Procedury sądowe i administracyjne
Masz problemy z płynnością? Przyspieszone postępowanie układowe może uratować firmę przed upadłością i dać czas na odzyskanie stabilności.
Przyspieszone postępowanie układowe to uproszczony tryb restrukturyzacji przedsiębiorstwa, pozwalający dłużnikowi szybko zawrzeć układ z wierzycielami i uniknąć upadłości. Na czym polega to postępowanie, jakie warunki musi spełnić dłużnik, jakie są jego etapy oraz w jakich sytuacjach warto z niego skorzystać?
Najważniejsze informacje:
- Przyspieszone postępowanie układowe to uproszczony tryb restrukturyzacji, pozwalający przedsiębiorcy uniknąć upadłości i zawrzeć układ z wierzycielami w krótkim czasie.
- Aby sąd mógł otworzyć postępowanie, wierzytelności sporne uprawniające do głosowania nie mogą stanowić więcej niż 15% ogólnej sumy wierzytelności. Dzięki temu sprawa przebiega szybciej i z mniejszą liczbą formalności.
- Wniosek o otwarcie postępowania składa dłużnik, dołączając m.in. propozycje układowe, wstępny oraz wykaz wierzycieli.
- Po otwarciu postępowania sąd wyznacza nadzorcę sądowego, który kontroluje działania dłużnika i sporządza plan restrukturyzacyjny uwzględniający propozycje przedstawione przez dłużnika.
- Z dniem otwarcia postępowania zostają zawieszone postępowania egzekucyjne oraz zakazane jest wszczynanie nowych.
- Dłużnik zachowuje prawo do prowadzenia działalności, ale tylko w zakresie czynności zwykłego zarządu – każda inna wymaga zgody nadzorcy.
- Po zatwierdzeniu układu przez sąd dłużnik realizuje uzgodniony plan spłat i odzyskuje stabilność finansową.
- Niewykonanie układu może skutkować jego uchyleniem i umorzeniem postępowania restrukturyzacyjnego, a w konsekwencji może prowadzić do upadłości firmy.
- Tryb ten jest szczególnie korzystny dla firm, które mają przejściowe problemy finansowe, ale realne perspektywy dalszego działania.
Spis treści:
- Co to jest przyspieszone postępowanie układowe?
- Skutki otwarcia przyspieszonego postępowania układowego
- Jak przebiega przyspieszone postępowanie układowe?
- Skutki otwarcia postępowania dla dłużnika i wierzycieli
- Zatwierdzenie układu i zakończenie postępowania
- Przyspieszone postępowanie układowe – zalety i ograniczenia
- Kiedy warto rozważyć przyspieszone postępowanie układowe?
Co to jest przyspieszone postępowanie układowe?
To jeden z czterech trybów przewidzianych przez Prawo restrukturyzacyjne, który umożliwia dłużnikowi zawarcie układu z wierzycielami bez konieczności ogłaszania upadłości. Jest to rozwiązanie przeznaczone dla przedsiębiorców, którzy utracili bieżącą płynność finansową, ale nadal mają realne perspektywy dalszego prowadzenia przedsiębiorstwa. Kluczową cechą tego trybu jest jego szybkość i ograniczenie formalności: sąd nie prowadzi pełnego postępowania dowodowego, a postępowanie może zostać otwarte w krótkim terminie od złożenia wniosku.
Zgodnie z ustawą, przyspieszone postępowanie układowe może zostać zastosowane, gdy suma wierzytelności spornych uprawniających do głosowania nad układem nie przekracza 15% wszystkich wierzytelności. Dzięki temu cała procedura przebiega znacznie sprawniej niż w przypadku klasycznego postępowania układowego, co ma kluczowe znaczenie dla firm, które chcą szybko ustabilizować sytuację finansową i uniknąć wszczęcia postępowania egzekucyjnego lub upadłościowego. Celem postępowania jest więc nie likwidacja, lecz restrukturyzacja przedsiębiorstwa, umożliwiająca spłatę zobowiązań w drodze porozumienia z wierzycielami przy zachowaniu ciągłości działalności.
Skutki otwarcia przyspieszonego postępowania układowego
Postępowanie rozpoczyna się z chwilą złożenia przez dłużnika wniosku o otwarcie przyspieszonego postępowania układowego. Wniosek ten musi zawierać m.in. propozycje układowe, wstępny plan restrukturyzacyjny, wykaz majątku, wykaz wierzycieli oraz wykaz wierzytelności spornych. Na podstawie tych dokumentów sąd ocenia, czy spełnione zostały przesłanki do otwarcia postępowania – a w szczególności, czy suma wierzytelności spornych nie przekracza ustawowego limitu.
