Wśród możliwych form prowadzenia działalności gospodarczej w Polsce, spółki stanowią znaczący odsetek. Liczba zarejestrowanych spółek w naszym kraju, sięga 500 tysięcy.
Ta forma prowadzenia działalności gospodarczej obejmuje formy kapitałowe i osobowe tj. spółka z ograniczoną odpowiedzialnością, spółki jawne, komandytowe, cywilne oraz nowe w naszym ustawodawstwie, proste spółki akcyjne.
Zdolność do restrukturyzacji posiada każda z tych form działalności. W każdym jednak przypadku należy zwrócić na uwagę odrębność, wynikającą choćby ze sposobu reprezentacji czy odpowiedzialności organów reprezentujących daną spółkę przed wierzycielami. Mimo, iż spółki kapitałowe przyjęło się uważać za bezpieczną formę prowadzenia przedsiębiorstwa, należy pamiętać, iż na członkach zarządu spółki ciąży odpowiedzialność osobista w razie nie założenia wniosku o upadłość spółki w terminie ustalonym ustawowo. To ważny element analizy spółki w kryzysie niewypłacalności lub zagrożenia niewypłacalnością.
Dane mówią, iż spółka była jedną z najczęściej restrukturyzowanych form prowadzenia działalności gospodarczych w 2022 roku. Ponad 3-krotny wzrost postępowań restrukturyzacyjnych w ostatnich dwóch latach, jest wynikiem zarówno zliberalizowania przepisów ustawy o prawie restrukturyzacyjnym, jak i wzrastającą wiedzą wśród osób zarządzających spółkami kapitałowymi i osobowymi.
Postępowania restrukturyzacyjne, różnego typu, są jednym ze sposobów uniknięcia upadku przedsiębiorstwa. Pamiętajmy, iż dalszej perspektywie, postępowanie restrukturyzacyjne pomoże ochronić majątek osobisty członków Zarządu spółek kapitałowych.
Do specyfiki postępowania restrukturyzacyjnego spółki należy:
Szczegółowe badanie bilansów, rachunku zysków i strat przedsiębiorstwa niezależnie od wielkości spółki oraz branży i rynków, na których działa.
Badanie i dokonywanie spisów majątku oraz środków trwałych, które zgromadziła spółka w okresie poprzedzających postępowanie restrukturyzacyjne.
Sporządzenie szczegółowego spisu wierzycieli i wierzytelności wraz z badaniem wysokości wierzytelności spornych. To szczególnie ważne dla dużych podmiotów gospodarczych o szerokich rynkach zbytu i skomplikowanej strukturze zobowiązań. Dla podmiotów, których wysokość wierzytelności spornych przekracza 15%, Ustawodawca dedykuje postępowanie układowe.
Dla rozpoznania całości obrazu finansów spółki, przeprowadza się szczegółową analizę struktury zadłużenia, wartości i struktury majątku (analiza aktywów i pasywów) oraz szczegółowo bada zdolność restrukturyzacyjną podmiotu gospodarczego. W przeprowadzeniu profesjonalnej analizy pomaga licencjonowany Doradca Restrukturyzacyjny wraz z zespołem analityków i specjalistów finansowych.
Otwarcie postępowania restrukturyzacyjnego, w tym zwłaszcza postępowania o zatwierdzenie układu, pozwala natychmiastowo wprowadzić działania naprawcze, jak i ochronić majątek przedsiębiorstwa, poprzez uniknięcie ogłoszenia upadłości.
Postępowania restrukturyzacyjne, są bowiem zbiorem procedur naprawczych i oddłużeniowych, zmierzających do natychmiastowej poprawy płynności przedsiębiorstwa.
Do korzyści dostępnych natychmiastowo, wraz z dniem otwarciem postępowania, należą:
- Rmożliwość zatrzymania spłaty rat kredytowych w trakcie trwania całego postępowania restrukturyzacyjnego, w szczególnych przypadkach nawet do 9-12 mc.
- Rwstrzymanie zapłaty wszystkich zobowiązań powstałych przed otwarciem postępowania restrukturyzacyjnego.
- Rochrona poziomu zatrudnienia w spółce dzięki szybkiej poprawie płynności finansowej.
- Rzatrzymanie wszelkich obecnych i przyszłych działań egzekucyjnych wobec spółki również tych prowadzonych z jej majątku, rachunku oraz ruchomości. Dotyczy to również licytacji komorniczych ruchomości lub nieruchomości przedsiębiorstwa.
- Rutworzenie listy tzw. umów kluczowych, które nie mogą zostać spółce wypowiedziane w trakcie trwania całego postepowania restrukturyzacyjnego. Szczególnie ważną kategorią są tu umowy leasingowe linii i ciągów produkcyjnych.
