Pracownicze Plany Kapitałowe wymyślono jako sposób oszczędzania na emeryturę, który jest finansowy przez pracownika i pracodawcę. Jednak opłacalność korzystania z niego wzbudza pytania.
Z tego artykułu dowiesz się:
- Jak działają plany kapitałowe?
- W jakiej części są one finansowane przez pracodawcę, a w jakiej przez pracownika?
- Od czego zależy opłacalność PPK?
Spis treści:
- Co to jest Pracowniczy Plan Kapitałowy?
- Jak działają Pracownicze Plany Kapitałowe?
- Jak sprawdzić stan swojego PPK i wypłacić środki?
- Pracowniczy Plan Kapitałowy – czy warto?
- Co powinieneś wiedzieć o PPK? Krótkie podsumowanie
Na emeryturę trzeba zacząć oszczędzać jak najwcześniej – zwłaszcza, że wysokość świadczeń wypłacanych przez ZUS raczej nie będzie zadowalająca. Takie oszczędzanie można realizować na wiele różnych sposobów, wśród których – od kilku lat – znajdują się również pracownicze plany kapitałowe. To ciekawe, ale jednocześnie kontrowersyjne rozwiązanie. Poniższy tekst wyjaśnia kluczowe zagadnienia dotyczące pracowniczych planów kapitałowych. Zapraszamy do lektury!
Co to jest Pracowniczy Plan Kapitałowy?
Pracownicze Plany Kapitałowe (PPK) są systemem oszczędzania na emeryturę, w którym środki są odkładane – w odpowiednich częściach – przez pracownika i pracodawcę. Zgodnie z przepisami prawa pracowniczy plan kapitałowy dotyczy:
- zatrudnionych na podstawie umowy o pracę, powołania, wyboru, mianowania lub spółdzielczej umowy o pracę;
- przebywających na urlopach wychowawczych;
- pobierających zasiłek macierzyński lub zasiłek w wysokości zasiłku macierzyńskiego;
- członków rad nadzorczych – o ile pobierają z tego tytułu wynagrodzenie;
- osób fizycznych wykonujących pracę nakładczą;
- pracujących na podstawie umowy agencyjnej lub umowy zlecenia albo innej umowy o świadczenie usług;
- członków rolniczych spółdzielni produkcyjnych oraz spółdzielni kółek rolniczych.
To powoduje – zwłaszcza gdy weźmie się pod uwagę, że prognozowane emerytury są niskie – że pracownicze plany kapitałowe mogą być kuszącą opcją. Czy jednak na pewno warto z niej korzystać? Aby to ustalić, trzeba dokładnie poznać mechanizm działania PPK.
Jak działają Pracownicze Plany Kapitałowe?
Jak każda metoda oszczędzania, również pracownicze plany kapitałowe oparte są na comiesięcznym generowaniu ustalonych składek. Mogą to być składki:
- podstawowe – wynoszące 2 proc. wynagrodzenia, opłacane przez pracownika oraz 1,5 proc. finansowane przez pracodawcę;
- dodatkowe – prawem pracownika pozostaje zadeklarowanie wpłaty dodatkowej w wysokości do 2 proc. wynagrodzenia. Analogiczną możliwość pozostawiono zatrudniającemu, który może wpłacać na PPK dodatkowo do 2,5 proc. wynagrodzenia pracownika.
Wpłaty finansowane przez pracownika pracodawca potrąca z jego wynagrodzenia netto, a więc z kwoty pozostałej zatrudnionemu po oskładkowaniu i opodatkowaniu. Ponadto pracownicze plany kapitałowe są corocznie zasilane przez państwo kwotą w wysokości 240 zł. Natomiast w pierwszym roku oszczędzania państwo dopłaca również 250 zł.
Plany kapitałowe tworzy się na podstawie umowy zawartej z instytucją finansową zajmującą się ich zarządzaniem. W praktyce każdy plan kapitałowy obsługiwany jest na indywidualnym koncie. Sam wybór instytucji finansowej jest pozostawiony zainteresowanym, stąd mogą oni sięgnąć po najbardziej odpowiadającą im ofertę. Zawsze należy ją dobrze przeanalizować, biorąc pod uwagę wszystkie z zaproponowanych warunków. Warto także pamiętać, że podmioty zarządzające pracowniczymi planami kapitałowymi pozostają w jurysdykcji Komisji Nadzoru Finansowego, która na bieżąco czuwa nad ich funkcjonowaniem.