Jeżeli wniosek zostanie pozytywnie rozpatrzony, sąd wydaje postanowienie o otwarciu postępowania i wyznacza nadzorcę, który od tego momentu nadzoruje działania dłużnika. Z dniem otwarcia postępowania dochodzi do zawieszenia większości postępowań egzekucyjnych wobec dłużnika oraz zakazu wszczynania nowych – z wyjątkiem wierzycieli zabezpieczonych rzeczowo, np. hipoteką. Dłużnik może nadal prowadzić przedsiębiorstwo, ale tylko w zakresie czynności zwykłego zarządu, a na dokonanie działań przekraczających ten zakres wymagana jest zgoda nadzorcy. W trakcie trwania postępowania dłużnik nie może dokonywać spłat wierzytelności objętych układem. Spłata, zgodnie z warunkami układu, następuje po przegłosowaniu propozycji przez wierzycieli i jego prawomocnym zatwierdzeniu przez sąd.
Jak przebiega przyspieszone postępowanie układowe?
Po wydaniu postanowienia o otwarciu postępowania nadzorca sądowy przystępuje do sporządzenia spisu wierzytelności oraz spisu wierzytelności spornych, które następnie podlegają zatwierdzeniu przez sąd. Dokumenty te stanowią podstawę do ustalenia, którzy wierzyciele mają prawo głosu przy podejmowaniu decyzji o układzie.
Dłużnik, działając pod nadzorem sądowym, ma obowiązek przedstawienia propozycji układowych. Kolejnym etapem jest zgromadzenie wierzycieli, na którym odbywa się głosowanie nad układem.
Po zatwierdzeniu układu przez sąd uzyskuje on moc wiążącą wobec wszystkich wierzycieli objętych postępowaniem, a przedsiębiorca może rozpocząć jego wykonywanie zgodnie z ustalonym harmonogramem. Przyśpieszone postępowanie układowe jest więc procedurą, która łączy ochronę przed egzekucją z możliwością szybkiego odzyskania stabilności finansowej, bez konieczności ogłaszania upadłości.
Skutki otwarcia postępowania dla dłużnika i wierzycieli
Z dniem otwarcia przyspieszonego postępowania układowego dłużnik zyskuje ochronę przed działaniami wierzycieli, co oznacza zawieszenie postępowań egzekucyjnych oraz zakaz wszczynania nowych wobec wierzytelności objętych układem. Wierzyciele nie mogą samodzielnie dochodzić swoich roszczeń ani żądać spłaty, chyba że posiadają zabezpieczenie rzeczowe, np. zastaw lub hipotekę, i uzyskają zgodę nadzorcy sądowego. Dzięki temu dłużnik może skoncentrować się na realizacji planu restrukturyzacyjnego, a jego przedsiębiorstwo może nadal funkcjonować, generując przychody niezbędne do wykonania układu.
Otwarcie postępowania wywołuje również skutki w zakresie zarządzania majątkiem – dłużnik może dokonywać czynności zwykłego zarządu, natomiast każda czynność przekraczająca ten zakres wymaga zgody nadzorcy sądowego. Nadzorca kontroluje finanse przedsiębiorstwa, może odmówić zgody na transakcje, które mogłyby doprowadzić do uszczuplenia majątku lub pokrzywdzenia wierzycieli. W praktyce przyśpieszone postępowanie układowe pełni więc funkcję ochronną, ale jednocześnie zapewnia wierzycielom nadzór nad sytuacją finansową dłużnika i większe bezpieczeństwo realizacji układu.
„Przyśpieszone postępowanie układowe to procedura, która w odpowiednich warunkach może uratować firmę przed upadłością. Kluczem do sukcesu jest jednak właściwe przygotowanie – rzetelne sporządzenie planu restrukturyzacyjnego, realistyczne propozycje układowe i szybkie działanie. W praktyce im wcześniej przedsiębiorca zdecyduje się na złożenie wniosku, tym większe ma szanse na odzyskanie płynności i ochronę majątku przed egzekucją. Warto też pamiętać, że nadzorca sądowy nie jest przeciwnikiem dłużnika, lecz partnerem, który pomaga mu przeprowadzić firmę przez proces restrukturyzacji w sposób zgodny z prawem i z poszanowaniem interesów wierzycieli.”
Licencjonowany doradca restrukturyzacyjny, adwokat Ewa Madejewska
Zatwierdzenie układu i zakończenie postępowania
Po przeprowadzeniu głosowania nad propozycjami układowymi i ich przyjęciu przez wierzycieli sąd dokonuje zatwierdzenia układu, który od tego momentu staje się mocą prawa wiążący dla wszystkich wierzycieli objętych postępowaniem. Od tej chwili dłużnik zobowiązany jest do realizacji ustalonych w układzie warunków – spłat, redukcji zobowiązań, odroczeń terminów płatności czy innych uzgodnionych form restrukturyzacji. W przypadku prawidłowej realizacji układu przedsiębiorca może kontynuować działalność bez ryzyka ogłoszenia upadłości, a postępowania egzekucyjne pozostają umorzone lub zawieszone.
