Prawo w biznesie
Obowiązek raportowania ESG obecnie dotyczy szeregu firm, a w najbliższych latach liczba podmiotów objętych tym obowiązkiem będzie jedynie rosnąć. Dlatego, jeżeli prowadzisz działalność gospodarczą, powinieneś wiedzieć:
- kiedy i kto musi składać sprawozdania ESG;
- jakie dane obejmuje obowiązek sprawozdawczy;
- jakie korzyści płyną ze sprawozdań ESG.
Spis treści
- Raportowanie ESG – co to jest i dlaczego jest istotne?
- Kiedy obowiązujące raportowanie ESG?
- Jak przygotować raport ESG krok po kroku?
- Jakie dane zawiera raport ESG?
- Korzyści wynikające z raportowania ESG
- Podsumowanie – co powinieneś wiedzieć o raportowaniu ESG?
Działanie przedsiębiorstw w zakresie zrównoważonego rozwoju jest jednym z najważniejszych, jakie mogą one podjąć, aby zbudować solidną i rozpoznawalną markę, wzbudzającą zainteresowanie nie tylko klientów, ale przede wszystkim inwestorów. Ograniczenie ryzyka utraty reputacji wydaje się szczególnie istotne zwłaszcza dzisiaj, gdy konkurencja w niemal każdej branży jest coraz bardziej zacięta i wyrównana. Jednak zrównoważony rozwój to nie tylko kwestia budowy marki, ale również obowiązków wynikających z obowiązującego prawa, chociażby w zakresie raportowania ESG. Poniżej wyjaśnię, na czym ono polega. Zapraszam do lektury!
Raportowanie ESG – co to jest i dlaczego jest istotne?
Raportowanie ESG jest elementem strategii związanej z aktualnym prawodawstwem oraz polityką Unii Europejskiej. ESG – co to właściwie oznacza? Najlepiej wyjaśnić tę kwestię poprzez rozwinięcie skrótu. ESG oznacza Environmental – Social – Governance, czyli Środowiskowy Społeczny Ład Korporacyjny. Najważniejszym celem ESG pozostaje podejmowanie przez przedsiębiorstwa odpowiednich działań w zakresie zrównoważonego rozwoju. W ramach działań objętych Environmental – Social – Governance badany jest wpływ działalności konkretnej firmy na szeroko pojęte otoczenie.
Z punktu widzenia raportowania ESG najważniejsze są dwie kwestie:
- wypełnienie obowiązków nałożonych przez prawo Unii Europejskiej;
- budowa marki firmy dbającej o środowisko i otoczenie społeczne.
Można zaryzykować tezę, że każdy z tych wymiarów, jaki przyjmuje raportowanie ESG jest równie ważny. Oczywiście w najbardziej podstawowym sensie chodzi o wypełnienie obowiązków nałożonych przez prawodawstwo unijne. Ale nie tylko. Współcześnie coraz większego znaczenia nabiera posiadanie marki, której znakiem rozpoznawczym są aktywne działania na rzecz ochrony środowiska naturalnego oraz podnoszenia standardów zarządzania. Kiedy natomiast pojawia się obowiązek raportowania ESG?
Może Cię również zainteresować: Rynek private debt wrasta – co to oznacza dla klientów?
Kiedy obowiązujące raportowanie ESG?
Obowiązek sprawozdawczości zrównoważonego rozwoju ustanawia CSRD (Corporate Sustainability Reporting Directive), czyli dyrektywa o sprawozdawczości przedsiębiorstw w sprawie zrównoważonego rozwoju. Została ona opublikowana w Dzienniku Urzędowym Unii Europejskiej 16 grudnia 2022 roku, ale wejście w życie jej przepisów rozciągnięto w czasie na kilka lat. Dla raportowania zrównoważonego rozwoju najważniejsze daty, to:
- 2024 rok – wtedy obowiązek raportowania objął spółki oraz grupy kapitałowe. Są to tzw. duże spółki, czyli podmioty zatrudniające ponad 500 pracowników i spełniające przy tym określone kryteria finansowe – wypracowujące roczne przychody na poziomie przekraczającym 40 mln euro lub posiadające sumę bilansową o wartości co najmniej 20 mln euro. Podmioty te muszą złożyć sprawozdanie ESG w roku 2025;
- 2025 rok – raportowanie ESG obejmuje duże spółki, spełniające co najmniej dwa z trzech następujących kryteriów: zatrudnianie ponad 250 pracowników, roczne przychody powyżej 50 mln euro, suma bilansowa powyżej 25 mln euro. Spółki te złożą raport w roku 2026;
- 2026 rok – dyrektywa CSRD zacznie być stosowana w stosunku do małych i średnich przedsiębiorstw, spełniających co najmniej dwa z trzech kryteriów: zatrudnienie ponad 10 pracowników; roczne przychody powyżej 700 tys. euro; suma bilansowa powyżej 350 tys. euro. Raport od małych i średnich spółek będzie musiał zostać złożony w 2027 roku.