Do korzyści o charakterze długofalowym należą:
- Runiknięcie upadłość przedsiębiorstwa.
- Rmożliwość całkowitej redukcji kosztów odsetkowych, egzekucyjnych i komorniczych. W planie spłaty zobowiązań przedsiębiorstwa, uwzględnia się również możliwość redukcji kapitału pozostałego do spłaty.
- Rrozłożenia spłaty wszystkich zobowiązań objętych postępowaniem, nawet do 15 lat.
- Rszczególną korzyścią jest stałość kosztów obsługi zobowiązań finansowych. Plan spłaty jest prawie zawsze wyrażony w jednej, stałej racie miesięcznej. Rata nie jest uzależniona od czynników zew. tj. WIBOR aż do końca planu spłaty zatwierdzonego podczas postępowaniu restrukturyzacyjnym.
- Rumorzenie i uchylenie postępowań egzekucyjnych i komorniczych prowadzonych przed rozpoczęciem restrukturyzacji,
Powyżej opisane korzyści mogą zostać osiągnięte w wyniku otwarcia postępowania restrukturyzacyjnego.
Ustawodawca przewidział aż 4 typy postępowań restrukturyzacyjnych, w tym postępowanie o zatwierdzenie układu wprowadzone na wzór restrukturyzacji uproszczonej/covidowej z Tarczy 4.0.
Należą do nich:
- Rpostępowanie o zatwierdzeni układu tzw. PZU. Ten typ postępowania, jako jedyny, prowadzony jest poza Sądem. Otwiera je i nadzoruje, licencjonowany Doradca Restrukturyzacyjny. Postepowanie trwa 4 miesiące.
- Rprzyspieszone postępowanie układowe, które prowadzi Sąd miejscowo właściwy przedsiębiorstwu.
- Rpostępowanie układowe. Prowadzone przed Sądem, gdy spółka posiada ponad 15% wierzytelności spornych.
- Rpostępowanie sanacyjne, które oddaje zarząd nad przedsiębiorstwem, pod kuratelę zarządcy.
Ze względu na nieskomplikowaną i szybką procedurę otwarcia, postępowanie o zatwierdzeniu układu jest najczęściej wybieranym typem postępowania restrukturyzacyjnego w Polsce. Ma korzystną cenę oraz zapewnia Dłużnikowi – spółce, natychmiastową ochronę przeciw-egzekucyjną.
Postępowanie o zatwierdzenie układu może otworzyć jedynie licencjonowany doradca restrukturyzacyjny. Numer licencji oraz doświadczenie doradcy restrukturyzacyjnego, można sprawdzić na stronach internetowych np. Krajowy Rejestr Zadłużonych ( krz.ms.gov.pl) lub na stronie Ministerstwa Sprawiedliwości.
4-miesięczne postępowanie o zatwierdzenie układu przebiega wg poniższego schematu:
Analiza
Analiza struktury zobowiązań finansowych przedsiębiorstwa ze szczególną analizą wynagrodzeń pracowniczych. To zobowiązanie spółki nie podlega restrukturyzacji w żadnym zakresie.
Umowa
Podpisanie umowy z licencjonowanym doradcą restrukturyzacyjnym oraz określenie sposobu zapłaty ceny postępowania. Możliwa jest zapłaty ceny postępowania w układzie ratalnym.
Postępowanie
Otworzenie i przeprowadzenie postępowania restrukturyzacyjnego zgodnie z obowiązującymi przepisami prawa. Postępowanie o zatwierdzenie układu, otwierane jest poprzez obwieszczenie na stronach portalu krz.ms.gov.pl. Otwarcie postępowania natychmiastowo gwarantuje ochronę przed działaniami egzekucyjnymi i komorniczymi.
Zgromadzenie wierzycieli
Przeprowadzenie zgromadzenia wierzycieli oraz głosowania wierzycieli, celem którego jest zatwierdzenie przedstawionego planu spłaty.
Do zatwierdzenia planu spłaty nie jest wymagana 100% zgoda wszystkich wierzycieli biorących udział w głosowaniu.
Zatwierdzenie planu spłaty
Po uzyskaniu pozytywnego wyniku głosowania, następuje zatwierdzenie planu spłaty przez Sąd. Postępowanie kończy się wraz z uprawomocnieniem się postanowienia o zatwierdzeniu planu spłaty. Należy podkreślić iż całość opisanej powyżej procedury może trwać od 4 do nawet 12 miesięcy
Nadzór i doradztwo
Doradca restrukturyzacyjny, będący nadzorcą układu w trakcie trwania postępowania, po zatwierdzeniu planu spłaty, staje się nadzorcą wykonania planu spłaty. Jest to ważny element postępowania, który został ujęty w ustawie o prawie restrukturyzacyjnymi trwa aż do zakończenia planu spłaty czyli np. przez 15 lat.