Jeśli jednak dłużnik nie wykonuje postanowień układu lub nie daje gwarancji jego realizacji, sąd może uchylić układ i umorzyć postępowanie, co często prowadzi do wszczęcia postępowania upadłościowego. W praktyce skuteczne zakończenie przyspieszonego postępowania układowego wymaga nie tylko formalnego zatwierdzenia przez sąd, ale także rzeczywistej poprawy kondycji finansowej przedsiębiorstwa i ścisłej współpracy z wierzycielami. Dobrze przygotowany układ staje się wówczas narzędziem odbudowy wiarygodności rynkowej i zabezpieczeniem przed trwałą utratą płynności.
Przyspieszone postępowanie układowe – zalety i ograniczenia
Główną zaletą przyspieszonego postępowania układowego jest jego tempo – od momentu złożenia wniosku do otwarcia postępowania często mija zaledwie kilka tygodni. Dla przedsiębiorcy oznacza to szybką ochronę przed egzekucją i możliwość utrzymania bieżącej działalności bez utraty kontrahentów czy pracowników. Procedura jest również mniej sformalizowana niż klasyczne postępowanie układowe, co ułatwia dłużnikowi przygotowanie niezbędnych dokumentów i minimalizuje koszty postępowania. Dzięki temu mechanizmowi możliwe jest zawarcie porozumienia z wierzycielami w krótkim czasie i uniknięcie ogłoszenia upadłości.
Z drugiej strony, rozwiązanie to nie jest dostępne dla wszystkich. Z przyspieszonego postępowania układowego można skorzystać tylko wtedy, gdy suma wierzytelności spornych uprawniających do głosowania nie przekracza 15% ogółu wierzytelności. W przeciwnym razie konieczne będzie przeprowadzenie pełnego postępowania układowego lub sanacyjnego. Ograniczeniem jest również to, że zbyt optymistyczne propozycje układowe mogą zostać odrzucone przez wierzycieli lub sąd, jeśli nie dają gwarancji wykonania układu. W efekcie, mimo swojej efektywności, przyspieszone postępowanie układowe wymaga starannego przygotowania, realnych założeń finansowych i aktywnej współpracy między dłużnikiem a nadzorcą sądowym.
Kiedy warto rozważyć przyspieszone postępowanie układowe?
RetryZ przyspieszonego postępowania układowego warto skorzystać wtedy, gdy przedsiębiorca utracił bieżącą płynność, ale jego przedsiębiorstwo nadal generuje przychody i ma szansę na dalsze prowadzenie działalności. To rozwiązanie szczególnie korzystne dla firm, które znalazły się w przejściowych trudnościach finansowych, np. z powodu utraty kluczowego kontrahenta, opóźnień w płatnościach lub wzrostu kosztów operacyjnych – ale wciąż dysponują majątkiem pozwalającym na restrukturyzację zobowiązań.
W praktyce przyspieszone postępowanie układowe najlepiej sprawdza się w sytuacjach, gdy dłużnik potrzebuje natychmiastowej ochrony przed egzekucją, ale nie chce tracić kontroli nad firmą, jak miałoby to miejsce w postępowaniu sanacyjnym. Tryb ten umożliwia szybką stabilizację finansów, poprawę relacji z wierzycielami i odzyskanie płynności bez konieczności ogłaszania upadłości. Właśnie dlatego coraz częściej stanowi alternatywę dla klasycznej restrukturyzacji, zwłaszcza wśród małych i średnich przedsiębiorstw, które chcą przetrwać trudniejszy okres przy zachowaniu zdolności operacyjnej.
Podsumowanie
Przyspieszone postępowanie układowe stanowi skuteczne narzędzie ochrony przedsiębiorców przed utratą płynności i wszczęciem postępowania upadłościowego. Pozwala dłużnikowi w krótkim czasie porozumieć się z wierzycielami, uregulować zobowiązania i zachować zdolność do dalszego prowadzenia przedsiębiorstwa. Dzięki uproszczonej procedurze, ograniczeniu formalności i nadzorowi sądowemu dłużnik może uniknąć paraliżu działalności, a wierzyciele zyskują większą kontrolę nad procesem restrukturyzacji.
FAQ
Czym jest przyspieszone postępowanie układowe?
To uproszczony tryb restrukturyzacyjny, który umożliwia przedsiębiorcy szybkie zawarcie układu z wierzycielami bez konieczności ogłaszania upadłości.
Kiedy można otworzyć przyspieszone postępowanie układowe?
Wtedy, gdy suma wierzytelności spornych uprawniających do głosowania nie przekracza 15% wszystkich wierzytelności.
Jakie skutki wywołuje otwarcie postępowania?
Z dniem otwarcia przyspieszonego postępowania układowego zawiesza się postępowania egzekucyjne i zakazuje wszczynania nowych wobec wierzycieli objętych układem.
Kiedy układ zostaje zatwierdzony?
Po przyjęciu go przez większość wierzycieli reprezentujących co najmniej dwie trzecie sumy wierzytelności i zatwierdzeniu przez sąd restrukturyzacyjny.
Jakie są zalety przyspieszonego postępowania układowego?
Szybkość działania, ochrona przed egzekucją, możliwość utrzymania działalności i zawarcia porozumienia z wierzycielami bez ogłaszania upadłości.