Raporty zrównoważonego rozwoju stanowią obowiązek wchodzący w życie na raty, a więc poniekąd rozłożony w czasie. Jakich natomiast standardów raportowania trzeba przestrzegać? Jak krok po kroku przygotować taki raport ESG?
Jak przygotować raport ESG krok po kroku?
Dyrektywa CSRD wyróżnia dwie podstawowe grupy wymogów, jakie są kluczowe dla raportowania ESG. Są to wymogi:
- uniwersalne – czyli dotyczące danych, jakie podlegają ujawnieniu przez wszystkich przedsiębiorców objętych obowiązkiem raportowania;
- sektorowe – dotyczące przedsiębiorstw działających w wybranych branżach.
W praktyce obowiązek ujawniania danych w ramach raportowania ESG jest zróżnicowany i w dużej mierze zależy właśnie od sektora działalności konkretnej firmy. Nie zmienia to faktu, że ESG – raportowanie bez wątpienia stanowi jeden z jego najważniejszych elementów – dotyczy ładu korporacyjnego czy zagadnień społecznych, interesujących nie tylko dla organu nadzorczego, ale również dla potencjalnych inwestorów i klientów. Dlatego dla sprawozdawczości przedsiębiorstw w zakresie ESG tak ważny jest przejrzysty proces zbierania danych. Obowiązek raportowania ESG zostanie dobrze wypełniony, jeżeli proces przygotowania raportu będzie obejmował następujące kroki:
- zdefiniowanie zakresu raportowania;
- ustalenie harmonogramu działań w procesie raportowania;
- zebranie danych od zainteresowanych stron;
- zapewnienie interesariuszom możliwości zgłoszenia swojego stanowiska;
- identyfikacja potencjalnych i rzeczywistych negatywnych oddziaływań przedsiębiorstwa na środowisko i społeczeństwo;
- zaplanowanie działania ESG.
Zarówno dla dużych firm, jak i dla mniejszych przedsiębiorstw raportowanie ESG stanowi duże wyzwanie. Jakie dokładnie dane należy zamieścić w raporcie?
Jakie dane zawiera raport ESG?
ESG i fakt, co to jest, nie stanowi już zagadki – zawsze musi odnosić się do środowiska, społeczeństwa i zarządzania. Precyzyjniej raportowanie ESG, idąc za regulacjami, jakie wprowadza dyrektywa CSRD, dzieli się na raportowanie finansowe i niefinansowe. W przypadku raportów finansowych kwestie ESG są przeważnie ujmowane w innego rodzaju raportach dotyczących działalności firmy. Natomiast raportowanie niefinansowe może być traktowane jako klasyczne działanie w obszarze ESG. W raportowaniu tym, z punktu widzenia informacji niefinansowych, najważniejsze znaczenie mają dane dotyczące:
- emisji gazów cieplarnianych oraz zanieczyszczeń do gleby i wody;
- produkcji odpadów niebezpiecznych i wdrożonych sposobów ich unieszkodliwiania;
- ewentualnego zróżnicowania wysokości zarobków ze względu na płeć pracowników.
Obowiązek raportowania ESG jest właściwie wykonany jedynie wtedy, gdy dane zawarte w raporcie uwzględniają wszystkie aspekty działalności przedsiębiorstwa.
Sprawdź także: Jak długo przechowywać dokumenty ZUS? – archiwum firmowe
Korzyści wynikające z raportowania ESG
W procesie raportowania ESG liczy się rzetelność, która jest badana poprzez wymóg zewnętrznej weryfikacji raportu. Raportowanie informacji dotyczących problematyki ESG pociąga za sobą szereg korzyści, wśród których wyróżniają się następujące:
- budowa wiarygodnej marki;
- podniesienie prestiżu przedsiębiorstwa;
- wypracowanie odpowiedzialnego podejścia do środowiska i społeczeństwa;
- opracowanie nowych zasad zarządzania firmą.
Podsumowanie – co powinieneś wiedzieć o raportowaniu ESG?
Komisja Europejska i pozostałe instytucje unijne od bardzo dawna rozwijają swoją politykę na rzecz zrównoważonego rozwoju. Jest to szerokie zagadnienie, w skład którego wchodzi zarówno ochrona środowiska, jak i przykładowo przeciwdziałanie korupcji oraz problem poszanowania praw człowieka. Aktualnie jednym z najważniejszych aktów z zakresu polityki ESG pozostaje dyrektywa CSRD, która oddziałuje również na regulacje polskiego prawa. Tu z kolei niezwykle ważnym zagadnieniem jest zakres podmiotów objętych raportowaniem ESG. Do przyszłego roku obejmie on większość przedsiębiorstw, które będą zobligowane określić, w jaki sposób działają na rzecz środowiska i społeczeństwa.
