AI jest dobrze używane, może dać przedsiębiorcy przewagę konkurencyjną. Należy pamiętać przy tym, że sięganie do narzędzi AI nie jest panaceum na wszystko. Wręcz przeciwnie – bezrefleksyjne poleganie na sztucznej inteligencji nie tylko jest wątpliwe w świetle obowiązującego prawa, ale może wręcz doprowadzić do sytuacji, w której wytwory AI staną się dla przedsiębiorcy obciążeniem. Jakie więc sztuczna inteligencja w biznesie daje szanse i generuje wyzwania?

Przeczytaj także: Sprawdź, kim jest sygnalista i jaka jest jego rola w biznesie

Jakie szanse i wyzwania wiążą się z wykorzystaniem SI?

Sztuczna inteligencja w pracy przedsiębiorstwa rzeczywiście daje wiele różnych szans, wśród których należy wymienić:

• zwiększenie efektywności realizowanych zadań;
• ułatwienia w prowadzeniu audytów;
• realizację procesu decyzyjnego w krótkim czasie;
• obsługę klienta w o wiele szybszym tempie, bez konieczności angażowania wielu osób.

Z drugiej strony sztuczna inteligencja i biznes ma też swoje ciemne strony. Już teraz można zauważyć, że:

• rozwój AI może doprowadzić do likwidacji wielu miejsc pracy;
• zakres odpowiedzialności sztucznej inteligencji jest właściwie nieporównywalny z odpowiedzialnością ponoszoną przez pracowników;
• zastosowanie sztucznej inteligencji nieraz prowadzi do naruszenia prawa autorskiego.

Owszem, w dzisiejszych czasach AI odgrywa coraz większą rolę. Ale otwiera również szereg pytań, zwłaszcza o prawo autorskie. Sztuczna inteligencja, w rozumieniu prawa autorskiego, bazuje na cudzych dziełach. Co to znaczy?

Sztuczna inteligencja a prawo

Każde dzieło jest chronione prawem autorskim. Bez względu na to, w jakiej postaci zostało ono utrwalone. Sztuczna inteligencja – prawo pozostaje w tym obszarze dopiero na początkowym etapie tworzenia regulacji – właściwie jest unormowana w niewielkim zakresie. Na poziomie Unii Europejskiej decydujące znaczenie w obszarze AI ma tzw. akt o sztucznej inteligencji, a więc rozporządzenie 2024/1689 ustanawiające zharmonizowane przepisy dotyczące sztucznej inteligencji. Jest to pierwszy akt unijny, w którym najważniejsza jest sztuczna inteligencja. Prawa autorskie zajmują w nim bardzo ważne miejsce. 

Prawa autorskie a treści generowane przez SI

Obecnie przyjmuje się, że do stworzenia dzieła niezbędna jest działalność człowieka. Ochronie prawnej podlegają dzieła utrwalone w jakiejkolwiek postaci przez twórcę. Chodzi tu zarówno o prawa majątkowe (zwłaszcza o prawo do wynagrodzenia za korzystanie z utworu), jak i prawa osobiste, związane przede wszystkim z oznaczeniem autorstwa. W tym znaczeniu dzieła AI po prostu nie istnieją jako odrębne utwory, gdyż twórcą może być jedynie człowiek, a nie komputer. W przypadku sztucznej inteligencji przejaw działalności twórczej to przede wszystkim zaprogramowanie AI do wykonywania zlecanych jej zadań. To by z kolei znaczyło, że dzieła stworzone z wykorzystaniem sztucznej inteligencji należą do twórcy samej AI.

Prawo autorskie – sztuczna inteligencja właśnie w tych przypadkach rozpala najgorętsze spory – zawsze chroni autorskie prawa osobiste i majątkowe do treści wykorzystywanych przez algorytm AI. Sztuczna inteligencja samodzielnie niczego nie tworzy, ale sięga do treści, które zostały wygenerowane przez twórców. Przepisy prawa zakładają, że bez zgody twórcy nie można korzystać z jego dzieła, chyba że zostało ono zamieszczone w jakiejś domenie publicznej – co jednak nie może nastąpić bez zgody twórcy. W praktyce oznacza to, że korzystanie z utworów przez AI powinno wiązać się z wynagrodzeniem dla ich twórców. Tym samym zasadne staje się pytanie: co zrobić, aby sztuczna inteligencja w biznesie była legalna? W tym kontekście znowu na pierwszy plan wysuwa się temat sztuczna inteligencja i prawa autorskie. 

Zobacz: Dropshipping a prawo – co warto wiedzieć?

Jak legalnie i etycznie korzystać z SI w pracy?

Nie ma wątpliwości, że w dzisiejszych czasach sztuczna inteligencja staje się coraz ważniejszym narzędziem pracy. Aby jednak sztuczna inteligencja w pracy była wykorzystywana w pełni legalnie, nie może naruszać praw autorskich. Z legalnym i etycznym korzystaniem z AI w biznesie mamy do czynienia, gdy sztuczna inteligencja:

• nie służy do tworzenia treści, ale do analizy danych. Zwykłe skopiowanie treści generowanych przez AI stwarza ryzyko powielenia materiałów objętych prawami autorskimi;
• jest pomocą przy opracowywaniu materiałów i podejmowaniu decyzji, ale nie zastępuje samego procesu twórczego;
• służy automatycznemu opracowaniu samodzielnie zebranych danych, np. stworzeniu tabeli czy wykresów.

Podsumowanie – sztuczna inteligencja w biznesie jako szansa rozwoju

Sztuczna inteligencja w biznesie jest naprawdę przydatnym narzędziem, pozwalającym na zwiększenie efektywności prowadzenia działalności gospodarczej. Niestety korzystanie z niej to niekiedy naruszenie prawa. Dzieje się tak zwłaszcza wtedy, gdy AI, zamiast wspierać procesy biznesowe, zupełnie je zastępuje. Największym ryzykiem staje się wówczas naruszenie praw autorskich do dzieł, z których korzysta sztuczna inteligencja. Za najprostszy przykład takiej sytuacji mogą posłużyć skopiowane opisy produktów, choć tak naprawdę do generowania treści AI zawsze potrzebuje innych treści, przeważnie objętych ochroną prawno-autorską. Jeżeli nie chcesz, aby w Twojej firmie sztuczna inteligencja stała się balastem zamiast szansą na rozwój, musisz o tym pamiętać.