Przeczytaj również: Czy trzeba płacić ZUS? To musisz wiedzieć
Jak sprawdzić stan swojego PPK i wypłacić środki?
Tak, jak wspomniano powyżej, plany kapitałowe funkcjonują na indywidualnych kontach. Dlatego każdy posiadacz może bez problemu sprawdzić, ile środków zgromadził na swoim. Tego rodzaju konta działają w bardzo podobny sposób jak powszechnie wykorzystywane rachunki bankowe. Aczkolwiek trzeba podkreślić, że w ciągu wielu lat kariery zawodowej może mieć założonych kilka pracowniczych planów kapitałowych. Podobnie dzieje się, gdy pracownik jest zatrudniony u więcej niż jednego pracodawcy. Wówczas pojawia się pytanie: jak sprawdzić PPK?
Aby ułatwić zarządzanie planami kapitałowymi, rząd utworzył specjalny portal: MojePPK. Dzięki niemu wszyscy zainteresowani mogą sprawdzić, jaka dokładnie suma została zgromadzona z tytułu realizacji planów kapitałowych. Wskazany portal pozwala również:
- przeprowadzić pracownikowi symulację opłacalności oszczędzania w planach kapitałowych;
- obliczyć pracodawcy, jaką kwotę musi przeznaczyć na pracownicze plany kapitałowe
Pracowniczy Plan Kapitałowy – czy warto?
Pracownicze plany kapitałowe od początku budzą pewne kontrowersje, zwłaszcza związane z opłacalnością korzystania z tej formy oszczędzania na emeryturę. A więc czy warto oszczędzać w PPK? Trudno jednoznacznie odpowiedzieć na to pytanie, gdyż wiele zależy tu od okoliczności konkretnego przypadku. Dlatego ewentualną decyzję o rezygnacji z PPK trzeba podejmować indywidualnie, najlepiej po konsultacji z zawodowcami zajmującymi się doradztwem finansowym.
W świetle dostępnych prognoz oraz obecnej sytuacji ekonomicznej nie ma wątpliwości, że przyszłe emerytury – zwłaszcza te, na które pracują dopiero rozpoczynający swoją karierę zawodową – będą niskie. Dlatego pomysł, aby dodatkowo oszczędzać na emeryturę, nie tylko w Zakładzie Ubezpieczeń Społecznych, zawsze jest dobry. Pytanie brzmi, jaką formę oszczędzania wybrać i co zrobić, aby było ono jak najbardziej efektywne? PPK – opinie na ten temat są jednak mocno podzielone. Na pewno na korzyść pracowniczych planów kapitałowych przemawia to, że:
- zgromadzone środki podlegają dziedziczeniu, a więc nie przepadają wraz ze śmiercią oszczędzającego;
- mogą zostać swobodnie wypłacone po osiągnięciu wieku emerytalnego;
- pracownik ma istotny wpływ na to, jak dużą kwotę będzie oszczędzał.
Pracownicze plany kapitałowe mają także pewne wady. Do najczęściej wymienianych zalicza się:
- brak pewności osiągnięcia zysków;
- „zamrożenie” środków do osiągnięcia wieku emerytalnego;
- rządowy charakter programu – niestety historia pokazuje, że rządzący często mają ochotę na uzyskanie dostępu do oszczędności obywateli.
Może Cię zainteresować: Wyłudzenie pieniędzy – na co uważać?
Co powinieneś wiedzieć o PPK? Krótkie podsumowanie
Pracownicze plany kapitałowe są programem oszczędzania na emeryturę, a środki zgromadzone w jego ramach mają stanowić dodatek do comiesięcznych świadczeń emerytalnych wypłacalnych przez Zakład Ubezpieczeń Społecznych. PPK są finansowane – w odpowiednich częściach – przez pracownika i pracodawcę. Pracownik ma bieżący dostęp do swojego konta PPK, który powinien mu zostać udostępniony przez instytucję zarządzającą planem kapitałowym. Poza tym zainteresowani mogą zapoznać się z informacjami o stanie swoich funduszy odłożonych w pracowniczych planach kapitałowych na rządowej stronie mojePPK. Natomiast samą opłacalność oszczędzania w tej formie na emeryturę zawsze należy ustalić indywidualne, odnosząc się do sytuacji finansowej konkretnego pracownika.